Wolapik jako język sukcesu w świetle wybranych polskich podręczników z lat 80. XIX wieku
PDF

Jak cytować

Kotlarska, I. (2019). Wolapik jako język sukcesu w świetle wybranych polskich podręczników z lat 80. XIX wieku. Język. Komunikacja. Informacja, (13), 32–46. https://doi.org/10.14746/jki.2018.13.2

Abstrakt

Przedmiotem zainteresowania w artykule są polskie materiały do nauki języka wolapik wydane w latach 80. XIX wieku. Zakłada się, że poddane analizie teksty ilustrują sposób językowego zachowania w tzw. społecznych sytuacjach edukacyjnych (dyskurs edukacyjny) w przeszłości. Szczegółowym celem analiz jest wskazanie językowych zabiegów użytych przez autorów wyżej wymienionych publikacji z intencją nakłonienia innych do nauki i używania języka wolapik. Obserwacji stylistyczno-pragmatycznej poddane zostały przykłady argumentacji emocjonalnej i racjonalnej, systemowe i retoryczne środki perswazji stosowane przez autorów. Przeprowadzone analizy pozwalają stwierdzić, że w materiałach do nauki języki wolapik obok transferu wiedzy dokonuje się proces kształtowania pozytywnej postawy wobec idei używania języka międzynarodowego.

https://doi.org/10.14746/jki.2018.13.2
PDF

Bibliografia

Awdiejew, Aleksy 2004: Systemowe środki perswazji. W: Krzyżanowski P., Nowak P. (red.): Manipulacja w języku. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. 71-80.

Bajerowa, Irena 2007: Wartościowanie języka i faktów językowych w „Gramatyce pozgonnej” Onufrego Kopczyńskiego. Przegląd Humanistyczny I: 15-24.

Baudouin de Courtenay, Jan N. 1908: O języku pomocniczym międzynarodowym. Kraków: Czcionkami drukarni Literackiej pod zarządem L. K. Górskiego. https://pl.wikisource.org/wiki/O-_j%C4%99zyku_pomocniczym_mi%C4%99dzynarodowym).

Borawski, Stanisław 2005: Podstawy idei poznawczej nad dziejami używania języka. Esej o diachronii. W: Borawski S. (red.): Rozprawy o historii języka polskiego. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego. 13-61.

Eco, Umberto 2002: W poszukiwaniu języka uniwersalnego. Gdańsk–Warszawa Wydawnictwo Marabut.

Hawrysz, Magdalena 2012: Polemiczna twórczość Marcina Czechowica w świetle genologii lingwistycznej. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Heinz, Adam 1978: Dzieje językoznawstwa w zarysie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kotlarska, Irmina (w druku): Światowa mowa volapük (wolapik) – kariera i bariera. W: LenartowiczZagrodna A., Woźniak E. (red.): Filologia jako porządkowanie chaosu. Ad honorem professoris Marci Cybulski. Łódź.

Kulczycki, Emanuel 2007: Utopia języka doskonałego w europejskim kręgu kulturowym. Homo Communicativus 2. nr 1. 65–77. http://ekulczycki.pl/pobranie/utopia_jezyka.pdf).

Nocoń, Jolanta 2011: Stylistyczne aspekty dyskursu edukacyjnego. W: Sokólska U. (red.): Odmiany stylowe polszczyzny – dawniej i dziś. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. 187-200.

Puzynina, Jadwiga 1992: Język wartości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Rypel, Agnieszka 2012: Ideologiczny wymiar dyskursu edukacyjnego na przykładzie podręczników języka polskiego z lat 1918-2010. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Sakaguchi, Alicja 2000: Tworzenie międzynarodowych języków pomocniczych na tle rozwoju językoznawstwa ogólnego. Scripta Neophilologica Posnaniensia II: 141-161.

Sapir, Edward 1978: Zadania międzynarodowego języka pomocniczego. W: tegoż: Kultura, język, osobowość. przeł. B. Stanosz, R. Zimand. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. 111–126.

Skaliński, Adam W. 2004: Impresje z przeszłości. Esperanto. Volapük. Wielki wynalazek. Inne sprawy. B.m.w: Publisher’s Edition.

Skaliński, Adam W. 2014: Volapük Johanna Martina Schleyera. Toruń: Publisher’s Edition.

Stachurski, Edward 1987: Problem pomocniczego języka międzynarodowego w świetle wypowiedzi Jana I.N. Baudouina de Courtenay (w stulecie esperanta). Język Polski XLVII. z. 5: 168–178.

Stria, Ida 2013: Classifications of artificial languages. Język. Komunikacja. Informacja 8: 125-132.

Szczepański, Ludwik 1938: Czyński Czesław. W: Polski Słownik Biograficzny. Tom IV: 375.

Tempczyk, Katarzyna 2003: Krótka historia volapüku. Toruń: Towarzystwo Esperanckie „Flamo”.

Wojan, Katarzyna 2015: Języki sztuczne. Zapotrzebowanie społeczeństw czy fantazja jednostek? Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.