REFERENTIAL TRANSPARENCY OF MOTIVATED PUBLIC AUTHORITIES' NAMES IN TRANSLATIONS
PDF (Język Polski)

Keywords

tłumaczenie tekstów prawnych
przekład nazw własnych
przekład nazw organów publicznych
transparencja referencyjna

How to Cite

ILUK, Łukasz. (2019). REFERENTIAL TRANSPARENCY OF MOTIVATED PUBLIC AUTHORITIES’ NAMES IN TRANSLATIONS. Comparative Legilinguistics, 38, 49–64. https://doi.org/10.14746/cl.2019.38.2

Abstract

Przedmiotem analizy są adekwatność i jasność motywowanych nazw organów państwowych w przekładach aktów ustrojowych. W celu ustalenia stopnia adekwatności rozpoznania przedmiotu odniesień nazw w wyjściowym systemie prawnymprzeprowadzono badanie sondażowe. Jego wynik pozwala na sformułowanie wniosku, że w systemach nieprzystających dosłowny przekład nazw organów może być referencyjnie pusty nawet dla osób z wiedzą dziedzinową. Generalnie można przyjąć, że właściwa identyfikacja zawartości referencyjnej (denotatu) z daną nazwądeterminowana jest poziomem wiedzy o nazwanym przedmiocie w wyjściowym systemie prawnym. Znacznym ułatwieniem w dekodowaniu znaczenia nazw własnych organów państwowych okazuje się przekład funkcjonalny.

https://doi.org/10.14746/cl.2019.38.2
PDF (Język Polski)

References

Dudek, Jerzy i Michał Bochowicz. 2011. Tłumacze utrudniają interpretację prawa unijnego. Gazeta prawna, 20 grudnia 2011.

Dunaj, Katarzyna. 2010. Demokracja bezpośrednia w Republice Weimarskiej (Regulacje konstytucyjne i praktyka ustrojowa). W Konstytucja - ustrój polityczny - system organów państwowych: prace ofiarowane profesorowi Marianowi Grzybowskiemu, red. Sławomir Bożyk i Adam Jamróz, 139-152. Białystok: Temida 2.

Edelmann, Gerhard. 2012. Gesetzessprache, Normativität und Übersetzung am Beispiel von Strafgesetzbüchern der Romania. W Trans-kom 5 [2]: 190-210.

Gizbert-Studnicki, Tomasz. 2001. Problem przekładu tekstów prawnych. Dziedzictwo prawne XX wieku. W Księga pamiątkowa z okazji 150-lecia TBSP UJ, 41-54. Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze.

Grabowska, Sabina. 2006. Konstytucja Irlandii. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Groot de, Gérard-Réne. 1990. Die relative Äquivalenz juristischer Begriffe und deren Folge für mehrsprachige juristische Wörterbücher. W Translation and Meaning, part 1, red. Marcel Thelen i Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, 122-128. Maastricht: Euroterm.

Groot de, Gérard-Réne. 2002. „Rechtsvergleichung als Kerntätigkeit bei der Übersetzung juristischer Terminologie”. W: Sprache und Recht, red. Urlike Haß-Zumkher, 222-239. Berlin-New York.

Hanappel, Peter i Ejan Mackaay. 1990. New Netherlands civil code. Deventer: Kluwer.

Hebenstreit, Gernot. 1997. „Terminus – Weltbild – Intertextualität: Translatorische Überlegungen zu juristischen Fachtexten”. W Text – Kultur – Kommunikation. Translation als Forschungsaufgabe, 97-116. Tübingen: Stauffenburg.

Hejwowski, Krzysztof. 2006. Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu. Warszawa: PWN.

Iluk, Jan. 2000. Problemy tłumaczenia nazw instytucji publicznych z języka polskiego na niemiecki i odwrotnie. W Problemy komunikacji międzykulturowej, red. Barbara Kielar, Tomasz Krzeszowski, Jurij Lukszyn i Tadeusz Namowicz, 193-213. Warszawa: Graf-Punkt.

Iluk, Łukasz. 2017. Wiedza o języku prawnym w kształceniu tłumaczy tekstów prawnych i prawniczych. W Studia Niemcoznawcze tom LIX: 527-544.

Kielar, Barbara. 2003. TS w układzie międzynarodowej komunikacji zawodowej (na przykładzie tłumaczenia tekstów prawnych). W Języki specjalistyczne 3. Lingwistyczna identyfikacja tekstów specjalistycznych, red. Barbara Kielar i Sambor Grucza, 121-133. Warszawa: Katedra Języków Specjalistycznych UW.

Kielar, Barbara. 2007. Wiedza specjalistyczna tłumacza – na przykładzie tekstów prawnych. W Języki Specjalistyczne 7. Teksty specjalistyczne jako nośniki wiedzy fachowej red. Małgorzata Kornacka, 19-33. Warszawa: Katedra Języków Specjalistycznych UW.

Kielar, Barbara. 2010. Drogi i bezdroża tłumaczenia tekstów prawnych. W Publikacja jubileuszowa III. Lingwistyka stosowana – języki specjalistyczne – dyskurs zawodowy, red. Aleksandra Waszczuk-Zin, 131-147. Warszawa: Katedra Języków Specjalistycznych UW.

Kielar, Barbara. 2013. Zarys translatoryki. Warszawa: IKL@.

Lamarca Marquès, Albert. 2008. Código Civil Alemán y Ley de Introducción al Código Civil. Madrid/Barcelona/Buenos Aires: Marcial Pons.

Linder, Wolf. 1996. Demokracja Szwajcarska. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Matulewska, Aleksandra. 2014. Horrory tłumaczeniowe czy tłumacze z piekła rodem? Czyli kilka słów o efektywności komunikacji interlingwalnej. W Scripta Neophilologica Posnaniensia. T. XIV: 101-118.

Nord, Christiane. 1993. Einführung in das funktionale Übersetzen: am Beispiel von Titeln und Überschriften. Tübingen; Basel: UTB.

Pieńkos, Jerzy. 2003. Podstawy przekładoznawstwa. Od teorii do praktyki. Kraków: Zakamycze.

Porzycki, Marek. 2014. Lawina bełkotliwych przekładów, Rzeczpospolita 26 marca 2004.

Rejs, Patryk. 2016. Instrumenty demokracji bezpośredniej w Republice Austrii ze szczególnym uwzględnieniem referendum konsultacyjnego. W Instytucje demokracji bezpośredniej w praktyce, red. Olga Hałub, Mariusz Jabłoński, Mateusz Radajewski, 169-170. Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Solová, Regina. 2013. Norma i praktyka w przekładzie tekstów skonwencjonalizowanych. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT.

Šarčević, Susan. 1990. Strategiebedingtes Übersetzen aus den kleineren Sprachen im Fachbereich Jura. Babel 36 (3): 155-166.

Sarnecki, Paweł. 1978. Rząd a parlament Konfederacji Szwajcarskiej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Sarnecki, Paweł. 1995. Zgromadzenie Federalne – Parlament Konfederacji Szwajcarskiej. Warszawa: Wydawnictwo Sejomwe.

Sekuła, Justyna. 2017. Źródła wiedzy tłumacza w przekładzie niemieckiego wyroku sądowego a poprawność translatu. Comparative Legilinguistics. Vol. 31/2017: 147-165.

Stolze, Radegundis. 1999. Expertenwissen des juristischen Fachübersetzers. W Übersetzen von Rechtstexten, red. Peter Sandrini, 45-62. Tübingen: G. Narr.

Szwed, Katarzyna. 2012. Akty ustrojowe Wysp Owczych. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Ustrój państwowy Republiki Estonii. 2018, red. S. Sagan. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Wendt, Susanne. 1997. Terminus - Thesaurus - Text: Theorie und Praxis von Fachbegriffsystemen und ihrer Repräsentation in Fachtexten. Tübingen: G. Narr.

Wielka kolekcja wiedzy. Encyklopedia multimedialna PWN. 2018, et.al Bartosz Działoszyński. Warszawa: PWN.

Wojtowicz, Jerzy. 1976. Historia Szwajcarii. Wrocław: Ossolineum.

Wolnicz-Pawłowska, Ewa. 2014. Nazwy własne w przekładzie. Zarys problematyki. W Poznańskie Spotkania Językoznawcze. Tom: XXVII: 201-214.

Worbs, Erika. 2004. Eigennamen als Übersetzungsproblem. Beobachtungen an übersetzten polnischen und deutschen Texten. W Normen, Namen und Tendenzen in der Slavia, red. Volkmar Lehmann i Ludger Udolph, 409 – 417. München: Sagner.

Zieliński, Maciej. 1999. Języki prawne i prawnicze. W Polszczyzna 2000: orędzie o stanie języka na przełomie tysiąclecia, red. Walery Pisarek, 50-74. Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych, Uniwersytet Jagielloński.