Abstract
The present paper focuses on some frequent Swedish thank formulas that do not seem to fit the pattern of thanking – either syntactically or semantically. One example of the syntactic irregularities is tack för senast, ‘thanks for last time’ (lit. ‘thanks for lastADV’), where the prepositional phrase consists of an adverbial (not a nominal) component relating to time. On the other hand, the Swedish tack för mig, ‘thanks for me / myself’, does not conform to the semantics of thanking, as it seems to suggest that the speaker himself is the only proper reason for thanking, not – as usually expected – ‘something good’ for the speaker, i.e. an action brought about for him or her by the addressee. Some similarities with the Polish phrases for thanking (which also include adverbs but are fewer and less frequent in comparison Swedish), e.g. dziekuje za dzis, ‘thanks for today’, have also been taken into consideration. Such constructions can be analysed and explained in terms of metonymy. Furthermore, the thank formulas including the temporal adverbs seem to reflect the significance of time as a special value in the Swedish culture.References
KÅLLFORTECKNING
Allwood, J. (1981). Finns det svenska kommunikationsmonster? I: Forskningsgruppen: Invandrare och svenskar, kulturkonflikt och kulturforandringar (utg.). Vad ar svensk kultur? Uppsatser från ett symposium i Goteborg, maj 1981 (S. 6-50). Goteborg: Goteborgs universitet.
Andersson, E. (1994). Grammatik från grunden. En koncentrerad svensk satslara. 2:a uppl. Uppsala: Hallgren och Fallgren.
Anward, J., Linell, P. (1976). Om lexikaliserade fraser i svenskan. Nysvenska studier 55-56, 77-119.
Bolander, M. (2005). Funktionell svensk grammatik. Stockholm: Liber AB.
Elert, C.-Ch. (1980). Artighetsuttryck i svenskan. Yttranden i rutinmassiga interaktioner. Nysvenska studier 59-60, 429-442.
Hultman, T. G. (2003). Svenska Akademiens språklara. Stockholm: Norstedts Ordbok.
Josefsson, G. (2009). Svensk universitetsgrammatik for nyborjare. 2:a uppl. Lund: Studentlitteratur.
Karolak, S. (1999). Metonimia. I: K. Polański (red.). Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. 2:a uppl. (S. 364-365). Wrocław: Ossolineum.
Klemensiewicz, Z. (1953). Zarys składni polskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Marcjanik, M. (2000). Polska grzeczność językowa. Kielce: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego.
Marcjanik, M. (2001a). Granice polskiej grzeczności językowej. I: M. Marcjanik. W kręgu grzeczności. Wybór prac z zakresu polskiej etykiety językowej (S. 21-30). Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
Marcjanik, M. (2001b). Struktura komunikacyjna podziękowania. I: M. Marcjanik. W kręgu grzeczności. Wybór prac z zakresu polskiej etykiety językowej (S. 109-121). Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
Meier, A. J. (1995). Defining politeness: Universality in appropriateness. Language Sciences 17(4), 345-356.
Ożóg, K. (2004). Ewolucja rytualizmów społecznych i towarzyskich (od roku 1945 do chwili obecnej). I: J. Mazur (red.). Rytualizacja w komunikacji społecznej i interkulturowej (S. 25-32). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Pedersen, J. (2009). The different Swedish tack: An ethnopragmatic investigation of Swedish thanking and related concepts. Journal of Pragmatics 42(5), 1258-1265.
SAG = Teleman, U. et al. (red.). (1999). Svenska Akademiens grammatik. Band 3-4. Stockholm: Norstedts Ordbok.
Saloni, Z., Świdziński, M. (2001). Składnia współczesnego języka polskiego. 5:e uppl. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
SAOB = Svenska Akademiens ordbok. http://g3.spraakdata.gu.se/saob/ (’tacka for sig’, 2016-03-13).
Schegloff, E. A., Sachs, H. (1984). Opening Up Closings. I: J. Baugh, J. Sherzer (red.). Language in Use: Readings in Sociolinguistics (S. 69-99). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
Språkbanken. http://spraakbanken.gu.se/korp. (’tack for oss’; ’senast som’; 2016-03-13). Stroh-Wollin, U. (1998). Koncentrerad nusvensk formlara och syntax. Lund: Studentlitteratur.
Thelander, M. (2000). Svenska språket mitt i varlden. In: L. Lewin (red.). Svenskt kynne. En konferens anordnad av Humanistisk-samhallsvetenskapliga vetenskapsområdet vid Uppsala universitet den 29 februari 2000. Skrifter utgivna av Statsvetenskapliga foreningen i Uppsala 139 (S. 51-66). Uppsala: Uppsala universitet.
Thorén, A. (1991). Att tacka i Sverige och Tyskland. I: K.-J. Danell et al. (red.). Språket som kulturspegel. Umeforskare berattar. Symposium och språkdagar i Umeå 5-6 november 1990 (S. 47-52). Umeå: Umeå universitet.
Wierzbicka, A. (1987). English speech acts verbs: a semantic dictionary. Sydney: Academic Press.
Wróbel, H. (2001). Gramatyka języka polskiego. Kraków: Spółka Wydawnicza „Od Nowa” s.c.
Zaron, Z. (1980). Ze studiów nad składnią i semantyką czasownika: polskie czasowniki z uzupełnieniem werbalnym oznaczające relację osobową z argumentem zdarzeniowym. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Zborowski, P. (2003). Hoflichkeit, Dankbarkeit und sprachliche Routine: Dankakte im Schwedischen verglichen mit Polnisch und Deutsch. Diss. Poznań: Katedra Skandynawistyki i Baltologii UAM.
Zborowski, P. (2005). Hoflichkeit vs. Dankbarkeit und sprachliche Routine. Der Dankakt im Schwedischen verglichen mit Polnisch und Deutsch. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Zgółkowa, H. (red.). (1997). Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Band 10. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz.