Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest zobrazowanie awansu francuszczyzny w kanadyjskiej prowincji Nowy Brunszwik. W latach 1850-60 deportowano większość francuskojęzycznych mieszkańców i zdecydowano, że prowincja powinna stać się anglojęzyczna, a przede wszystkim protestancka. Obecnie prowincje Kanady mogą prowadzić własną politykę językową, pod warunkiem, że jest zgodna z federalną urzędową dwujęzycznością. W 1976 Quebec wprowadził własną, sprzeczną z konstytucją Kanady, politykę językową znaną pod nazwą Loi 101, proklamując francuski jako jedyny oficjalny język. Pomimo faktu, że prowincja w bardzo dużym stopniu zawdzięczała utrzymanie „francuskości” Kościołowi katolickiemu, w czasie tej tak zwanej Révolution tranquille prowincja zlaicyzowała się. Nowy Brunszwik także proklamował dwujęzyczność prowincji głównie dzięki katolickim działaczom politycznym. Mimo to, religia praktycznie zniknęła z życia politycznego, a na plan pierwszy wysunęła się polityka językowa oraz wielokulturowość. To najważniejsze cechy, które odróżniają Kanadę od Stanów Zjednoczonych, co tłumaczy złożony charakter kanadyjskiej polityki językowej bazującej na równości prawnej, urzędowej, narodowej i kulturowej francuskiego i angielskiego na szczeblu federalnym, ale także udane i nieudane próby wprowadzania tej zasady w kanadyjskich prowincjach.
Bibliografia
Bastarache, Michel 1986: Le principe d’égalité dans les langues officielles. W: Bastarache Michel, Doucet Michel (red.): Les droits linguistiques au Canada. Montréal: Les Éditions Yvon Blais.
Calhoon, Robert M. 1973: The loyalists in Revolutionary America, 1760-1781. New York, Harcourt Brace Jovanovich.
[Comité de toponymie]. Comité directeur de toponymie du Nouveau-Brunswick 2009: Rapport annuel 2008 – 2009.
http://www.gnb.ca/0131/PDF/t/Toponymie%20Rapport%20Annuel%202008-2009.pdf
Dupuis, Renée 1991: La question indienne au Canada. Québec: Les Éditions du Boéral.
Grabowski, Jan 2001: Historia Kanady. Warszawa: Wydawnictwo Pruszyński i Spółka.
Grin, François 2003: La société plurilingue: coûts, bénéficies et équité. W: Langues et Cultures, colloque du 14 novembre 2002, Bienne: Académie suisse des sciences humaines et sociales.
Hamelin, Jean & Provencher, Jean 1997: Brève histoire du Québec, Montréal: Les Éditions du Boréral.
Hodges, Graham R. 1996: The Black loyalist directory: African Americans in exile after the American Revolution. New York: Garland Publishing.
Landry, Nicolas & Lang, Nicole 2001: Histoire de l'Acadie. Québec: Éditions du Septentrion.
Martel, Marcel & Pâquet, Martin 2010: Langue et politique au Canada et au Québec. Une synthèse historique, Montréal: Les Éditions du Boréal.
Pastieau, Joseph 1999: Les citoyens au bazar. Mondialisation, nations et minorités. Québec: Les Presses de l’Université Laval.
Ploudre, Michel 1988: La politique linguistique du Québec, 1977-1987. Québec, Institut québécois de recherche.
Statistic Canada http://www.statcan.gc.ca/fra/debut.
Żelazny, Walter 2000: Świat frankofoński. Przegląd Zachodni Nr 1 (294): 111-148.
Licencja
Polityka Open Access: Czasopismo zapewnia natychmiastowy, otwarty dostęp do wszystkich swoich treści zgodnie z zasadą, że badania swobodnie dostępne zwiększają i przyśpieszają globalny rozwój nauki i wymianę wiedzy.
Nadsyłając zgłoszenia, Autorzy zgadzają się na to, że artykuły w niniejszym czasopiśmie są publikowane w otwartym dostępie (Open Access) i podlegają licencji Creative Commons w wersji 4.0 BY-NC-ND.