„Kłir” i obraz słaby w filmie Hair Marka Piwowskiego.

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: lip 15, 2019
DOI: https://doi.org/10.14746/prt.2019.2.4
Słowa kluczowe:
„kłir”, queer, kamp, obraz słaby, film dokumentalny, PRL

Main Article Content

Justyna Jaworska
Uniwersytet Warszawski Wydział Polonistyki Instytut Kultury Polskiej

Abstrakt

Tekst jest analizą dokumentu Marka Piwowskiego Hair, nakręconego w 1971 r. dla Telewizji Polskiej. Pełna komicznych niedociągnięć relacja z międzynarodowego konkursu fryzjerskiego stała się dla reżysera pretekstem do obnażenia zakłóconej komunikacji między organizatorami a widownią, czy szerzej – między władzą a społeczeństwem. Ironiczny ton i zastosowanie „słabego obrazu” pozwoliły mu na sabotaż przekazu oficjalnego w duchu strategii queerowej. Autorka proponuje spolszczony termin „kłir”, by wyraźniej odróżnić zastosowane w filmie środki od estetyki kampu i umocować dokument nie tylko w paradygmacie „sztuki porażki”, ale i w społecznym kontekście PRL.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Jaworska, J. (2019). „Kłir” i obraz słaby w filmie Hair Marka Piwowskiego. Praktyka Teoretyczna, 32(2), 64-80. https://doi.org/10.14746/prt.2019.2.4
Numer
Tom 32 Nr 2 (2019): SŁABY OPÓR. POZA PARADYGMAT HEROICZNY
Dział
SŁABY OPÓR, SŁABY EKRAN I PERYFERYJNA TOŻSAMOŚĆ
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.

Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.

Biogram autora

Justyna Jaworska, Uniwersytet Warszawski Wydział Polonistyki Instytut Kultury Polskiej

Justyna Jaworska - kulturoznawczyni, pracuje i robi habilitację w Zakładzie Filmu i Kultury Wizualnej w Instytucie Kultury Polskiej UW. Wydała książkę Cywilizacja „Przekroju”. Misja obyczajowa w magazynie ilustrowanym (2008), a ostatnio drugą, o polskich latach 70.: Piękne widoki, panowie, stąd macie. O kinie polskiego sockonsumpcjonizmu (2019). Należy do redakcji miesięcznika Dialog, współpracuje z Akademią Polskiego Filmu.

Bibliografia

  1. Baudrillard, Jean. 1998. Ameryka. Tłum. Renata Lis. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
  2. Baudrillard, Jean. 2005. O uwodzeniu. Tłum. Janusz Margański. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
  3. Burska, Lidia. 2012. Awangarda i inne złudzenia. O pokoleniu ’68 w Polsce. Gdańsk: słowo / obraz terytoria.
  4. Burzyńska Anna i Markowski Michał Paweł. 2006. Teorie literatury XX wieku. Kraków: Znak.
  5. Butler, Judith. 1990. Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity, New York–London: Routledge.
  6. Czapliński, Przemysław i Mizerka, Anna (red.). 2012. Kamp. Antologia przekładów. Kraków: Universitas.
  7. Gwóźdż, Andrzej i Wach, Margarete (red.). 2017. W poszukiwaniu polskiej nowej fali. Kraków: Universitas.
  8. Halberstam, Jack. 2018. Przedziwna sztuka porażki. Tłum. Mikołaj Denderski. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
  9. Hendrykowski, Marek. 2018. Drugie wejrzenie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  10. Hendrykowski, Marek 2005. Rejs. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  11. Jachymek, Karol. 2016. Film – ciało – historia. Kino polskie lat sześćdziesiątych. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
  12. Jaworska, Justyna. 2019. Piękne widoki, panowie, stąd macie. O kinie polskiego sockonsumpcjonizmu. Kraków: Universitas.
  13. Karpowicz, Agnieszka. 2012. Proza życia. Mowa, pismo, literatura. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
  14. Klejsa, Konrad. 2008. Filmowe oblicza kontestacji. Warszawa: Wydawnictwo TRIO.
  15. Kornhauser, Julian i Zagajewski, Adam. 1974. Świat nie przedstawiony. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
  16. Kosovsky Sedgwick, Eve. 1990. The Epistemology of the Closet. Berkley – Los Angeles: University of California Press.
  17. Kurz, Iwona. 2017. „Pomieszanie języków. Kultowe (dziś) komedie z początku lat 70.” W W poszukiwaniu polskiej nowej fali, re. Andrzej Gwóźdż i Margarete Wach. Kraków: Universitas.
  18. Lubelski, Tadeusz. 2015. Historia kina polskiego 1895–2014. Kraków: Universitas.
  19. Lubelski, Tadeusz. 2007. Polska Szkoła Dokumentu: Marek Piwowski. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Audiowizualne.
  20. Łuczak, Maciej. 2004. Wniebowzięci, czyli jak się robi hydrozagadkę. Warszawa: Prószyński i S-ka.
  21. Nyczek, Tadeusz. 2008. Salon Niezależnych. Dzieje pewnego kabaretu. Kraków: Znak.
  22. Radkiewicz, Małgorzata. 2014. Oblicza kina queer. Kraków: Ha!art.
  23. Sontag, Susan. 1979. „Notatki o kampie.” Tłum. Wanda Wertenstein. Literatura na Świecie 9.
  24. Steyerl, Hito. 2013. „W obronie nędznego obrazu.” Tłum. Łukasz Zaremba. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa 13.
  25. Szcześniak, Magda. 2016. Normy widzialności. Tożsamość w czasach transformacji. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana i Instytut Kultury Polskiej UW.
  26. Zawadzki, Andrzej. 2003. „Noica, Vattimo i myśl słaba.” Teksty Drugie 6.