Keywords
arché
theology
How to Cite
Abstract
The purpose of this article is an attempt to present one fundamental problem: identifi cation of the essential features of the arché in Milesian philosophers of nature by indicating possible relationships with theology. The theological interpretation of the Milesians indicates that arché does not merely have a material dimension, it is inherently external, going beyond, and consequently, the original principle contains a peculiar transcendence. In the concepts of natural philosophers, there is an archaic path to immortality, infi nity, and eternal existence, which are, in essence, divine attributes. There is a clear search to determine the relationship of divine sphere of existence with the world that we know from everyday experience. This means that the Milesians have found a plane on which the divine sphere and the temporal sphere can meet. There are certain frameworks within which there is an interaction between the divine element (constant and invariant) and temporal (transient and fi nite).
References
Arystoteles, Fizyka, III 4, 203b6, tłum. K. Leśniak, w: Arystoteles, Dzieła wszystki e, t. 2, Warszawa 1990.
Arystoteles, Metafi zyka, t. 1, tłum. T. Żeleźnik, Lublin 1996.
Arystoteles, O duszy, I 2, 405a19, tłum. P. Siwek, Warszawa 1998.
Augustyn, Państwo Boże, tłum. T. Kubicki, Kęty 2015.
Aureliusz M., Rozmyślania, II 17, tłum. M. Reiter, Warszawa 1988.
Bartoszewski J., Filozofi a przyrody, Kartezjusz i porządek życia społecznego, Lublin 2010.
Biedrzyński D.W., «Niezrodzony» i «niezniszczalny» jako znaki prawdy w ujęciu Parmenidesa w kontekście pojęcia czasu, „Folia Philosophica”, nr 39, 2018, s. 179-194.
Copleston F., Historia fi lozofi i, t. 1, tłum. H. Bednarek, Lublin 2004.
Dembińska D., Moja krótka historia fi lozofi i starożytnej, „Studia Redemptorystowskie”, nr 11, 2013, s. 27-52.
Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych fi lozofów, tłum. I. Krońska, Warszawa 1984.
Ekologia i społeczeństwo. Polityka i etyka wobec zagadnień ekologicznych, red. A. Delorme, Wrocław 2001.
Hajduk A., Trzy aspekty ekologii Seneki i św. Franciszka, w: Ekologia i społeczeństwo. Polityka
i etyka wobec zagadnień ekologicznych, red. A. Delorme, Wrocław 2001, s. 53-69.
Hipolit, Ref., I, 7, 2 = Diels-Kranz, 13 A 7, tłum. B. Kupis, Warszawa 1989, s. 12.
Jaeger W., Teologia wczesnych filozofów greckich, tłum. J. Wocial, Kraków 2007.
Jastrzębski M., Wczesna filozofia Grecka jako archaiczna droga do nieśmiertelności. Próba rekonstrukcji, Białystok 2014.
Kirk S., Raven J.E., Schofi eld M., Filozofi a przedsokratejska, tłum. J. Lang, Warszawa–Poznań 1999.
Kubok D., «Apeiron» Anaksymandra, czyli o tym, co pierwsze w filozofi i, „Folia Fhilosophica”, nr 17, 1999, s. 15-28.
Filozofi a przyrody współcześnie, red. M. Kuszyk-Bytniewska, A. Łukasik, Kraków 2010.
Lloyd G.E.R., Nauka grecka od Talesa do Arystotelesa, tłum. J. Lesiński, Warszawa 1998.
Łukasik A., Wprowadzenie, w: Filozofi a przyrody współcześnie, red. M. Kuszyk-Bytniewska, A. Łukasik, Kraków 2010, s. 5-26.
Malita-Król J., Cztery korzenie rzeczywistości. Analiza porównawcza postrzegania żywiołów u filozofów presokratejskich i we współczesnych tradycjach czarostwa, „Maska. Magazyn antropologiczno-społeczno-kulturowy”, nr 33, 2017, s. 157-166.
Milczarek-Gnaczyńska M., Jednostka a społeczeństwo. Władysław Mieczysław Kozłowski o człowieku – wybrane aspekty, „Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych”, nr 4,2013, s. 7-16.
Palacz R., Klasycy filozofii, Warszawa 1987.
Platon, Prawa, 899 b, tłum. M. Maykowska, Warszawa 1960.
Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1, tłum. E.I. Zieliński, Lublin 2000.
Simplikios, In Phys., 24, 13, w: W. Tyburski, A. Wachowiak, R. Wiśniewski, Historia filozofii i etyki do współczesności. Źródła i komentarze, Toruń 2002, s. 25-30.
Simplikios, In Phys., 24, 17, „Studia Redemptorystowskie”, nr 11, 2013, s. 27-52.
Simplikios, Komentarz do Fizyki Arystotelesa, 24, 26, tłum. B. Kupis, w: Antologia tekstów filozoficznych, red. K. Kałuża, A. Pelc, Kraków 2002, s. 13-20.
Subczak M., Antyczna tradycja filozoficznych sposobów życia jako wzorzec dla współczesności, „Logos i Ethos”, nr 1 (44), 2017, s. 7-31.
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 1, Warszawa 1978.
Tyburski W., Wachowiak A., Wiśniewski R., Historia filozofi i i etyki do współczesności. Źródła i komentarze, Toruń 2002.
License
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Filozofia Chrześcijańska są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Filozofia Chrześcijańska udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Filozofia Chrześcijańska pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).