Słowa kluczowe
abp Filippo Cortesi
kard. August Hlond
komunizm
Jak cytować
Abstrakt
W 1938 roku w podpoznańskim Luboniu zastrzelono księdza Stanisława Streicha – proboszcza parafii pw. św. Jana Bosko. Zabójstwa dokonano podczas nabożeństwa, w którym brało udział około dwustu dzieci. Zabójca, komunista oddał do księdza kilka strzałów, po czym z ambony zawołał: „Niech żyje komunizm!”. Pogrzeb kapłana stał się okazją do wielu patriotycznych manifestacji.
Wydarzenia w Luboniu postrzegano w perspektywie męczeństwa, z uwagi na fakt, że zbrodni dokonano z pobudek ideologicznych. Natychmiast zainteresowały one ówczesnego nuncjusza apostolskiego w Polsce abp. Filippo Cortesiego, który dowiedział się o szczegółach zabójstwa księdza z prasy. Swoje ubolewanie wyraził on w piśmie do kard. Augusta Hlonda, prymasa Polski i ordynariusza kapłana. Nuncjusz poinformował o zbrodni także Sekretariat Stanu Stolicy Apostolskiej. Wydaje się, że listy nuncjusza Cortesiego stanowią ciekawy przyczynek do badań źródłowych dotyczących lubońskiej zbrodni i ks. Streicha. Autor artykułu podejmuje się ich analizy w oparciu o materiały archiwalne zgromadzone w Archivio Segreto Vaticano.
Bibliografia
Archivio Segreto Vaticano, Arch. Nunz. Varsavia, b. 292, fasc. 1283, 1938.
Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu, Konsystorz i Kuria Arcybiskupia, KA 1107, 1920-1938.
Gądecki S., Kandydat na ołtarze ks. Stanisław Streich (1902-1938), „Miesięcznik Kościelny Archidiecezji Poznańskiej” 67 (2016) 12, s. 731-735.
Gryczyński M., Ksiądz Stanisław Streich, „Przewodnik Katolicki” nr 45 (2004), s. 24.
Mueller W., Błogosławiona krew – męczeństwo Sługi Bożego ks. Stanisława Streicha, Poznań 2017.
Mueller W., Ksiądz Stanisław Streich, kandydat na ołtarze, „Miesięcznik Kościelny Archidiecezji Poznańskiej” 67 (2016) 7, s. 443-447.
Pryjda M., Sprawa księdza Streicha na łamach prasy, „Rocznik Historyczny Lubonia” 4 (2014), s. 71-132.
Śp. Ks. Stanisław Streich, „Miesięcznik Kościelny. Organ Archidiecezyj Gnieźnieńskiej i Poznańskiej” 53 (1938) 5, s. 218-220.
Czy wstępny atak Z. S. R. R. na Polskę, „Rycerz Niepokalanej” nr 4 (1938), s. 111-112.
Dalsze uchwały w związku ze zbrodnią lubońską, „Kurier Poznański” nr 105 (6.3.1938), s. 12.
Fragmenty z pogrzebu śp. ks. Streicha, „Kurier Warszawski” nr 62 (4.3.1938), s. 1.
Grzymała-Siedlecki A., Pod światło. Zbrodnia w Luboniu, „Kurier Warszawski” nr 60 (2.3.1938), s. 3.
Ks. Kard.-Prymas u trumny, „Kurier Poznański” nr 101 (4.3.1938), s. 5.
Ks. prymasowi w hołdzie, „Kurier Warszawski” nr 67 (9.3.1938), s. 5.
L’orribile delitto di un comunista polacco, „L’Osservatore Romano” nr 49 (1.3.1938), s. 6.
Manifestacja przeciw zbrodni w Luboniu, „Kurier Warszawski” nr 65 (7.3.1938), s. 6.
Manifestacyjny pogrzeb ks. Streicha w Luboniu, „Kurier Warszawski” nr 62 (4.3.1938), s. 6.
Nabożeństwo ekspiacyjne, „Kurier Warszawski” nr 62 (4.3.1938), s. 13.
Nabożeństwo ekspiacyjne, „Kurier Warszawski” nr 63 (5.3.1938), s. 12.
Nabożeństwo ekspiacyjne, „Kurier Warszawski” nr 64 (6.3.1938), s. 30.
Po pogrzebie śp. ks. Stanisława Streicha, „Kurier Warszawski” nr 63 (5.3.1938), s. 6.
Rekoncyliacja, „Kurier Warszawski” nr 59 (1.3.1938), s. 14.
Requiem w Poznaniu za spokój duszy śp. ks. Streicha, „Kurier Poznański” nr 105 (6.3.1938), s. 12.
Szczegóły potwornej zbrodni w Luboniu, „Kurier Warszawski” nr 59 (1.3.1938), s. 14.
Zamordowanie ks. St. Streicha w kościele, „Kurier Warszawski” nr 59 (1.3.1938), s. 6.
Zamordowanie proboszcza, „Kurier Warszawski” nr 58 (28.2.1938), s. 5.
Zbrodnia w Luboniu, „Biuletyn K. A. P.” nr 50 (2.3.1938).
Zbrodnia w Luboniu, „Gość Niedzielny” nr 11 (13.3.1938), s. 144.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).