Postoperaistyczne lektury Marksowskiego Fragmentu o maszynach w świetle krytyki

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: sty 1, 2013
DOI: https://doi.org/10.14746/prt.2013.3.4
Słowa kluczowe:
postoperaizm, Marks, Negri, Virno, Vercellone, krytyka ekonomii politycznej

Main Article Content

Krystian Szadkowski

Abstrakt

Tekst podejmuje niezbędną na polskim gruncie kontekstową i krytyczną lekturę Marksowskiego Fragmentu o maszynach z Zarysu krytyki ekonomii politycznej. Kluczowym wątkiem jest teza o ciągłej aktualności, pomimo pozornego kryzysu, intuicji teoretycznych przedstawicieli marksizmu postoperaistycznego. Dla jej podparcia zreferowane zostały kluczowe założenia trzech typów lektury „Fragmentu”: politycznej, filozoficznej i historyczno-ekonomicznej. Odczytania te zostały skonfrontowane z trzema głównymi liniami krytyki, odpowiednio: filologiczną, ekonomiczno-polityczną oraz „polityczną”. W ramach tej konfrontacji część zarzutów została odparta i zrewaluowana.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Szadkowski, K. (2013). Postoperaistyczne lektury Marksowskiego Fragmentu o maszynach w świetle krytyki. Praktyka Teoretyczna, 9(3), 63-110. https://doi.org/10.14746/prt.2013.3.4
Numer
Tom 9 Nr 3 (2013): PO KAPITALIZMIE
Dział
PO KAPITALIZMIE

Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.

Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.

Biogram autora

Krystian Szadkowski

Krystian Szadkowski – doktorant w Instytucie Filozofii UAM. Zajmuje się problematyką szkolnictwa wyższego i kapitalizmu kognitywnego oraz ich wzajemnych relacji.

Bibliografia

  1. Alexander, R. 2012. ,,Which is the world's biggest employer?” http://www.bbc.co.uk/news/magazine-17429786/.
  2. Becker, G.S. 1993. Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to Education. Chicago.
  3. Bellofiore, R. 2013. ,,The Grundrisse after Capital, or How to Re-read Marx Backwards.” Tłum. P.D. Thomas. W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
  4. Bellofiore, R., M. Tomba 2013. ,,The “Fragment on Machines” and the Grundrisse: The Workerist Reading in Question.” W Beyond Marx: Theorising the Global Labour Relations of the Twenty-First Century. Leiden.
  5. Bellofiore, R., M. Tomba 2013. ,,Wzlot operaizmu, upadek postoperaizmu.” Tłum. Z.M. Kowalewski. Le Monde Diplomatique. Edycja Polska 10/92.
  6. Braverman, H. 1998. Labor and Monopoly Capital: The Degradation of Work in the Twentieth Century. New York.
  7. Caffentzis, G. 2005. ,,Immesurable Value?: An Essay on Marx’s Legacy.” The Commoner 10.
  8. Caffentzis, G. 2013. ,,From the Grundrisse to Capital and Beyond: Then and Now.” W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
  9. Cesarino, C., A. Negri 2010. W Prise of the Common. London.
  10. Chakrabarty, D. 2011. Prowincjonalizacja Europy: Myśl postkolonialna i różnica historyczna. Tłum. D. Kołodziejczyk, T. Dobrogoszcz, E. Domańska. Poznań.
  11. Cleaver, H. 2011. Polityczne czytanie kapitału. Tłum. I. Czyż. Poznań.
  12. Del Re, A. 2014. ,,Produkcja/Reprodukcja.” W Marks: Nowe perspektywy, red. LUM. Tłum. S. Królak. Warszawa.
  13. Dussel, E. 2001. ,,The Four Drafts of Capital: Toward a New Interpretation of the Dialectical Thought of Marx.” Rethinking Marxism 1.
  14. Dussel, E. 2008. ,,The Discovery of the Category of Surplus Value.” in Karl Marx’s Grundrisse, ed. Marcello Musto. London: Routledge.
  15. Fairbairns, Z. 2012. ,,Płace za pracę domową.” Tłum. M. Starnawski. Recykling Idei 13.
  16. Fineschi, R. 2013. ,,The Four Levels of Abstraction of Marx’s Concept of ‘Capital’. Or, Can We Consider the Grundrisse the Most Advanced Version of Marx’s Theory of Capital?” W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
  17. Harvey, D. 2013. A Companion To Marx’s Capital. Volume 2. London.
  18. Hegel, G.W.F. 2011. Nauka logiki. Tłum. A. Landman. Warszawa.
  19. Heinrich, M. 2005. ,,Values, Measures and Disciplinary Markets.” The Commoner 10.
  20. Heinrich, M. 2013. ,,The 'Fragment on Machines': A Marxian Misconception in the Grundrisse and its Overcoming in Capital.” W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
  21. Janik, M. 2012. ,,Bronię Rzeczpospolitej Hardta i Negriego.” Przekrój 41.
  22. Jessop, B. 2007. ,,Knowledge as a Fictitious Commodity: Insights and Limits of a Polanyian Perspective.” W Reading Karl Polanyi for the Twenty-First Century: Market Economy as a Political Project, red. A. Bugra, K. Agartan. Basingstoke.
  23. Kowalczyk, A. 2014. ,,Mapping Non-human Resistance in the Age of Biocapital.” W The Rise of Critical Animal Studies – From the Margins to the Centre, red. N. Tylor, R. Twine. London.
  24. Kowalewski, Z.M. 2011. ,,Give Us Back Our Factories!: Between Resisting Exploitation and the Struggle for Workers’ Power in Poland, 1944–1981.” Tłum. M. Gomez. W Ours to Master and to Own: Workers’ Control from the Commune to the Present, red. I. Ness, D. Azzellini. Chicago.
  25. Kratke, M. 2008. ,,Marx’s ‘books of crisis’ of 1857–8.” in Karl Marx’s Grundrisse: Foundations of the critique of political economy 150 years later, ed. M. Musto. London.
  26. Lebowitz, M.A. 2003. Beyond Capital: Political Economy of the Working Class. London.
  27. Lebowitz, M.A. 2009. ,,The Silences of Capital.” W Following Marx: Method, Critique and Crisis. Leiden.
  28. Lebowitz, M.A. 2012. The Contradictions of Real Socialism: The Conductor and the Conducted. New York.
  29. Marks, K. 1968. ,,Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej. Księga I: Proces wytwarzania kapitału.” Tłum. P. Hoffman, B. Minc, E. Lipiński.W MED, t. 23. Warszawa.
  30. Marks, K. 1973. Teorie wartości dodatkowej, t. 1, MED, t. 26, cz. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
  31. Marks, K. 1974. Ethnological Notebooks, red. L. Krader. Assen.
  32. Marks, K. 1977. ,,Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej, Księga II: Proces cyrkulacji kapitału.” Tłum. J. Maliniak. W MED, t. 24. Warszawa.
  33. Marks, K. 1984. ,,Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej. Księga III: Proces produkcji kapitalistycznej jako całość.” Tłum. E. Lipiński, J. Maliniak. W MED, t. 25, cz. 1. Warszawa.
  34. Marks, K. 1986. Zarys krytyki ekonomii politycznej. Tłum. Zygmunt Jan Wyrozembski. Warszawa.
  35. Marks, K. 1994. Economic Manuscripts of 1861–63. Tłum. B. Fowkes. W MECW, t. 34. Moscow.
  36. Marks, K. 2013. Kapitał 1.1. Tłum. R. Ratajczak. Warszawa.
  37. Mezzadra, S. 2014. ,,Tak zwana „akumulacja pierwotna.” W Marks: Nowe perspektywy, red. LUM. Tłum. S. Królak. Warszawa.
  38. Monnier, M., and C. Vercellone 2010. ,,Labour and Welfare State in the Transition to Cognitive Capitalism.” in Cognitive Capitalism and Its Reflections in South-Eastern Europe, red. V. Cvijanović, A. Fumagalli, C. Vercellone. Frankfurt am Main.
  39. Moulier-Boutang, Y. 2007. Le Capitalisme cognitif. Paris.
  40. Murphy, T. 2013. Antonio Negri. London.
  41. Negri, A. 1991. Marx beyond Marx: Lessons on Grundrisse. Tłum. H. Cleaver i in. New York.
  42. Negri, A. 2005. ,,Crisis of the Planner-State: Communism and Revolutionary Organization.” Tłum. E. Emery. W Books for Burning: Between Civil War and Democracy in 1970s Italy. London.
  43. Negri, A. 2008. ,,What to Make of 'What is to be done?' Today: The Body of General Intellect.” W Reflections on Empire. Tłum. E. Emery. Cambridge.
  44. Negri, A., i M. Hardt 2012. Rzecz-pospolita: Poza własmość prywatną i dobro publiczne. Tłum. Praktyka Teoretyczna. Kraków.
  45. Negri, A. 2014. ,,Kryzys prawa wartości opartej na pracy.” W Marks: Nowe perspektywy, red. LUM. Tłum. S. Królak. Warszawa.
  46. Ngai, P. i in., red. 2013. Niewolnicy Apple’a: Wyzysk i opór w chińskich fabrykach Foxconna. Tłum. M. Walulik. Poznań.
  47. Panzieri, R. 1961. ,,Sull'uso capitalistico delle macchine nel neocapitalismo.” Quaderni Rossi 1.
  48. Panzieri, R. 1964. ,,Plusvalore e pianificazione: Appunti di lettura del Capitale.” Quaderni Rossi 4.
  49. Piskała, K. 2014. ,,Praktykowanie utopii: Edwarda Abramowskiego poszukiwanie komunizmu.” Hybris 25.
  50. Polanyi, K. 2010. Wielka transformacja: Polityczne i ekonomiczne źródła naszych czasów. Tłum. M. Zawadzka. Warszawa.
  51. Politt, H. 2008. Karl Marx’s Grundrisse: Foundations of the critique of political economy 150 years later, ed. M. Musto. London.
  52. Pospiszyl, M. 2014. ,,Nadmiar życia: Ontologie polityczne Negriego i Agambena.” Politeja 27.
  53. Postone, M. 1993. Time, Labor and Social Domination. New York.
  54. Ratajczak, M. ,,Polityczna filozofia języka: Paolo Virno.”
  55. http://www.praktykateoretyczna.pl/mikolaj-ratajczak-polityczna-filozofia-jezyka-paolo-virno/.
  56. Roggero, G. 2011. ,,Pięć tez o dobru wspólnym.” Tłum. P. Juskowiak, K. Szadkowski. Praktyka Teoretyczna 4.
  57. Rosdolsky, R. 1977. The Making of Marx’s ‘Capital’. Tłum. P. Bruges. London.
  58. Schaff, A. 1999. Alienacja jako zjawisko społeczne. Warszawa.
  59. Smith, T. 1990. The Logic of Marx’s Capital: Replies to Hegelian Criticisms. New York.
  60. Smith, T. 2013. ,,The ‘General Intellect’ in the Grundrisse and Beyond.” W In Marx’s Laboratory. Critical Interpretation of the Grundrisse, ed. R. Bellofiore, G. Starosta, P.D. Thomas. Leiden-Boston: Brill.
  61. Sweezy, P. 1961. Teoria rozwoju kapitalizmu: Zasady marksistowskiej ekonomii politycznej. Tłum. E. Lipiński. Warszawa.
  62. Szadkowski, K. 2014. ,,Marksizm w cieniu kryzysu prawa wartości.” W Marks: Nowe perspektywy, red. LUM. Tłum. S. Królak. Warszawa.
  63. Tomba, M. 2011. ,,Zróżnicowania wartości dodatkowej we współczesnych formach wyzysku.” Tłum. W. Marzec. W Wieczna radość: Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, red. M. Kozłowski, A. Kurant, J. Sowa, K. Szadkowski, K. Szreder. Warszawa.
  64. Tomba, M. 2013. Marx’s Temporalities. Leiden.
  65. Tronti, M. 1962. ,,Fabryka a społeczeństwo.” Tłum. S. Królak. http://www.praktykateoretyczna.pl/mario-tronti-fabryka-i-spoleczenstwo/.
  66. Vercellone, C. 1999. Accumulation primitive du capital, industrialisation et rapport salarial: une application au cas italien, Thèse de doctorat, Université de Paris 8. Paris.
  67. Vercellone, C. 2007. ,,From Formal Subsumption to General Intellect: Elements for a Marxist Reading of the Thesis of Cognitive Capitalism.” Tłum. P. Thomas. Historical Materialism 15.
  68. Vercellone, C. 2010. ,,The Crisis of the Law of Value and the Becoming-Rent of Profit.” in Crisis in the Global Economy: Financial Markets, Social Struggles and the New Political Scenarios, ed. A. Fumagalli, S. Mezzadra. Trans. J.F. McGimsey. Los Angeles.
  69. Virno, P. 1990. ,,Edizione semicritica di un classico Frammento.” Luogo Comune 1.
  70. Virno, P. 2004. The Grammar of the Multitude. Tłum. I. Bertoletti, J. Cascaito, A. Casson. Los Angeles.
  71. Virno, P. 2007. ,,General Intellect.” Historical Materialism 3.
  72. Wendling, A.E. 2009. Karl Marx on Technology and Alienation. Basingstoke.
  73. Wielgosz, P. 2012. ,,Prorocy światowej lewicy.” Przekrój 40.
  74. Wright, S. 2002. Storming Heaven: Class Composition and Struggle in Italian Autonomist Marxism. London.
  75. Žižek, S. 2011. Od tragedii do farsy, czyli jak historia się powtarza. Tłum. M. Kropiwnicki, B. Szelewa. Warszawa.