Językowe obrazy motłochów, ludów i tłumów w filozofii i poza nią
PDF (English)

Słowa kluczowe

motłoch
lud
nieprzekładalniki
demokracja
wykluczenie społeczne

Jak cytować

Brzezicka, B. (2020). Językowe obrazy motłochów, ludów i tłumów w filozofii i poza nią. Praktyka Teoretyczna, 36(2), 15–35. https://doi.org/10.14746/prt2020.2.2

Abstrakt

Motłoch, rozumiany jako możliwe zagrożenie na praworządności lub też jako grupa, której nie należą się prawa obywatelskie, jest pojęciem obecnym w wielu językach. Jednak każde słowo niesie ze sobą inne znaczenie, które można nazwać nieprzekładalną resztą. Niniejszy artykuł stanowi próbę przedstawienia konceptualnej mnogości motłochu w sposób inspirowany leksykonem nieprzekładalników filozoficznych pod redakcją Barbary Cassin (Vocabulaire européen des philosophies). W treści wyróżnione zostały pewne schematy, które można zaobserwować w różnych językach i które mogą stanowić punkt wyjścia do dalszej analizy filozoficznej. Artykuł ten nie jest ani wyczerpującą prezentacją wielojęzycznej semantyki motłochu, ani filozoficzną analizą wykluczenia społecznego, a raczej próbą ukazania wielości znaczeń i tego, jak mogą one kształtować i inspirować filozoficzną refleksję.

https://doi.org/10.14746/prt2020.2.2
PDF (English)

Bibliografia

Agamben, Giorgio. 2000. Means without End. Notes on Politics. Translated by Vincenzo Binetti and Cesare Casarino. Minneapolis/London: University of Minnesota Press.

Airaksinen, Timo. 1985. “Hegel on Poverty and Violence.” In Economic Justice: Private Rights and Public Responsibilities. Edited by Kenneth Kipnis and Diana T. Meyers. Lanham: Rowman & Littlefield.

Arendt, Hannah. 1962. The Origins of Totalitarianism. Cleveland/NewYork: Meridian Books.

Canetti, Elias. 2001. Masse und Macht. Wesentliche Zusammenhänge zum Verständnis unseres Zeitalters. Berlin: Fischer Taschenbuch Verlag.

Cassin, Barbara, Crépon, Marc, Moatti Claudia 2014. “People/Race/Nation.” In Dictionary of Untranslatables. A Philosophical Lexicon. Edited by Barbara Cassin. Translation edited by Emily Apter, Jacques Lezra, and Michael Wood. Princeton and Oxford: Princeton University Press.

Cassin, Barbara. 2014. “Énergie des intraduisibles – La traduction comme paradigme pour des sciences humaines.” In Philosopher en langues. Les intraduisibles en traduction. Edited by Barbara Cassin. Paris : Éditions Rue d’Ulm.

Chang, Jeff. 2016. We Gon’ Be Alright. New York: Picador.

Cinept. 2019. “O Zé-Povinho na Revolução (1978).” Cinema português. http://www.cinept.ubi.pt/pt/filme/3336/O+Z%C3%A9-Povinho-+na+Revolu%C3%A7%C3%A3o.

Connolly, Joy. 2006. “Crowd Politics: The Myth of the ‘Populus Romanus’.” In Crowds. Edited by Jeffrey T. Schnapp and Matthew Tiews. Stanford: Stanford University Press.

De Vivo, Sebastian. 2006. “‘Ochlos’: Ancient Greek.” In Crowds. Edited by Jeffrey T. Schnapp and Matthew Tiews. Stanford: Stanford University Press.

Descombes, Vincent. 2013. Rozterki Tożsamości.Translated by Michał Krzykawski. Warszawa: Kurhaus.

Die Welt. 2015. “‘Wir sind das Pack’ – Merkel wird ausgebuht”. Die Welt, 26 August. https://www.welt.de/politik/deutschland/article145659437/Wir-sind-das-Pack-Merkel-wird-ausgebuht.html.

Dudenredaktion (o. J.). 2019. “Pöbel.” https://www.duden.de/rechtschreibung/Poebel.

“Exodus.” 2019. New American Standard Bible. https://www.bible.com/bible/100/EXO.12.38.NASB.

Feinberg, Ashley, Shirazi, Nima and Johnson, Adam. 2018. “The Civility Fetish.” Citations Needed. Episode 40. https://citationsneeded.libsyn.com/episode-40-the-civility-fetish#.

Figurski, Paweł and Grzesiczak, Łukasz. 2017. Radny Wantuch przeciw pomaganiu bezdomnym na Plantach. “Chciałbym, by były piękne.” Gazeta Wyborcza. 20 April. https://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44425,21664885,radny-wantuch-przeciw-pomaganiu-bezdomnym-na-plantach-chcialbym.html.

Fitzpatrick, Kevin and Myrstol, Brad. 2011. “The Jailing of America’s Homeless: Evaluating the Rabble Management Thesis.” Crime & Deliquency 57(2).

Focus. 2015. “Gabriel attackiert Fremdenhasser: ‘Pack, das eingesperrt werden muss” FOCUS online, 24 August. https://www.focus.de/politik/videos/spd-chef-spricht-klartext-gabriel-attackiert-rechtefluechtlingshetzer-pack-und-mob-das-eingesperrt-werden-muss_id_4899288.html.

Foucault, Michel. 2003. “Society Must Be Defended”. Lectures at the Collège de France 1975-76. Translated by David Macey. New York: Picador.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 2005. Die Philosophie des Recht. Vorlesungen von 1821/22. Frankfurt: Suhrkamp.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 2008. Outlines of the Philosophy of Right. Translated by Thomas Malcolm Knox. Oxford/New York: Oxford University Press.

Jonsson, Stefan. 2006. “The Invention of the Masses: The Crowd in French Culture from the Revolution to the Commune.” In Crowds. Edited by Jeffrey T. Schnapp and Matthew Tiews. Stanford: Stanford University Press.

Jornal de Nóticias. 2018. “O Zé Povinho saiu à rua com cravos em Lisboa e no Porto.” Jornal de Nóticias. 25 April. https://www.jn.pt/nacionalgalerias/o-ze-povinho-e-outros-milhares-sairam-a-rua-comcravos-em-lisboa-9285466.html.

Kuczok, Wojciech. 2019. “Oto nadchodzi polski paździerznik.” Gazeta Wyborcza.

September. http://wyborcza.pl/7,154903,25249829,wojciechkuczok-oto-nadchodzi-polski-pazdzierznik.html.

Laclau, Ernesto. 2005. On Populist Reason. London/New York: Verso.

Larousse. 2019. “Populace.” In Dictionnaire de la langue française. https://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/populace/62609?q=populace#61905.

Le Bon, Gustave. 1895. Psychologie des foules. Paris: Félix Alcan.

Lis, Tomasz and Stuhr, Jerzy. 2019. “Jerzy Stuhr: Moje największe sympatie budzi odradzająca się lewica.” https://www.youtube.com/watch?v=rvK6dlJzV68.

Luther, Timothy C. 2009. Hegel’s Critique of Modernity: Reconciling Individual Freedom and the Community. Lanham: Lexington Books.

Maciejko, Paweł. 2011. The Mixed Multitude. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.

Mattingly, Harold B. 1997. “The date and purpose of the pseudo-Xenophon constitution of Athens.” Classical Quarterly 47.

Merriam-Webster. 2020. “Identity.” In Merriam-Webster.com Dictionary. https://www.merriam-webster.com/dictionary/identity.

Negri, Antonio. 2002. “Pour une définition ontologique de la multitude.” Multitudes 9(2). English translation by Arianna Bove : https://www.multitudes.net/Towards-an-Ontological-Definition/.

Negri, Antonio and Hardt, Michael. 2009. Commonwealth. Cambridge: Harvard University Press.

Nogaś, Michał and Kołodziejczyk, Marcin. 2019. “Kim są bohaterowie Prymitywu?” Gazeta Wyborcza. 16 Spetember. http://wyborcza.pl/7,75517,25186895,bohaterowie-prymitywu-to-kto-kolodziejczyk-to-sa-suwereni.html.

Nye, Robert A. 1977. The anti-democratic sources of elite theory: Pareto, Mosca, Michels. Beverly Hills: Sage Press.

Plato. 1969. The Republic. Translated by Allan Bloom. New York: Harper Collins.

Plato. 2001. Państwo. Translated by Władysław Witwicki. Kęty: Antyk.

Priberam. 2019. Dicionário Priberam da Língua Portuguesa. https://dicionario.priberam.org/.

Pons, Alain. 2014. “Civiltà.” In Dictionary of Untranslatables. A Philosophical Lexicon. Edited by Barbara Cassin. Translation edited by Emily Apter, Jacques Lezra, and Michael Wood. Princeton and Oxford: Princeton University Press.

Pulham, Sheila. 2005. “Inflammatory Language.” The Guardian. 8 November. https://www.theguardian.com/news/blog/2005/nov/08/inflammatoryla.

Resina, Joan Ramon. 2006. “From Crowd Psychology to Racial Hygiene: The Medicalization of Reaction and the New Spain.” In Crowds. Edited by Jeffrey T. Schnapp and Matthew Tiews. Stanford: Stanford University Press.

Rettman, Andrew. 2016. “Poles and Muslims insulted after Brexit vote.” EUobserver. 27 June. https://euobserver.com/justice/134044.

Ruda, Frank. 2011. Hegel’s Rabble. An Investigation into Hegel’s Philosophy of Right. London / New York: Continuum.

Saussy, Haun. 2006. “Crowds, Number, and Mass in China.” In Crowds. Edited by Jeffrey T. Schnapp and Matthew Tiews. Stanford: Stanford University Press.

Schwab, Justin Jon. 2011. The Birth of the Mob: Representations of Crowds in Archaic and Classical Greek Literature [PhD Thesis]. Berkeley: University of California. https://escholarship.org/uc/item/7hf7312f.

Sigov, Konstantin. 2014. “Ukrainien – Nous adressant à l’autre, devenons nous-même: le défi du Vocabulaire européen en Ukraine.” Translated by Pierre Defontaines. In Philosopher en langues. Les intraduisibles en traduction. Edited by Barbara Cassin. Paris: Éditions Rue d’Ulm.

Smoleński, Paweł. 2019. “Narody, które się mordowały. Prestiżowy laur za Naszą wojnę dla Włodzimierza Borodzieja i Macieja Górnego.” Gazeta Wyborcza. 7 October. http://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,25265887,narody-ktore-sie-mordowaly-prestizowy-laurza-nasza-wojne.html.

Sofroniew, Alexandra Katherina T. 2006. “‘Turba’: Latin.” In Crowds. Edited by Jeffrey T. Schnapp and Matthew Tiews. Stanford: Stanford University Press.

Sombart, Werner. 1924. Der proletarische Sozialismus (‘Marxismus‘): 2 Bde. Jena: G. Fischer.

Szkudlarek, Tomasz et al. 2016. “Podziały klasowe i demokracja” https://www.youtube.com/watch?v=tmYHk-ay4Yw

Tamari, Assaf. “Erev rav (erev-rav).” Adapted into French by David Lemler. In Philosopher en langues. Les intraduisibles en traduction. Edited by Barbara Cassin. Paris: Éditions Rue d’Ulm.

Tavlin, Zachary. 2018. “The real of the rabble: Žižek and the historical truth of the Hegelo-Lacanian dialectic.” Contemporary Philosophy Review 51.

Vedder, Björn. 2018. Reicher Pöbel. Über die Monster des Kapitalismus. Marburg: Büchner Verlag.

Žižek, Slavoj. 2012. Less than Nothing. Hegel and the Shadow of Dialectical Materialism. London/New York: Verso.