Keywords
accumulation by dispossession
urban Marxism
dispossessing urbanization
neoliberalism
Marx
Harvey
How to Cite
Abstract
The article is a complex attempt to present the achievements of the broadly understood urban Marxism in the field of reinterpretation of the classic concept from the cards of Capital – “primitive accumulation”. Drawing on theories of such scholars as David Harvey (“accumulation by dispossession”) or Saskia Sassen (“expulsions”), the author points to the possible ways to operationalize the concept of “dispossessing urbanization”. Inspired by the theorizations of autonomist Marxists (Antonio Negri, Sandro Mezzadra, Massimo De Angelis), he proposes to see it as a relatively new and increasingly important dispostif that allows not only to improve traditional methods of enclosures and construct entirely new ones, but also to instrumentalize urban cultures which seems unlikely for the historical versions of primitive accumulation. This theoretical inspiration leads him also to highlight another gap in the accumulation by dispossession theory, namely the lack of sufficient reflection on the production of subjectivity processes which seem constitutive for the broad set of dispossessing practices.References
Althusser, Louis. 2006. „Ideologie i aparaty ideologiczne państwa.” Tłum. Andrzej Staroń. http://recyklingidei.pl/althusser–ideologie–aparaty–ideologiczne–panstwa.
Althusser, Louis. 2012. „O genezie.” Tłum. Mateusz Janik. Praktyka Teoretyczna 5.
Badiou, Alain. 2005. Metapolitics. Tłum. Jason Barker. London–New York: Verso.
Baeten, Guy. 2007. „The Uses of Deprivation in the Neoliberal City.” W BAVO (red.). Urban Politics Now: Re–Imagining Democracy in the Neoliberal City. Rotterdam: NAi Publishers.
Balibar, Étienne. 1975. „O podstawowych pojęciach materializmu historycznego.” W Louis Althusser i Étienne Balibar. Czytanie „Kapitału”. Tłum. Wiktor Dłuski. Warszawa: PIW.
Balibar, Étienne. 2007. Filozofia Marksa. Tłum. Andrzej Staroń i in. Warszawa: KiP.
Bensaïd, Daniel. 2010. Wywłaszczeni: Marks, własność i komunizm. Tłum. Zbigniew Marcin Kowalewski. Warszawa: KiP.
Boltanski, Luc i Eve Chiapello. 2007. The New Spirit of Capitalism. Tłum. Gregory Elliott. London–New York: Verso.
Bonefeld, Werner. 2001. „The Permanence of Primitive Accumulation: Commodity Fetishism and Social Constitution.” The Commoner 2.
Brenner, Neil. 2014. „Theses on Urbanization.” W Neil Brenner (red.). Implosions/Explosions: Towards a Study of Planetary Urbanization. Berlin: Jovis Verlag GmbH.
Brenner, Neil i Nik Theodore. 2002. „Cities and the Geographies of ‘Actually Existing Neoliberalism’.” Antipode 34.
Buchowski, Michał. 2008. „Widmo orientalizmu w Europie: Od egzotycznego Innego do napiętnowanego swojego.” Tłum. Michalina Golinczak. Recykling Idei 10.
Callinicos, Alex. 2006. „David Harvey and Marxism.” W Noel Castree i Derek Gregory (red.). David Harvey: A Critical Reader. Malden, MA–Oxford: Blackwell Publishing.
Castells, Manuel. 1982. Kwestia miejska. Tłum. Bohdan Jałowiecki. Warszawa: WN PWN.
Castells, Manuel. 2007. Społeczeństwo sieci. Tłum. Mirosława Marody i in. Warszawa: WN PWN.
Chakrabarty, Dipesh. 2011. Prowincjonalizacja Europy: Myśl postkolonialna i różnica historyczna. Tłum. Dorota Kołodziejczyk i in. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Cleaver, Harry. 2012. „Kategorie marksistowskie, kryzys kapitału i współczesne konstytuowanie się podmiotowości społecznej.” Tłum. Krzysztof Król. W Werner Bonefeld (red.). Pisma rewolucyjne w polityce postpolitycznej. Poznań: Bractwo Trojka.
Davis Mike. 2009. Planeta slumsów. Tłum. Katarzyna Bielińska. Warszawa: KiP.
De Angelis, Massimo. 2004. „Separating the Doing from the Deed: Capital and the Continuous Character of Enclosures.” Historical Materialism 12.
De Angelis, Massimo. 2012. „Grodzenia, dobra wspólne i »zewnętrze«”. Tłum. Tomasz Leśniak. Praktyka Teoretyczna 6.
Deleuze, Gilles. 2007b. Negocjacje, 1972–1990. Tłum. Michał Herer. Wrocław: Wydawnictwo DSWE.
Deleuze, Gilles i Felix Guattari. 1983. Anti-Oedipus: Capitalism and Schizophrenia. Tłum. Robert Hurley i in. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Engels, Fryderyk. 1952. Położenie klasy robotniczej w Anglii. Tłum. Aleksander Długosz. Warszawa: KiW.
Foucault, Michel. 2010. Historia seksualności. Tłum. Bogdan Banasiak i in. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Foucault, Michel. 2012. Narodziny biopolityki. Wykłady z Collége de France 1978/1979. Tłum. Michał Herer. Warszawa: WN PWN.
Glassman, Jim. 2006. „Primitive Accumulation, Accumulation by Dispossession, Accumulation by »Extra–Economic« Means.” Progress in Human Geography 30.
Goonewardena, Kanishka i Stefan Kipfer 2007. „Colonization and the New Imperialism: On the Meaning of Urbicide Today.” Theory & Event 10.2 (maszynopis).
Goonwardena, Kanishka i Stefan Kipfer. 2013. „Urban Marxism and the Post-colonial Question: Henri Lefebvre and »Colonisation«.” Historical Materialism 21.2.
Hardt, Michael i Antonio Negri. 2004. Multitude: War and Democracy in the Age of Empire. New York: Penguin Books.
Hardt, Michael i Antonio Negri. 2011. „Odpowiedź Davidowi Harveyowi.” Tłum. Krystian Szadkowski. Praktyka Teoretyczna 4.
Hardt, Michael i Antonio Negri. 2012a. Declaration. New York: Argo Navis Author Services.
Hardt, Michael i Antonio Negri. 2012b. Rzecz-pospolita: Poza własność prywatną i dobro publiczne. Tłum. Praktyka Teoretyczna. Kraków: Korporacja Ha!art.
Hartsock, Nancy. 2006. „Globalization and Primitive Accumulation: The Contributions of David Harvey’s Dialectical Marxism.” W Noel Castree i Derek Gregory (red.). David Harvey: A Critical Reader. Malden, MA–Oxford: Blackwell Publishing.
Harvey, David. 1985. Consciousness and the Urban Experience: Studies in the History and Theory of Capitalist Urbanization 1. Basil Blackwell: Oxford.
Harvey, David. 1988. Social Justice and the City. Oxford: Blackwell Publishers.
Harvey, David. 1989. „From Managerialism to Entrepreneurialism: The Transformation of Urban Governance in Late Capitalism.” Geografiska Annaler. Series B 71.1.
Harvey, David. 2000. Spaces of Hope. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Harvey, David. 2003a. Paris, Capital of Modernity. London–New York: Routledge.
Harvey, David. 2003b. The New Imperialism. Oxford: Oxford University Press.
Harvey, David. 2006a. Spaces of Global Capitalism: Towards a Theory of Uneven Geographical Development. London–New York: Verso.
Harvey, David. 2006b. The Limits to Capital. London–New York: Verso.
Harvey, David. 2006c. The Political Economy of Public Space. W Setha Low i Neil Smith (red.). The Politics of Public Space. London–New York: Routledge.
Harvey, David. 2008. Neoliberalizm: Historia katastrofy. Tłum. Jerzy Paweł Listwan. Warszawa: KiP.
Harvey, David. 2010a. A Companion to Marx’s Capital. London–New York: Verso.
Harvey, David. 2010b. The Enigma of Capital and the Crises of Capitalism. Oxford: Oxford University Press.
Harvey, David. 2011. Analiza Rzeczy–pospolitej. Tłum. Piotr Juskowiak i Agnieszka Kowalczyk. Praktyka Teoretyczna 4.
Harvey, David. 2012a. Bunt miast: Prawo do miasta i miejska rewolucja. Tłum. Praktyka Teoretyczna. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
Harvey, David. 2014a. „Cities or Urbanization?” W Neil Brenner (red.). Implosions/Explosions: Towards a Study of Planetary Urbanization. Berlin: Jovis Verlag GmbH.
Harvey, David. 2014b. Seventeen Contradictions and the End of Capitalism. London: Profile Books.
Hodkinson, Stuart. 2012. „The New Urban Enclosures.” City 16.5.
Jałowiecki, Bohdan. 2010. Społeczne wytwarzanie przestrzeni. Warszawa: WN SCHOLAR.
Jeffrey, Alex, Colin McFarlane i Alex Vasudevan. 2008. „Spaces of Enclosure.” Geoforum 39.
Jeffrey, Alex, Colin McFarlane i Alex Vasudevan. 2011. „Rethinking Enclosure: Space, Subjectivity and the Common.” Antipode.
Katznelson, Ira. 1992. Marxism and the City. Oxford: Oxford University Press.
Klingmann, Anna. 2009. Brandscapes: Architecture in the Experience Economy. Cambridge, MA: The MIT Press.
Kruczkowska, Maria. 2015. „Pekin rozkazał: Nomadzi mają zniknąć ze stepów.” Gazeta Wyborcza, 20 lipca.
Laclau, Ernesto i Chantal Mouffe. 2007. Hegemonia i socjalistyczna strategia: Przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej. Tłum. Sławomir Królak. Wrocław: Wydawnictwo DSWE.
Lash, Scott i Celia Lury. 2009. Globalny przemysł kulturowy: Medializacja rzeczy. Tłum. Jakub Majmurek i Robert Mitoraj. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Lazzarato, Maurizio. 2012. The Making of Indebted Man: An Essay on the Neoliberal Condition. Tłum. Joshua David Jordan. Los Angeles, CA: Semiotext(e).
Lazzarato, Maurizio. 2014. Signs and Machines: Capitalism and the Production of Subjectivity. Tłum. Joshua David Jordan. Los Angeles, CA: Semiotext(e).
Lebowitz, Michael. 2003. Beyond Capital: Marx’s Political Economy of Working Class. Houndmills–New York: Palgrave Macmillan.
Lefebvre, Henri. 1991. The Production of Space. Tłum. Donald Nicholson-Smith. Oxford–Cambridge MA: Wiley-Blackwell.
Lefebvre, Henri. 2003. The Urban Revolution. Tłum. Robert Bonnono. Minneapolis–London: University of Minnesota Press.
Lefebvre, Henri. 2012. „Prawo do miasta.” Tłum. Ewa Majewska. Praktyka Teoretyczna 5.
Linebaugh, Peter. 2014. Stop, Thief!: The Commons, Enclosures, and Resistance. Oakland, CA: PM Press.
Luksemburg, Róża. 2011. Akumulacja kapitału: Przyczynek do ekonomicznego wyjaśnienia imperializmu. Tłum. Julian Maliniak i in. Warszawa: KiP.
Marks, Karol. 1960. „Obrady szóstego Landtagu reńskiego. Artykuł trzeci: Debaty nad ustawą o kradzieży drewna.” W Karol Marks i Fryderyk Engels. Dzieła, t. 1. Warszawa: KiW.
Marks, Karol. 1968. Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej. Tom 1. Proces wytwarzania kapitału. Warszawa: KiW.
Marks, Karol. 1986. Zarys krytyki ekonomii politycznej. Tłum. Zygmunt Jan Wyrozembski. Warszawa: KiW.
Marks, Karol i Fryderyk Engels. 1962. Manifest komunistyczny. W Karol Marks i Fryderyk Engels. Dzieła, t. 4. Warszawa: KiW.
Merrifield, Andy. 2002. Metromarxism: A Marxist Tale of the City. London–New York: Routledge.
Merrifield, Andy. 2013. The Politics of the Encounter: Urban Theory and Protest Under Planetary Urbanization. Athens–London: The University of Georgia Press.
Merrifield, Andy. 2014. The New Urban Question. London: Pluto Press.
Mezzadra, Sandro. 2014. „Tak zwana akumulacja pierwotna.” W LUM (red.). Marks: Nowe perspektywy. Tłum. Sławomir Królak. Warszawa: WN PWN.
Mezzadra, Sandro i Brett Neilson. 2013. Border as Method, or the Multiplication of Labor. Durham–London: Duke University Press.
Perelman, Michael. 2001. „The Secret History of Primitive Accumulation and Classical Political Economy.” The Commoner 2.
Pluciński, Przemysław. 2012. „Metroengelsizm, czyli o engelsowskich korzeniach krytycznych badań nad miastem.” Nowa Krytyka 28.
Read, Jason. 2003. The Micro-Politics of Capital: Marx and the Prehistory of the Present. New York: State University of New York Press.
Read, Jason. 2010. „The Production of Subjectivity: From Transindividuality to the Commons”. New Formations: A Journal of Culture/Theory/Politics 70.
Robinson, Jennifer. 2006. Ordinary Cities: Between Modernity and Development. London–New York: Routledge.
Roggero, Gigi. 2011. „Pięć tez o dobru wspólnym.” Tłum. Piotr Juskowiak i Krystian Szadkowski. Praktyka Teoretyczna 4.
Sassen, Saskia. 1991. The Global City: New York, London, Tokyo. Princeton–Oxford: Princeton University Press.
Sassen, Saskia. 2010. „A Savage Sorting of Winners and Losers: Contemporary Versions of Primitive Accumulation.” Globalizations 7.1.
Sassen, Saskia. 2014. Expulsions: Brutality and Complexity in the Global Economy. Cambridge, MA–Oxford: The Belknap Press of Harvard University Press.
Smith, Neil. 1996. The New Urban Frontier: Gentrification and the Revanchist City. London–New York: Routledge.
Sevilla-Buitrago, Álvaro. 2014. „Urbs in Rure: Historical Enclosure and the Extended Urbanization of the Countryside”. W Neil Brenner (red.). Implosions/Explosions: Towards a Study of Planetary Urbanization. Berlin: Jovis Verlag GmbH.
Sevilla-Buitrago Álavaro. 2015. „Capitalist Formations of Enclosure: Space and the Extinction of the Commons.” Antipode.
Soja, Edward. 2010. Seeking Spatial Justice. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Springer, Simon. 2015. „Limits to Marx: David Harvey and the Condition of Postfraternity.” (maszynopis).
Standing, Guy. 2014. Prekariat: Nowa niebezpieczna klasa. Tłum. Krzysztof Czarnecki i in. Warszawa: WN PWN.
Szadkowski, Krystian. 2015. Uniwersytet jako dobro wspólne: Podstawy krytycznych badań nad szkolnictwem wyższym. Warszawa: WN PWN.
Szlinder, Maciej. 2012. „Róża Luksemburg: Ekonomia (bardzo) polityczna”. Praktyka Teoretyczna 6.
Thompson, E.P. 1991. Customs in Common. London–New York: Penguin Books.
Tomba, Massimiliano. 2013. Marx’s Temporalities. Tłum. Peter D. Thomas i Sara R. Farris. Leiden–Boston: Brill.
Vercellone, Carlo. 2014. „Trójjednia kapitału.” W LUM (red.). Marks: Mowe perspektywy. Tłum. Sławomir Królak. Warszawa: WN PWN.
Virno, Paolo. 2004. A Grammar of the Multitude: For an Analysis of Contemporary Forms of Life. Tłum. Isabella Bertoletti i in. Los Angeles–New York: Semiotext(e).
Zukin, Sharon. 2010. Naked City: The Death and Life of Authentic Urban Spaces. Oxford–New York: Oxford University Press.
License
“Theoretical Practice” seeks to put into practice the idea of open access to knowledge and broadening the domain of the commons. It serves the development of science, thinking and critical reflection. The journal is published in open-access mode under the CC-BY-NC-SA 4.0 license (detail available here: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Articles published in the journal may be freely distributed, stored, printed and utilized for academic and teaching purposes without restrictions.
They should not be, however, used for any commercial purposes or be reconstructed into derivative creations. Access to the journal may not be limited or offered for a fee by any third party.
Prospective authors are obliged to fill in, sign and send back the publishing contract compliant with the CC licencing. [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf,EN.doc].
According to this contract, authors grant the journal a non-exclusive right to publish their work under the creative commons license (CC-BY-NC-SA 4.0) without any financial obligation on both sides of the contract.
Before submission authors should make sure that derivative materials they use are not protected by copyright preventing their non-commercial publication. Authors are responsible for any respective copyright violations.