Słowa kluczowe
pełne zatrudnienie
ubóstwo
wykluczenie społeczne
transfery gotówkowe
Jak cytować
Abstrakt
Autorzy stawiają sobie za cel porównanie dwóch szeroko dyskutowanych współcześnie propozycji reformy rozwiniętego państwa dobrobytu: bezwarunkowego dochodu podstawowego oraz programu gwarancji zatrudnienia. Propozycje te zostaną rozpatrzone z uwzględnieniem: kosztów i warunków finansowania, oddziaływania na istniejącą siatkę zabezpieczeń socjalnych, wpływu na nierówności dochodowe, efektu emancypacyjnego oraz politycznych możliwości realizacji. We wnioskach wyróżnionych w podsumowaniu autorzy biorą pod uwagę odmienne potrzeby krajów centrum i peryferii, a także sugerują, że niewielkie doświadczenie empiryczne związane z dochodem podstawowym, jego potencjalnie niekorzystny wpływ makroekonomiczny oraz niepewny efekt emancypacyjny czynią bardziej przekonującą propozycję gwarancji zatrudnienia.Bibliografia
Arcarons, Jordi, Antoni Domènech, Daniel Raventós i Lluís Torrens. 2015. „Model finansowania dochodu podstawowego w Hiszpanii”. Tłum. Maciej Szlinder. Praktyka Teoretyczna Marzec 2015. http://www.praktykateoretyczna.pl/model-finansowaniadochodu-podstawowego-dla-krolestwa-hiszpanii/ [dostęp: 01.04.2017].
Avivar, Roberto C. 2017. „Idea Bezwarunkowego Dochodu Podstawowego (BDP) pod odstrzałem neoliberalnej myśli ekonomicznej”. https://robertocobasavivar.wordpress.com/2017/03/09/idea-bezwarunkowego-dochodu-podstawowego-bdp-pododstrzalem-neoliberalnej-mysli-ekonomicznej [dostęp: 11.03.2017].
Baranowski, Mariusz. 2015. „Uwarunkowania historyczne welfare state: między kapitalizmem a socjalizmem?”. Chorzowskie Studia Polityczne 9: 141–155.
Baranowski, Mariusz. 2016. „Kryzys społeczeństwa kapitalistycznego a (nowa) kwestia miejska”. Kultura i Społeczeństwo 60(2): 19–33.
BIEN [2017]. “Amartya Sen: India not ready for a basic income.” http://basicincome.org/news/2017/03/nobel-laureate-economist-amartya-sen-india-not-ready-basic-income/ [dostęp: 25.03.2017].
Błaszczak-Przybycińska, Ilona. 2014. „Wartość pracy domowej – wycena empiryczna na podstawie ogólnopolskiego badania budżetu czasu ludności”. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 364: 44–59.
Bollier, David. 2014. Think Like a Commoner: A Short Introduction to the Life of the Commons. Gabriola Island: New Society Publishers.
Boudon, Raymond. 2008. Efekt odwrócenia. Niezamierzone skutki działań społecznych. Tłum. Agnieszka Karpowicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Ceglarz, Jakub. 2016. „Bezwarunkowy dochód podstawowy. Czy Polska powinna pójść w ślady Finlandii?”. http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/bezwarunkowy-dochod-podstawowy-finlandia,239,0,2043631.html [dostęp: 01.04.2017].
Clark, Stephen C. 2002. “Funding a Basic Income Guarantee Considering Size, Political Viability, and Pipeline.” USBIG Discussion Paper 32: 2–11.
Chang, Ha-Joon. 2013. 23 rzeczy, których nie mówią ci o kapitalizmie. Tłum. B. Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Cooper, Peter. 2014. “Technology Paves the Way for Basic Income More than a Job Guarantee.” heteconomist september 2014. http://basicincome.org/news/2014/10/peter-cooper-technology-paves-the-way-for-basic-income-more-than-a-job guarantee/ [dostęp: 27 marca 2017].
De Brauw, Alan, Daniel O. Gilligan, John Hoddinott i Shalini Roy. 2015. “Bolsa Familia and Household Labour Supply.” Economic Development and Cultural Change 63(3): 423–457.
Forstater, Mathew. 2000. “Savings-Recycling Public Employment: An AssetsBased Approach to Full Employment and Price Stability.” Journal of Post-Keynesian Economics 22(3): 437-451.
Gasparini, Leonadro, Francisco Haimovich i Sergio Olivieri. 2009. “Labor Informality Bias of a Poverty-Alleviation Program in Argentina.” Journal of Applied Economics 12(2): 181–205.
Gilroy, Bernard, Anastasia Heimann i Mark Schopf. 2013. „Basic Income and Labour Supply: The German Case.” Basic Income Studies 8: 43–70.
Gordon, Wendell. 1997. “Job Assurance: The Job Guarantee Revisited.” Journal of Economic Issues 31(3): 826–834.
Grewiński, Mirosław. 2009. Wielosektorowa polityka społeczna. O przeobrażeniach państwa opiekuńczego. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP.
Gourevitch, Alex. 2016. “The Limits of a Basic Income: Means and Ends of Workplace Democracy”. Basic Income Studies 11(1): 17–28,
Harvey, Philip. 2007. “Is There a Progressive Alternative to Conservative Welfare Reform?” [Niepublikowany rękopis dostępny online] https://works.bepress.com/philip_harvey/1/ [dostęp: 10.03.2017].
Harvey, Philip. 2011. “Securing the Right to Work at the State or Local Level with a Direct Job-Creation Program.” Big Ideas for Jobs Initiative, Institute for Research on Labor and Employment, University of California at Berkeley, CA. http://www.bigideasforjobs.org/wp-content/uploads/2011/09/Harvey-Full-Report-2-PDF.pdf. [dostęp: 04.07.2017].
Harvey, Philip. 2012. “More for Less: The Job Guarantee Strategy.” Basic Income Studies 7(2): 3–18.
Husson, Michel. 2011. Kapitalizm bez znieczulenia. Studia nad współczesnym kapitalizmem, kryzysem światowym i strategią antykapitalistyczną. Tłum. Zbigniew Marcin Kowalewski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Kalecki, Michał. 1979 [1944]. „Trzy drogi do pełnego zatrudnienia”. W Michał Kalecki. Dzieła. T.1. Kapitalizm koniunktura i zatrudnienie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne: 339–349.
Kalecki, Michał. 1979 [1943]. „Polityczne aspekty pełnego zatrudnienia”. W Michał Kalecki. Dzieła. T.1 Kapitalizm koniunktura i zatrudnienie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne: 339–349.
Jendrzejczak, Marcin. 2014. „Każdemu od państwa po równo, ale raczej mało”. Obserwator Finansowy Listopad 2014. https://www.obserwatorfinansowy.pl/forma/rotator/kazdemu-od-panstwa-po-rowno-ale-raczej-malo/ [dostęp: 01.04.2017].
Koistinen, Pertti i Johanna Perkiö. 2014. “Good and Bad Times of Social Innovations: The Case of Universal Basic Income in Finland.” Basic Income Studies 9(1–2): 25–57.
Mika, Bartosz. 2014. „Dochód podstawowy i jego konsekwencje dla świata pracy”. Praktyka Teoretyczna 2(12): 145–169.
Oliveira, Ana, M. H., Monica Andrade, Anne Resende, Clarissa Rodrigues, Roberto Rodrigues i Rafael Ribas. 2007. “The First Results of Baseline Impact Evaluation of Bolsa Familia.” W Evaluation of MDS Policies and Programs – Results. Red. Jeni Vaitsman i Rômulo Paes-Sousa. Brasília: SAGI/MDS: 19–66.
Olson, Mancur. 2012. Logika działania zbiorowego. Dobra publiczne i teoria grup. Tłum. Sebastian Szymański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Packer, Arnold H. 1974. “Employment Guarantees Should Replace the Welfare System.” Challenge 17(1): 21–27.
Panitch, Vida. 2011. “Basic Income, Decommodification, and the Welfare State.” Philosophy and Social Criticism 37(8): 935–945.
Pasma, Chandra. 2009. “Working Through the Work Disincentive.” www.cpj.ca/files/docs/orking_Through_the_Work_Disincentive_-_Final.pdf [dostęp: 01.05.2017].
Piketty, Thomas. 2015a. Kapitał w XXI wieku. Tłum. Andrzej Bilik. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Piketty, Thomas. 2015b. Ekonomia nierówności. Tłum. Andrzej Bilik. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Powell, K. Brian. 2011. “Two Libertarian Arguments for Basic Income Proposals”. Basic Income Studies 6(2): Article 5.
Robeyns, Ingrid. 2001. „Czy dochód podstawowy odda sprawiedliwość kobietom?” Tłum. Maciej Szlinder. www.praktykateoretyczna.pl/ingrid-robeyns-czy-dochod-podstawowy-odda-sprawiedliwosc-kobietom [dostęp: 01.04.2017].
Salehi-Isfahani, Djavad i Mohammad H. Mostafavi-Dehzooei, 2017. “Cash Transfers and Labour Supply: Evidence from a Large-scale Program in Iran”, https://erf.org.eg/wp-content/uploads/2017/05/1090.pdf
Soares, Fabio, V. Ribas, Rafael, P. Osorio, Rafael, G. 2010. “Evaluating The Impact of Brazil’s Bolsa Familia.” Latin American Research Review 45(2): 173–190.
Standing, Guy. 2012. “Why a Basic Income Is Necessary for a Right to Work.” Basic Income Studies 7: 19–40.
Standing, Guy. 2015. Karta prekariatu. Tłum. Piotr Juskowiak i in. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szarfenberg, Ryszard. 2011. „Tysiąc złotych dla każdego – rozmowa z dr hab. Ryszardem Szarfenbergiem”. Tygodnik Przegląd czerwiec 2011. https://www.tygodnikprzeglad.pl/tysiac-zlotych-dla-kazdego/ [dostęp: 01.04.2017].
Szarfenberg, Ryszard. 2014. „Rosnąca rola warunkowości pomocy społecznej a dochód powszechny”. Praktyka Teoretyczna 2(12): 19–39.
Szlinder, Maciej. 2013b. „Dochód podstawowy z perspektywy ekonomii politycznej Michała Kaleckiego.” Nowa Krytyka 30–31: 87–106.
Szlinder, Maciej. 2014. „Powszechny dochód podstawowy – w stronę równości”. Filo-Sofija 24: 247–257.
Szlinder, Maciej. 2017. „Dochód podstawowy – instrukcja obsługi”. Wywiad Jakuba Dymka. Krytyka Polityczna. 21 lutego. http://krytykapolityczna.pl/gospodarka/dochod-podstawowy-instrukcja-szlinder/. [dostęp: 01.04.2017].
Szumlewicz, Piotr. 2017. „Dochód podstawowy bez złudzeń”. http://www.lewica.pl/?id=31597&tytul=Piotr-Szumlewicz:-Doch%F3d-podstawowy-bez-z%B3udze%F1 [dostęp: 04.07.2017].
Tcherneva, Pavlina R. 2006. “Universal Assurances in the Public Interest: Evaluating the Economic Viability of Basic Income and Job Guarantees.” International Journal of Environment, Workplace and Employment 2(1): 69–88.
Tcherneva, Pavlina R. 2013. “The Job Guarantee: Delivering the Benefits That Basic Income Only Promises – A Response to Guy Standing.” Basic Income Studies 7(2): 66–87.
Therborn, Göran. 2015. Nierówność, która zabija. Jak globalny wzrost nierówności niszczy życie milionów i jak z tym walczyć. Tłum. Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Van Parijs, Philippe. 2009. „Dochód podstawowy dla wszystkich”. Problemy polityki społecznej. Studia i dyskusje 11: 139–153.
Van Parijs, Philippe. 2000. “A Basic Income for All.” Boston Review. http://bostonreview.net/archives/BR25.5/vanparijs.html [dostęp: 25.03.2017].
Vickrey, William. 1994. “Why Not Chock-Full Employment?” Atlantic Economic Journal 25 (1): 39–45.
Vollenweider, Camila. 2013. “Domestic Service and Gender Equality: An Unavoidable for the Feminist Debate on Basic Income.” Basic Income Studies 8: 19–41.
Wacquant, Loïc. 2009. Więzienia nędzy. Tłum. Michał Kozłowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Wężyk, Katarzyna. 2017. „Dochód podstawowy batem na populistów? Znieczulenie nie uzdrowi świata”. Magazyn Świąteczny Gazety Wyborczej. http://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,21357340,dochod-podstawowy-batem-na-populistowznieczulenie-nie-uzdrowi.html [dostęp: 29.03.2017].
Widerquist, Karl. 2017. “The Cost of Basic Income: Back-of-the-Envelope Calculations.” [Niepublikowany rękopis dostępny online] https://works.bepress.com/widerquist/75/ [dostęp: 04.07.2017].
Wilkinson, Richard i Kate Pickett. 2011. Duch równości. Tam gdzie panuje równość, wszystkim żyje się lepiej. Tłum. Paweł Listwan. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Wray, Randall L. 1998. Understanding Modem Money The Key to Full Employment and Price Stability. Northampton (USA)–Cheltenham (UK): Edward Elgar Publishing.
Wray, Randall L. 2006. “Lessons from Argentina’s Employment Guarantee.” Economic and Political Weekley June 10th.: 2293–2296.
Wright, Erik O. 2005. “Basic Income as a Socialist Project.” http://www.ssc.wisc.edu/~wright/Basic%20Income%20as%20a%20Socialist%20Project.Pdf
Zwolinski, Matt. 2011. “Classical Liberalism and the Basic Income.” Basic Income Studies 6(2): Article 10.
Licencja
Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.
Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.