Mowa przy pożegnaniu Wielebnych OO. Reformatów we Wronkach wygłoszona przez księdza Wincentego Kałkowskiego. Reprint źródła i komentarz
Main Article Content
Abstrakt
Klasztor we Wronkach należy do najstarszych fundacji zakonnych na terenie archidiecezji poznańskiej. Jego długą historię można podzielić na dwa okresy: dominikański i franciszkański. Okres dominikański rozpoczął się w 1279 a zakończył w 1835 roku, kiedy władze pruskie skasowały na swoim terenie zakony. Po kasacie groziła mu zamiana na cele świeckie a nawet całkowite zniszczenie. W 1854 roku powstał Komitet obywatelski, który postanowił ten pomnik wiary i polskości uratować. Ten cel udało się osiągnąć. W 1868 roku, po wykupieniu kościoła i klasztoru z rąk prywatnych, wspomniany Komitet obywatelski przekazał kościół do dyspozycji arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznańskiego Mieczysława Halki Ledóchowskiego, ten zaś oddał go franciszkanom/reformatom. Franciszkanie pracowali przy nim zaledwie 7 lat. W 1875 roku władze pruskie zamknęły klasztor a zakonników usunęły. Publikujemy mowę, którą na pożegnanie franciszkanów wygłosił ks. Wincenty Kałkowski, wikariusz z Ostroroga, ze względu na zawartą w niej treść i wielką rzadkość tego druku. W 1924 roku franciszkanie wrócili do Wronek i w odzyskanym klasztorze urządzili niższe seminarium duchowne a w 1931 roku studium teologiczne. Od 1991 roku w klasztorze działa Wyższe Seminarium Duchowne Franciszkanów, które jest afiliowane do Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Downloads
Article Details
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Bibliografia
- Catalogus Ordinis Fratrum Minorum Provinciae Immaculatae Conceptionis B.V.M. In Polonia Maiore, Mikołów 1930.
- Daniluk M., Klausa K., Podręczna encyklopedia instytutów życia konsekrowanego. Pojęcia, terminy, instytucje, dokumenty, czasopisma, sigla, Lublin 1994.
- Glensk I., Krótka kronika klasztoru oo. Franciszkanów we Wronkach (od najazdu na Polskę w 39 do maja 45), (maszynopis).
- Grot C., Wronki. Z dziejów miasta od czasów najdawniejszych do 1945 roku, Wronki 1987.
- Janicki S.B., Prowincjałowie Prowincji Wniebowzięcia NMP w Polsce w latach 1923-1973, w: Szkoła Seraficka, nowa seria, nr 1, Katowice-Panewniki 2008, s. 152-153.
- Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. V, z. 23, Powiat szamotulski, opr. R. i T. Juraszowie, red. T. Ruszczyńska i A. Sławska, Warszawa 1966.
- Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski, t. 1, Poznań 1877.
- Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski, t. III, Poznań 1877.
- Kozierowski S., Szematyzm historyczny kościołów parafialnych dzisiejszej archidiecezji poznańskiej, Poznań 1935.
- „Kronika orkiestry (1934-1938)” – rękopis bez sygnatury w posiadaniu Centralnej Biblioteki Prowincji św. Franciszka z Asyżu w Poznaniu – wierny odpis wykonany przez członka orkiestry, o. Tymoteusza Frankusa.
- Księża społecznicy w Wielkopolsce 1894-1919. Słownik biograficzny, t. II: I-O, Gniezno 2007.
- Łukaszewicz J., Krótki opis historyczny kościołów parochialnych ... w dawnej diecezji poznańskiej, t. II, Poznań 1858.
- Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce. Słownik biograficzny, Warszawa 1992.
- Nowak P., Dzieje parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej we Wronkach, Poznań 2011.
- Pieprzyk H., Klasztor wroniecki w czasie II wojny światowej 1939-1945, (maszynopis).
- Piechota W., Czoska F., Zarys dziejów kościoła pod wezwaniem Zwiastowania N.P. Maryi we Wronkach, Wronki 1979 (maszynopis w zbiorach Centralnej Biblioteki Prowincji św. Franciszka z Asyżu w Poznaniu).
- Schematyzm Prowincji Wniebowzięcia Najśw. Maryi Panny Zakonu Braci Mniejszych w Polsce, Katowice 1989.
- Schematyzm Prowincji św. Franciszka z Asyżu Zakonu Braci Mniejszych w Polsce, Poznań 1999.
- Słownik polskich pisarzy franciszkańskich, Warszawa 1981.
- Tomczak S., Dzieje kościoła i klasztoru franciszkanów we Wronkach, „Wronieckie Sprawyˮ, R. 2, nr 8 (11) listopad 1991.
- Tomczak S., Arcybiskup Leon Przyłuski i odrodzenie franciszkanów-reformatów w Wielkim Księstwie Poznańskim, „Poznańskie Studia Teologiczneˮ, t. 2 (1978), s. 305-318.
- Tomczak S., Zarys dziejów Prowincji Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce (1923-1991), w: Szkoła Seraficka, nowa seria, nr 1, Katowice-Panewniki 2008, s. 78 i nn.
- „Tygodnik Katolicki” (Grodzisk), nr 36 (1868), s. 380.
- Wanarska A.M., Święty Franciszek w malarstwie Mariana Schwartza, Wronki 2009.
- Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1981.
- Wiesiołowski J., Dominikanie w miastach wielkopolskich w okresie średniowiecza, [w:] Studia nad historią dominikanów w Polsce 1222-1972, t. l, Warszawa 1975, s. 204.