Polityczność metodologii a polityczność przedrewolucji. Tocqueville, emancypacja i krytyka konserwatywnej historiografii
PDF

Słowa kluczowe

rewolucja francuska
Tocqueville
Walter Benjamin
metodologia historii
historia oddolna

Jak cytować

Klimont, G. (2017). Polityczność metodologii a polityczność przedrewolucji. Tocqueville, emancypacja i krytyka konserwatywnej historiografii. Praktyka Teoretyczna, 23(1), 24–61. https://doi.org/10.14746/prt.2017.1.2

Abstrakt

Artykuł stanowi próbę krytyki mechanizmów konserwatywnej historiografii na przykładzie wybranych dyskusji w obrębie historii społecznej dotyczących ostatnich lat ancien régime’u. Współczesne spory historyków i historyczek zostają zanalizowane pod kątem metodologicznym i pojęciowym. Celem artykułu jest ufilozoficznienie problemów przypisanych do pola historycznego oraz rozpoznanie ich stawek politycznych. Efektem tych analiz jest wypracowanie bardziej uniwersalnych schematów krytyki narracji konserwatywnej w historiografii oraz przedstawienie paru wskazówek do pisania interdyscyplinarnej historiografii emancypacyjnej, która twórczo czerpałaby z tradycji lewicowej makrohistorii, filozoficznych krytyk historii i historii oddolnej.
https://doi.org/10.14746/prt.2017.1.2
PDF

Bibliografia

Beaurepaire, Pierre-Yves. 2015. „The view from below. The 1789 cahiers de doleances.” W The Oxford Handbook of the French Revolution. Red. David Andress. Oxford: Oxford University Press.

Beaurepaire, Pierre-Yves i Charles Giry-Deloison. 1999. La terre et les paysans: France, Grande-Bretagne, XVIIe–XVIIIe siècles. Neuilly-sur-Seine: Atlande.

Benjamin, Walter. 2012. Konstelacje: wybór tekstów. Tłum. Anna Wołkowicz, Adam Lipszyc. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Belmont, Nicole. 1973. Mythes et croyances dans l’ancienne France. Paris: Flammarion.

Bossenga, Gail. 1988. „Protecting Merchants: Guilds and Commercial Capitalism in Eighteenth-Century France.” French Historical Studies 15 (4): 693–703. doi:10.2307/286553.

Bossenga, Gail. 2011. „Estates, Orders and Corps.” W Oxford Handbook of the Ancien Regime. Red. William Doyle. Oxford: Oxford University Press.

Burrows, Simon. 2015. „Books, Philosophy, Enlightment.” W The Oxford Handbook of the French Revolution. Red. David Andress. Oxford: Oxford University Press.

Carrière, Charles, Marcel Courdurié i Ferréol Rebuffat. 1968. Marseille, ville morte. La peste de 1720. Marseille: M. Garçon.

Chartier, Roger. [b.d.]. „Cultures, Lumières, doléances : les cahiers de 1789”. Revue d’histoire moderne et contemporaine 28-1: 68–93.

Chaussinand-Nogaret, Guy. 1987. The French Nobility in the Eighteenth Century. (La Noblesse Au 18. Siecle). From Feudalism to Enlightenment. (Repr.). Cambridge–New York etc.: Cambridge Univ P V.

Clay, Lauren R. 2015. „The Bourgeoisie. Capitalism, and the Origins of the French Revolution.” W The Oxford Handbook of the French Revolution. Red. David Andress. Oxford: Oxford University Press.

Darnton, Robert. 1982. The Literary Underground of the Old Regime. Cambridge–Mass.: Harvard University Press.

Darnton, Robert. 1995. The Forbidden Best-Sellers of Pre-Revolutionary France. New York: W.W. Norton.

Darnton, Robert. 2012. Wielka masakra kotów i inne epizody francuskiej historii kulturowej. Tłum. Dorota Guzowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

De Martino, Francesco. 1971. Ziemia zgryzoty. Przyczynek do historii życia religijnego południowych Włoch. Tłum. Wojciech Marucha. Warszawa: Książka i Wiedza.

De Vito, Christian. 2016. Labour Flexibility and Labour Precariousness as Conceptual Tools for the Historical Study of the Interactions Between Labour Relations. https://lra.le.ac.uk/handle/2381/33561.

Deleuze, Gilles i Félix Guattari. 2015. Tysiąc plateau. Kapitalizm i schizofrenia II. Red. meryt. Joanna Bednarek. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.

Doyle, William. 1980. Origins of the French Revolution. Oxford–New York: Oxford University Press.

Domańska, Ewa. Red. 2010. Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Dupâquier, Jacques, Alfred Sauvy i Emmanuel Le Roy Ladurie. 1988. Histoire de la population française. Paris: Presses universitaires de France.

Foucault, Michel. 2010. Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Wykłady w Collège de France 1977–1978. Red. Michel Senellart, François Ewald i Alessandro Fontana. Tłum. Michał Herer. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Furet, François. 1994. Prawdziwy koniec Rewolucji Francuskiej. Tłum. Barbara Janicka. Kraków–Warszawa: Znak; Fundacja im. Sefana Batorego.

Goubert, Pierre i Michel Denis. 1964. 1789: les francais ont la parole… : cahiers de doleances des etats generaux. Paris: Julliard.

Grateau, Philippe. 2001. Les cahiers de doléances: une relecture culturelle. Rennes: Presses Universitaires de Rennes.

Greenfeld, Liah. 2001. The Spirit of Capitalism: Nationalism and Economic Growth. Cambridge–Mass.: Harvard University Press.

Gruder, Vivian R. 1993. „Can we Hear the Voices of Peasants? France, 1788.” History of European ideas 17 (2–3): 167–190.

Gruder, Vivian R. 2007. The Notables and the Nation: The Political Schooling of the French, 1787–1788. Cambridge–Mass.: Harvard University Press.

Halévi, Ran. 1987. „La monarchie et les élections: position des problems”. W The French Revolution and the Creation of Modern Political Culture. Oxford–New York: Pergamon Press.

Howard, Jean E. 1994. The Stage and Social Struggle in Early Modern England. London– New York: Routledge. http://public.eblib.com/choice/publicfullrecord.aspx?p=179419.

Koselleck, Reinhart. 2001. „Miniona przeszłość wczesnej nowożytności”. W Semantyka Historyczna. Tłum. Wojciech Kunicki. Poznań: Wydawnictwo Poznanskie.

Lefebvre, Georges. 1962. Études orléanaises. Paris: Commission d’histoire économique et sociale de la Révolution.

Lucas, Colin. 1973. „Nobles, Bourgeois and the Origins of the French Revolution”. Past & Present 60 (August): 84–126.

Marczewski, Paweł. 2012. Uczynić wolność nieuchronną. Wątki republikańskie w myśli Alexisa de Tocqueville’a. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Marzagalli, Silvia. 2011. „The French Atlantic World in the Seventeenth and Eighteenth Centuries.” W The Oxford Handbook of the Atlantic World: 1450–1850. Red. Nicholas Canny i Philip Morgan. New York: Oxford University Press.

Marzagalli, Silvia. 2015. „Economic and Demographic Developments.” W The Oxford Handbook of The French Revolution. Red. David Andress. Oxford: Oxford University Press.

Maza, Sarah. 2003. The Myth of the French Bourgeoisie: an Essay on the Social Imaginary, 1750–1850. Cambridge: Oxford University Press.

Melching, Willem. 1994. Main Trends in Cultural History: Ten Essays. Amsterdam–Atlanta, GA: Rodopi.

Morrisson, Christian. 2007. „La production française au XVIIIe siècle : stagnation ou croissance ?” Revue européenne des sciences sociales. European Journal of Social Sciences XLV-137: 153–165. doi:10.4000/ress.224.

Nicolas, Jean. 2002. La rébellion française: mouvements populaires et conscience sociale : (1661–1789). Paris: Seuil.

Pospiszyl, Michał. 2016. Zatrzymać historię. Walter Benjamin i mniejszościowy materializm. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.

Ratajczak, Mikołaj. 2013. „Genealogia biopolityki. Biologia państwa”. Praktyka teoretyczna 9: 299–234.

Saint-Just, Louis-Antoine-Léon. 1954. Wybór pism. Oprac. Izabela Bibrowska. Tłum. Jan Ziemilski, Bolesław Kulikowski. Warszawa: Książka i Wiedza.

Schmitt, Carl. 2012. Teologia polityczna i inne pisma. Tłum. Marek Cichocki. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Skinner, Quentin. 1978. The Foundations of Modern Political Thought. Cambridge–New York: Cambridge University Press.

Taylor, Charles. 2007. A Secular Age. Cambridge–Mass.: Belknap Press of Harvard University Press.

Taylor, George V. 1972. „Revolutionary and Nonrevolutionary Content in the Cahiers of 1789: An Interim Report.” French Historical Studies 7 (4): 479. doi:10.2307/286194.

Tomba, Massimiliano. 2013. Marx’s Temporalities. Leiden–Boston: Brill. http://booksandjournals.brillonline.com/content/9789004236790.

Traverso, Enzo. 2014. Historia jako pole bitwy. Interpretacja przemocy w XX wieku. Tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.

Traverso, Enzo. 2016. Mélancolie de gauche: la force d’une tradition cachée (XIXe–XXIe siècle). Paris: La Découverte.

Vinci, Paolo. 2014. „Abstrakcja określona”. W Marks. Nowe perspektywy. Red. Libera Università Metropolitana. Tłum. Sławomir Królak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Wahnich, Sophie. 2015. In Defence of the Terror: Liberty or Death in the French Revolution. Tłum. David Fernbach. New York–London: Verso.

Weir, David R. 1991. „Les crises économiques et les origines de la Révolution française”. Annales. Histoire, Sciences Sociales 46 (4): 917–947. doi:10.3406/ahess.1991.278986.