Możliwość nauki, niemożliwość cudów. Léon Brunschvicg przeciwko Quentinowi Meillassoux
PDF (English)

Słowa kluczowe

Meillassoux
Brunschvicg
Cournot
przygodność
przyczynowość

Jak cytować

Úlfsson, T. Örn. (2018). Możliwość nauki, niemożliwość cudów. Léon Brunschvicg przeciwko Quentinowi Meillassoux. Praktyka Teoretyczna, 28(2), 124–137. https://doi.org/10.14746/prt.2018.2.6

Abstrakt

Tekst dowodzi, że Quentin Meillassoux wprawdzie zasługuje na uznanie za sprawą swojego projektu przedstawionego w Poza skończonością – ponieważ słusznie zauważa, że należy odnowić wiarę filozofii w zdolność nauki do otwierania nowych wymiarów myślenia – lecz mimo to jego propozycja posiada dwie poważne słabości. Po pierwsze, opis nauki jako tworzenia twierdzeń ancestralnych nie wydobywa istoty naukowej kreatywności. Po drugie, teza o „koniecznej przygodności” stoi w fundamentalnej sprzeczności z wiedzą naukową. Dlatego autor artykułu przeciwstawia zasadzie koniecznej przygodności Meillassoux zasadę wydobytą z historycznej epistemologii Léon Brunschvicga i Antoine-Augustin Cournot. To znaczy, że zamiast zasady bezracji tekst broni zasady zmiennej racji bądź zmiennego rozumu (principle of a metamorphosing reason), opartej na tezie, iż żadna nieredukowalna przygodność nie jest praktycznie możliwa.
https://doi.org/10.14746/prt.2018.2.6
PDF (English)

Bibliografia

Brassier, Ray. 2007. Nihil Unbound: Enlightenment and Extinction. Basingstoke: Palgrave McMillan.

Brunschvicg, Léon. 1922. L’expérience humaine et la causalité physique. Paris: Alcan.

Boutroux, Émile. 1874. De la contingence des lois de la nature. Paris: Germer Baillière.

Cohen, Hermann. 2015. ―"The Synthetic Principles, from Kant‘s Theory of Experience (1885)". In The Neo-Kantian Reader. Ed. Sebastian Luft. Oxford: Routledge.

Cournot, Antoine-Augustin. 1851. Essai sur les fondements de nos connaissances et sur les caractères de la critique philosophique. Vol. 2. Paris: Hachette.

Garcia, Tristan, and Pierre-Alexandre Fradet. 2016. ―"Petit panorama du réalisme spéculatif." Spirale 255 (Winter): 27–30. http://magazine-spirale.com/dossier-magazine/petit-panorama-du-realisme-speculatif.

Descartes, René. 1985a. ―"Meditations on First Philosophy." In The Philosophical Writings of Descartes. Vol. 2. Eds. and trans. John Cottingham, Robert Stoothoff and Dugald Murdoch. Cambridge: Cambridge University Press.

Descartes, René. 1985b. ―"Principles of Philosophy." In The Philosophical Writings of Descartes. Vol. 1. Eds. and trans. John Cottingham, Robert Stoothoff and Dugald Murdoch. Cambridge: Cambridge University Press.

Harman, Graham. 2011. Quentin Meillassoux: Philosophy in the Making. Edinburgh: Edinburgh University Press.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 1977. The Phenomenology of Spirit. Trans. A.V. Miller. Oxford: Oxford University Press.

Kant, Immanuel. 1992. ―"On the Form and Principles of the Sensible and the Intelligible World [Inaugural Dissertation] (1770)." In Theoretical Philosophy, 1755–1770. Eds. and trans. David Walford and Ralf Meerbote. Cambridge: Cambridge University Press.

Kant, Immanuel. 1998. Critique of Pure Reason. Eds. and trans. Paul Guyer and Allen M. Wood. Cambridge: Cambridge University Press.

Locke, John. 1979. An Essay Concerning Human Understanding. Oxford: Clarendon Press.

Meillassoux, Quentin. 2008. After Finitude. An Essay on the Necessity of Contingency. Trans. Ray Brassier. London & New York: Continuum.

Meillassoux, Quentin. 2012. The Number and the Siren: A Decipherment of Mallarmé’s Coup de Dés. Trans. Robin Mackay. New York: Sequence Press.

Meillassoux, Quentin. 2015. Science Fiction and Extro-Science Fiction. Followed by ―The Billiard Ball‖ by Isaac Asimov. Trans. Alyosha Edlebi. Minneapolis: Univocal Publishing.

Niemoczynski, Leon. 2017. Speculative Realism: An Epitome. Leeds: Kismet Press.

Zahavi, Dan. 2016. ―"The End of What? Phenomenology vs. Speculative Realism." International Journal of Philosophical Studies 24/3: 289–309.