Mit dziewiętnastowiecznego Paryża
Okładka czasopisma Praktyka Teoretyczna, tom 37, nr 3, rok 2020, tytuł UWSPÓLNIANIE
PDF

Słowa kluczowe

Paryż
dziewiętnasty wiek
Georges Haussmann
Napoleon III
architektura
modernizacja
urbanistyka

Jak cytować

Knapowski, S. (2020). Mit dziewiętnastowiecznego Paryża. Praktyka Teoretyczna, 37(3), 217–229. https://doi.org/10.14746/prt2020.3.11

Abstrakt

Esej recenzyjny książki Pierre’a Pinona, Le mythe Haussmann, która zajmuje się zdekonstruowaniem mitu, powstałego wokół Georgesa-Eugène’a Haussmanna jako wykonawcy wielkiej przebudowy Paryża. Analiza argumentów autora odkrywa złożony charakter prowadzonych w XIX-wiecznym Paryżu prac budowlanych, których planowanie i wcielanie w życie było efektem negocjacji i współpracy, a nie arbitralnych decyzji. Ponadto pozwala na wyciągnięcie wniosków dotyczących przepracowywanego we francuskiej humanistyce przeformułowania historii II Cesarstwa, które jednocześnie rehabilituje reżim polityczny Napoleona III i jego urzędników oraz rozbija ich jednostkową ich sprawczość na rozproszone i trudniejsze do jednoznacznego zdefiniowania podmioty zbiorowe i luźniej powiązane sieci aktorów. Książka staje się więc otwarciem do przepisania historii wielkiej przebudowy, która zamiast skupiać się wyłącznie na postaci prefekta Haussmanna i jego Wspomnieniach, uwzględni szereg postaci i oddolnych działań, dzięki czemu przebudowę
tę będzie można wpisać w szersze nurty dziewiętnastowiecznych procesów modernizacyjnych, których tytułowa postać była tylko epifenomenem i eponimem, nie zaś sprawcą.

https://doi.org/10.14746/prt2020.3.11
PDF

Bibliografia

Benjamin, Walter. 2010. Pasaże. Tłum. Ireneusz Kania. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Des Cars, Jean. 2008. Haussmann: La gloire du Second Empire. Paris: Perrin.

Dobek, Rafał. 2013. Paryż 1871. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Harvey, David. 2003. Paris, Capital of Modernity. New York: Routledge.

Haussmann, Georges-Eugène. 1890. Mémoires du Baron Haussmann. Paris: Victor-Havard Éditeur.

Lefebvre, Henri. 1968. Le droit à la ville. Paris: Anthropos.

Milza, Pierre. 2004. Napoleon III. Paris: Perrin.

Papayanis, Nicholas. 2004. Planing Paris before Haussmann. Baltimore: The John Hopkins Univerity Press.

Pinon, Pierre. 1999. Paris, biographie d’une capitale. Paris: Hazan.

Pinon, Pierre. 2002. Atlas du Paris haussmannien. Paris: Parigramme.

Pinon, Pierre. 2004. Les Plans de Paris. Paris: La Passage.

Valance, Georges. 2000. Haussmann le grand. Paris: Flammarion.

Wiśniewska, Weronika, i Mirosław Wiśniewski. 2018. Urbanistyka „a la française”: tysiąc lat doświadczeń i europejskich innowacji – dopełnienie obrazu. T. 3. Od Wielkiej Rewolucji po nowe tysiąclecie: wiek XIX, epoka pragmatyzmu: wiek XX, laboratorium urbanistyki nowoczesnej. Kraków: Universitas.