Zgubna propaganda. Reakcja nuncjusza w Warszawie na zabójstwo ks. Stanisława Streicha
Main Article Content
Abstrakt
W 1938 roku w podpoznańskim Luboniu zastrzelono księdza Stanisława Streicha – proboszcza parafii pw. św. Jana Bosko. Zabójstwa dokonano podczas nabożeństwa, w którym brało udział około dwustu dzieci. Zabójca, komunista oddał do księdza kilka strzałów, po czym z ambony zawołał: „Niech żyje komunizm!”. Pogrzeb kapłana stał się okazją do wielu patriotycznych manifestacji.
Wydarzenia w Luboniu postrzegano w perspektywie męczeństwa, z uwagi na fakt, że zbrodni dokonano z pobudek ideologicznych. Natychmiast zainteresowały one ówczesnego nuncjusza apostolskiego w Polsce abp. Filippo Cortesiego, który dowiedział się o szczegółach zabójstwa księdza z prasy. Swoje ubolewanie wyraził on w piśmie do kard. Augusta Hlonda, prymasa Polski i ordynariusza kapłana. Nuncjusz poinformował o zbrodni także Sekretariat Stanu Stolicy Apostolskiej. Wydaje się, że listy nuncjusza Cortesiego stanowią ciekawy przyczynek do badań źródłowych dotyczących lubońskiej zbrodni i ks. Streicha. Autor artykułu podejmuje się ich analizy w oparciu o materiały archiwalne zgromadzone w Archivio Segreto Vaticano.
Downloads
Article Details
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Bibliografia
- Archivio Segreto Vaticano, Arch. Nunz. Varsavia, b. 292, fasc. 1283, 1938.
- Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu, Konsystorz i Kuria Arcybiskupia, KA 1107, 1920-1938.
- Gądecki S., Kandydat na ołtarze ks. Stanisław Streich (1902-1938), „Miesięcznik Kościelny Archidiecezji Poznańskiej” 67 (2016) 12, s. 731-735.
- Gryczyński M., Ksiądz Stanisław Streich, „Przewodnik Katolicki” nr 45 (2004), s. 24.
- Mueller W., Błogosławiona krew – męczeństwo Sługi Bożego ks. Stanisława Streicha, Poznań 2017.
- Mueller W., Ksiądz Stanisław Streich, kandydat na ołtarze, „Miesięcznik Kościelny Archidiecezji Poznańskiej” 67 (2016) 7, s. 443-447.
- Pryjda M., Sprawa księdza Streicha na łamach prasy, „Rocznik Historyczny Lubonia” 4 (2014), s. 71-132.
- Śp. Ks. Stanisław Streich, „Miesięcznik Kościelny. Organ Archidiecezyj Gnieźnieńskiej i Poznańskiej” 53 (1938) 5, s. 218-220.
- Czy wstępny atak Z. S. R. R. na Polskę, „Rycerz Niepokalanej” nr 4 (1938), s. 111-112.
- Dalsze uchwały w związku ze zbrodnią lubońską, „Kurier Poznański” nr 105 (6.3.1938), s. 12.
- Fragmenty z pogrzebu śp. ks. Streicha, „Kurier Warszawski” nr 62 (4.3.1938), s. 1.
- Grzymała-Siedlecki A., Pod światło. Zbrodnia w Luboniu, „Kurier Warszawski” nr 60 (2.3.1938), s. 3.
- Ks. Kard.-Prymas u trumny, „Kurier Poznański” nr 101 (4.3.1938), s. 5.
- Ks. prymasowi w hołdzie, „Kurier Warszawski” nr 67 (9.3.1938), s. 5.
- L’orribile delitto di un comunista polacco, „L’Osservatore Romano” nr 49 (1.3.1938), s. 6.
- Manifestacja przeciw zbrodni w Luboniu, „Kurier Warszawski” nr 65 (7.3.1938), s. 6.
- Manifestacyjny pogrzeb ks. Streicha w Luboniu, „Kurier Warszawski” nr 62 (4.3.1938), s. 6.
- Nabożeństwo ekspiacyjne, „Kurier Warszawski” nr 62 (4.3.1938), s. 13.
- Nabożeństwo ekspiacyjne, „Kurier Warszawski” nr 63 (5.3.1938), s. 12.
- Nabożeństwo ekspiacyjne, „Kurier Warszawski” nr 64 (6.3.1938), s. 30.
- Po pogrzebie śp. ks. Stanisława Streicha, „Kurier Warszawski” nr 63 (5.3.1938), s. 6.
- Rekoncyliacja, „Kurier Warszawski” nr 59 (1.3.1938), s. 14.
- Requiem w Poznaniu za spokój duszy śp. ks. Streicha, „Kurier Poznański” nr 105 (6.3.1938), s. 12.
- Szczegóły potwornej zbrodni w Luboniu, „Kurier Warszawski” nr 59 (1.3.1938), s. 14.
- Zamordowanie ks. St. Streicha w kościele, „Kurier Warszawski” nr 59 (1.3.1938), s. 6.
- Zamordowanie proboszcza, „Kurier Warszawski” nr 58 (28.2.1938), s. 5.
- Zbrodnia w Luboniu, „Biuletyn K. A. P.” nr 50 (2.3.1938).
- Zbrodnia w Luboniu, „Gość Niedzielny” nr 11 (13.3.1938), s. 144.