Mit dziewiętnastowiecznego Paryża
PDF

Słowa kluczowe

Paryż
dziewiętnasty wiek
Georges Haussmann
Napoleon III
architektura
modernizacja
urbanistyka

Jak cytować

Knapowski, S. (2020). Mit dziewiętnastowiecznego Paryża. Praktyka Teoretyczna, 37(3), 217–229. https://doi.org/10.14746/prt2020.3.11

Abstrakt

Esej recenzyjny książki Pierre’a Pinona, Le mythe Haussmann, która zajmuje się zdekonstruowaniem mitu, powstałego wokół Georgesa-Eugène’a Haussmanna jako wykonawcy wielkiej przebudowy Paryża. Analiza argumentów autora odkrywa złożony charakter prowadzonych w XIX-wiecznym Paryżu prac budowlanych, których planowanie i wcielanie w życie było efektem negocjacji i współpracy, a nie arbitralnych decyzji. Ponadto pozwala na wyciągnięcie wniosków dotyczących przepracowywanego we francuskiej humanistyce przeformułowania historii II Cesarstwa, które jednocześnie rehabilituje reżim polityczny Napoleona III i jego urzędników oraz rozbija ich jednostkową ich sprawczość na rozproszone i trudniejsze do jednoznacznego zdefiniowania podmioty zbiorowe i luźniej powiązane sieci aktorów. Książka staje się więc otwarciem do przepisania historii wielkiej przebudowy, która zamiast skupiać się wyłącznie na postaci prefekta Haussmanna i jego Wspomnieniach, uwzględni szereg postaci i oddolnych działań, dzięki czemu przebudowę
tę będzie można wpisać w szersze nurty dziewiętnastowiecznych procesów modernizacyjnych, których tytułowa postać była tylko epifenomenem i eponimem, nie zaś sprawcą.

https://doi.org/10.14746/prt2020.3.11
PDF

Bibliografia

Benjamin, Walter. 2010. Pasaże. Tłum. Ireneusz Kania. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Des Cars, Jean. 2008. Haussmann: La gloire du Second Empire. Paris: Perrin.

Dobek, Rafał. 2013. Paryż 1871. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Harvey, David. 2003. Paris, Capital of Modernity. New York: Routledge.

Haussmann, Georges-Eugène. 1890. Mémoires du Baron Haussmann. Paris: Victor-Havard Éditeur.

Lefebvre, Henri. 1968. Le droit à la ville. Paris: Anthropos.

Milza, Pierre. 2004. Napoleon III. Paris: Perrin.

Papayanis, Nicholas. 2004. Planing Paris before Haussmann. Baltimore: The John Hopkins Univerity Press.

Pinon, Pierre. 1999. Paris, biographie d’une capitale. Paris: Hazan.

Pinon, Pierre. 2002. Atlas du Paris haussmannien. Paris: Parigramme.

Pinon, Pierre. 2004. Les Plans de Paris. Paris: La Passage.

Valance, Georges. 2000. Haussmann le grand. Paris: Flammarion.

Wiśniewska, Weronika, i Mirosław Wiśniewski. 2018. Urbanistyka „a la française”: tysiąc lat doświadczeń i europejskich innowacji – dopełnienie obrazu. T. 3. Od Wielkiej Rewolucji po nowe tysiąclecie: wiek XIX, epoka pragmatyzmu: wiek XX, laboratorium urbanistyki nowoczesnej. Kraków: Universitas.