Słowa kluczowe
sytuacjoniści
Spektakl
codzienność
krytyka literacka
Jak cytować
Abstrakt
W swoim artykule staram się naszkicować punkt wyjścia dla krytyki pojęcia „zwykły czytelnik” – w takim rozumieniu, jakie nadaje mu współczesna krytyka literacka. „Zwykły czytelnik” został stworzony jako osobny teoretyczny konstrukt przez Samuela Johnsona i spopularyzowany przez Virginię Woolf. Dzisiaj ta idea jest dalej popularyzowana i upraszczana – choć w dużej mierze nieświadomie – przez krytyków i dziennikarzy głównego nurtu jako sposób na usunięcie z debaty publicznej możliwości autentycznego politycznego konfliktu. „Zwykły czytelnik” jest postrzegany jako czytelnik bez klasy, tożsamości czy społecznego tła. Staram się pokazać, że w celu podjęcia wiarygodnej i systematycznej krytyki „zwykłego czytelnika” należy wyjść poza paradygmat wyznaczony przez Johnsona i Woolf i odwołać się do tzw. studiów nad codziennością – inspirowanej sytuacjonistami tradycji na pograniczu badań kulturowych, teorii literatury i filozofii polityki.
Bibliografia
Altick, Richard. 1957. The English Common Reader: A Social History of the Mass Reading Public 1800–1900. Chicago: University of Chicago Press.
Bloom, Harold 1991. „The Art of Criticism”. By Antonio Weiss. The Paris Review No. 118. http://www.theparisreview.org/interviews/2225/the-art-of-criticism-no-1-harold-bloom
Bloom, Harold. 1995. The Western Canon: the Books and School of the Ages. London: Macmillan.
Bloom, Harold. 1996. „An Interview with Harold Bloom”. By José Antonio Gurpegui. Revista Alicantina de Estudios Ingleses 9: 165-181.
Bloom, Harold. 2011. „An Interview with Harold Bloom on Literary Criticism”. http://fivebooks.com/interviews/harold-bloom-on-literary-criticism
Bloom, Harold. 2002. Lęk przed wpływem. Teoria poezji. Trans. A. Bielik-Robson, M. Szuster. Kraków: Universitas.
Bryndal, Rafał. 2012. „Legalna kultura to sposób myślenia”. By Tomasz Kin. http://legalnakultura.pl/pl/czytelnia-kulturalna/rozmowy/news/498,legalna-kultura-to-sposob-myslenia
Czapliński, Przemysław. 2007. Powrót centrali. Literatura w nowej rzeczywistości. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Dąbrowski, Tadeusz. 2009. „Stała Enzensbergera” By Aleksandra Kozłowska. http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,7225405,Stala_Enzensbergera.html
Daly, Macdonald. 2000. „Nipping Bloom in the Bud: a Critique of the Western Canon”. Revista Brasil de Literatura [Literaturas de Língua Inglesa], vol. 3. http://lfilipe.tripod.com/ingles/bloom3.htm#fn0
Eagleton, Terry. 2009. „Jameson and Form”. New Left Review 59 (September-October).
Fadiman, Anne. 2000. Ex Libris: Confessions of a Common Reader. New York: Farrar, Straus and Giroux.
Gałkowska, Magdalena. 2014. „Nagrody i koszmary” http://silesius.wroclaw.pl/?p=1153
Highmore, Ben. 2011. The Everyday Life Reader, London: Routledge.
Highmore, Ben. 2014. The Great Indoors: At home in the modern British house. London: Profile Books.
Jappe, Anselm. 1999. „The Situationist Critique in Historical Context”. In Guy Debord. Trans. Donald Nicholson-Smith. Berkeley: University of California Press.
Jarniewicz, Jerzy and Maciej Świerkocki. 2013. „Twarze kontrkultury” http://www.officyna.com.pl/seria-10
Kermode, Frank. 1983. „The Common Reader”. Daedalus, Vol. 112, No. 1, Winter.
Kopyt, Szczepan. 2013. „Uderzenie” In Kir. Poznań: WBPiCAK.
Łebkowska, Anna, Pochłódka, Anna, Uniłowski Krzysztof, Wilkoszewska Krystyna. 2010. „Literatura a nowe media”. Dekada Literacka 1-2(239-240)
Markowski, Michał Paweł. 2009. Życie na miarę literatury. Kraków: Homini 2009;
Markowski, Michał Paweł 2010. Słońce, możliwość, radość. Warszawa: Czarne 2010.
Olson, Liesl. 2011. „Everyday Life Studies: A Review”, Modernism/modernity, Vol. 18, No.1.
Riesel, René. 2006. „Preliminaries on Councils and Councilist Organization”. In Situationist International: Anthology. Trans. Ken Knabb. Berkeley: Bureau of Public Secrets.
Roberts, John. 2006. „The Situationist and the Philosophy of Praxis”. In Philosophizing the Everyday. Revolutionary Praxis and the Fate of Cultural Theory. London: Pluto Press.
SI. 2006a. „Definitions”. In Situationist International: Anthology. Trans. Ken Knabb. Berkeley: Bureau of Public Secrets.
SI. 2006b. „Preliminary Problems in Constructing a Situation”. In Situationist International: Anthology. Trans. Ken Knabb. Berkeley: Bureau of Public Secrets.
Sosnowski, Jerzy. 2011. „W obronie metafizyki”. Więź nr 5-6.
Sosnowski, Jerzy. 2012. „O B. Prusie z Jerzym Sosnowskim”. By Krzysztof Lubczyński http://pisarze.pl/publicystyka/2587-krzysztof-lubczynski-o-b-prusie-z-jerzym-sosnowskim-.html
Śliwiński, Piotr. 1998. „Inna krytyka?”. Znak nr 7. http://www.opoka.org.pl/biblioteka/I/IL/inna_krytyka.html
Śliwiński, Piotr. 2004. “Inna krytyka”. In Wyka, Marta, Biedrzycki, Krzysztof. Kartografowie dziwnych podróży. Kraków: Universitas.
Uniłowski, Krzysztof. 2002. „Wojna Stasińskiej” http://www.fa-art.pl/archiwum/wersja1/12027.php
Uniłowski, Krzysztof. 2005. „A nas przy tym wszystkim nie było” https://www.fa-art.pl/artykul.php?id_artykulu=338&szablon=autorzy_artyk_felieton
Uniłowski, Krzysztof. 2008. „Mit powieści mieszczańskiej” W Kup pan książkę!. Katowice: Wydawnictwo FA-art.
Wark, McKenzie. 2011. „Permanent play”. In The Beach Beneath the Street. New York: Verso.
Wark, McKenzie. 2013. „Widening gyres”. In The Spectacle of Disintegration. New York: Verso.
Woolf, Virginia. 2013. „The Common Reader”. In Woolf, Virginia, The Common Reader: First Series. New York: Sullivan Press.
Wójtowicz, Stanisław. 2007. „Służąc dwóm panom”. Podteksty 3 (9).
Wójtowicz, Stanisław. 2011. „Kryzys legitymizacji literaturoznawstwa”. Teksty Drugie No. 6.
Licencja
Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.
Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.