Filozofia i koniunktura

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: mar 15, 2016
DOI: https://doi.org/10.14746/prt.2016.1.7
Słowa kluczowe:
Kartezjusz, oddzielenie, koniunktura, renesans, pamięć, libertynizm, Bóg, burżuazja

Main Article Content

Antonio Negri
Antonio Negri - włoski filozof i działacz polityczny, wykładał m.in. na Uniwersytecie w Padwie, École Normale Supérieure w Paryżu oraz Université de Paris VIII. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych brał czynny udział w działaniach na rzecz włoskiego ruchu robotniczego (jako współzałożyciel Potere Operaio i Autonomia Operaia). Autor licznych publikacji poświęconych nowożytnej filozofii politycznej, marksizmowi, globalizacji i transformacjom pracy, m.in. Marx oltre Marx: Quaderno di lavoro sui Grundrisse (1979), Les Nouveaux espaces de liberté (1985, wspólnie z Félixem Guattarim), Il lavoro di Giobbe: Il famoso testo biblico come parabola del lavoro umano (1990), Powrót: Alfabet biopolityczny. Rozmowa z Anne Dufourmentelle (2002, wydanie polskie 2006), Goodbye Mr Socialism (2006, wydanie polskie 2008, rozmowa z Rafą „Vavolim” Scelsim), Storia di un comunista (2015) oraz pięciu książek napisanych wspólnie z Michaelem Hardtem: Labor of Dionysus: A Critique of the StateForm (1994), Imperium (2000, wydanie polskie 2005), Multitude: War and Democracy in the Age of Empire (2004), Rzecz-pospolita. Poza własność prywatną i dobro publiczne (2009, wydanie polskie 2012), Declaration (2012).

Abstrakt

W tekście, na który składają się dwie pierwsze części drugiego rozdziału książki Descartes politico, Antonio Negri definiuje zmianę dokonującą się w myśli Kartezjusza u progu lat 30. XVII wieku. Kluczowa dla analiz Negriego kategoria oddzielenia ujęta zostaje w ścisłym związku z załamaniem koniunktury gospodarczej i głębokim kryzysem projektu renesansowego. Negri stara się uchwycić moment narodzin barokowego Kartezjusza i wskazuje na dynamiczne napięcie między filozofią kartezjańską tego okresu a światopoglądem libertyńskim. To właśnie niejednoznaczna relacja z libertynizmem, stanowiącym odpowiedź na upadek renesansowych nadziei i aspiracji, stanowi, wedle Negriego, punkt wyjścia dla kartezjańskich poszukiwań sposobu przezwyciężenia kryzysu.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Negri, A. (2016). Filozofia i koniunktura. Praktyka Teoretyczna, 19(1), 104-123. https://doi.org/10.14746/prt.2016.1.7
Numer
Tom 19 Nr 1 (2016): ONTOLOGIE KOMUNISTYCZNE NOWOŻYTNOŚCI
Dział
POLITYCZNOŚĆ KARTEZJUSZA
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.

Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.

Referencje

  1. Adam, Antoine. 1949. ,,Baroque et préciosité”. Revue de sciences humaines 55-56.
  2. Adam, Antoine. 1964. Les libertins au XVII siècle, Textes choisis et présentés par Antoine Adam. Paris: Buchet/Chastel.
  3. Adam, Antoine. 1935. Théophile de Viau et la libre pensée francaise en 1620. Lille (Paris): E Droz. Alquié, Ferdinand. 1950. La découverte metaphysique. Paris: Presses Universitaires de France. red. Aston, Trevor. 1965. Crisis in Europe: 1560-1660.Essays from «Past and Present». London: Routledge & Kegan Paul Ltd.
  4. Baron, Hans. ,,Secularisation of Wisdom and Political Humanism in the Renaissance”. Journal of the history of ideas 21.
  5. Bonfantini, Mario. 1964. La letteratura francese del XVII secolo. Nuovi problemi e orientamenti. Napoli: Mondadori.
  6. Bontems, Claude i Raybaud Leon Pierre i Braucourt Jean Pierre. Le prince dans la France des XVIe et XVIIe siècles. Paris:Presses universitaires de France.
  7. Borkenau, Franz. 1934. Der Übergang vom feudalen zum bürgerlichen Weltbild. Studien zur Geschichte der Philosophie der Manufakturperiode. Paris: Alcan.
  8. Braudel, Ferdinand. 1953. Civiltà ed imperi del Mediterraneo nell'età di Filippo II. Torino: Giulio Einaudi.
  9. Braudel, Ferdinand. 1976-1977. Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w epoce Filipa II. T 1-2. Tłum. Tadeusz Mrówczyński i Maryna Ochab (t. 1), Marcin Król i Maria Kwiecińska (t. 2). Gdańsk: Wydawnictwo Morskie.
  10. Bréhier, Emile. 1937. ,,La création des vérités éternelles dans le système de Descartes”. Revue philosophique de la France et de l'étranger 62 : 15-29.
  11. Busson, Henri. 1933. La pensée religieuse française de Charron à Pascal. Paris: Vrin.
  12. Busson, Henri. 1957. Le rationalisme dans la littérature française de la Renaissance (1533-1601). Paris: Vrin.
  13. Cantimori, Delio. 1959. ,,La periodizzazione dell'eta del Rinascimento”. W Studi di storia. Torino.
  14. Cantimori. Delio. 1959. ,,Il problema rinascimentale proposto da Armando Sapori”. W Studi di storia. Torino. Charles, Adam i Paul Tannery. 1964-1971. Oeuvres de Descartes. Paris: Vrin.
  15. Church, William, Farr. 1941. Constitutional Thought in XVIth century France. A study on evolution of ideas.Cambridge: Mass. Cohen, Gustave. 19220. Écrivains français en Hollande dans la première moitié du XVIIe siècle, Paris: Librairie Ancienne Edouard
  16. Champion. Dagens, Jean. 1952. Bérulle et les origines de la Restauration catholique (1575-1611). Paris: Desclée deBrouwer.
  17. Descartes, René. 1989. ,,À Mersenne, 15.04.1630”. Tłum. Stanisław Cichowicz. W Alquié, Ferdinand.Kartezjusz. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
  18. Descartes, René. 1989. ,,À Mersenne, 16.04.1630”. Tłum. Stanisław Cichowicz. W Alquié, Ferdinand. Kartezjusz. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
  19. Descartes, René. 1989. ,,À Mersenne, 27.05.1630”. Tłum. Stanisław Cichowicz. W Alquié, Ferdinand. Kartezjusz. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
  20. Descartes, René. 1989. ,,À Mersenne, 25.11. 1630”. Tłum. Ewa Wende. W Alquié, Ferdinand. Kartezjusz. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
  21. Descartes, René. 1958. Medytacje o pierwszej filozofii. Tłum. Stefan Swieżawski. Warszawa: PWN1958.
  22. Descartes, René. 1989. ,,Studium Bonae Mentis”.Tłum. Grzegorz Mitrowski. W Ziółkowski, Andrzej. Filozofia René Descartes’a. Warszawa: Wiedza Powszechna.
  23. Febvre, Lucien. 1957. ,,Libertinisme, Naturalisme, Mécanisme”. W Au coeur religieuxdu XVIe siècle, Paris: S.E.V.P.E.N.
  24. Garin, Eugenio. 1965. Scienza e vita civile nel Rinascimento italiano. Bari: Laterza.
  25. Garin, Eugenio. 1967. ,,Prefazione”.W Descartes, René, Opere, tom I , Bari: Laterza.
  26. Gilson, Étiennes. 1925. René Descartes. Discours de la méthode. Texte et commentaire. Paris: Vrin. Gilson, Étiennes. 1930. Etudes sur le rôle de la pensée médiévale dans la formation du système cartésien: deuxième partie des études de philosophie médiévale. Paris: Vrin. Gilson, Étiennes. 1913. La liberté chez Descartes et la théologie.Paris: Alcan.
  27. Gouhier, Henri. 1924. La pensée religieuse de Descartes.Paris : Vrin.
  28. Gouhier, Henri. 1951. ,,Pour une histoire des <>”. WRevue des sciences humaines, tom 61.
  29. Gregory, Tullio. 1961. Scetticismo ed empirismo: studio su Gassendi. Bari: Laterza.
  30. Hagmann, Moritz. 1955. Descartes in der Auffassung durch die Historiker der Philosophie. Zur Geschichte der neuzeitlichen Philosophiegeschichte. Winterthur: Keller.
  31. Lecler, Joseph. 1955. Histoire de la tolérance au siècle de la Réformation. Paris: Aubier- Montaigne.
  32. Lecler, Joseph. 1964. Historia tolerancji w wieku reformacji. Tłum. L. Kühn, H. Kühn. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
  33. Lenoble, Robert. 1943. Mersenne ou la naissance du mécanisme. Paris: Vrin.
  34. Mandrou, Robert. 1960. Le baroque européen. Mentalité pathétique et révolution sociale”. Annales ESC15: 5 : 898-914.
  35. Mandrou, Robert. 1959. ,,Le soulèvements populaires et la société française du XVII siècle”. Annales ESC 14 :4 : 756-765.
  36. Mousnier, Roland. 1958. ,,Recherches sur les soulèvements populaires en France avant la Fronde”, Revue d'histoire moderne et contemporaine 5.
  37. Negri, Antonio. 1967. ,,Problemi di storia dello stato moderno. Francia: 1610–1650”. W Rivista critica di storia della filosofia. Firenze: La nuova Italia: XXII, 2. Pintard, René. 1937. ,,Descartes et Gassendi”. W Congrès Descartes. Etudes cartésiennes. Paris.
  38. Pintard, René. 1943. Le libertinage érudit dans la première moitié du XVII siècle. Paris: Boivin.
  39. Popkin, Richard Henry. 1964. The History of Scepticism from Erasmus to Descartes. Assen: Van Gorcum.
  40. Porchnev, Boris. 1964. ,,Les soulèvements populaires en France de 1623 à 1648”. W Revue suisse d’histoire. Paris: S.E.V.P.E.N.
  41. Orcibal, Jean. 1965. Le Cardinal de Bérulle. Evolution d'une spiritualité, Paris: Cerf. Picot, Gilbert. 1948. Cardin Le Bret (1558-1655) et la doctrine de la Souveraineté. Nancy: Société d'impressions typographiques.
  42. Rice, Eugen Junior. 1958. The Renaissance Idea of Wisdom. Cambridge: Mass : Harvard University Press.
  43. Romano, Ruggiero. 1962. ,,Tra XVI e XVII secolo: una crisi economica, 1619-1622”. W Rivista storica italiana: 74.
  44. Sartre, Jean Paul. 1947. ,,La liberté cartésienne”. Situations V, I. Paris. Sartre, Jean Paul. 1965. ,,Wolność kartezjańska”. Tłum. I. Tarłowska. W Filozofia i socjologia XX wieku. Tom 2. Warszawa: Wiedza Powszechna.
  45. Sirven, Jean. 1930. Les années d'apprentissage de Descartes 1596-1628.Revue néo-scolastique de philosophie 32 No. 27: 373-375.
  46. Spink, John Stephenson. 1960. French free- thought from Gassendi to Voltaire. London: Athlon Press.
  47. Spink, John Stephenson. 1974. Libertynizm francuski od Gassendiego do Voltaire'a. Tłum. A. Neuman. Warszawa: Książka i Wiedza.
  48. Tenenti, Alberto. 1963. ,,Milieu XVI siècle, début XVII siècle. Libertinisme et hérésie”. Annales ESC 18 :1 : 1-19.
  49. Vivanti, Corrado. 1964. ,,Le rivolte popolari in Francia prima della Fronda e la crisi dels secolo XVII”. W Rivista storica italiana 76.
  50. Vivanti, Corrado. 1963. Lotta politica e pace religiosa in Francia fra Cinque e Seicento. Torino: Einaudi.
  51. Von Martin, Alfred. 1951. ,,Die bürgerlich- kapitalistische Dynamik der Neuzeit seit Renaissance und Reformation”.W Historische Zeitschrift 172.
  52. Von Albertini, Rudolf. 1951.Das politische Denken in Frankreich zur Zeit Richelieus. Marburg: Simons Verlag.
  53. Von Martin, Alfred. 1932. Soziologie der Renaissance. Stuttgart: Beck.
  54. Wahl, Jean. 1953. Du role de l'idée d'instant dans la philosophie de Descartes.Paris: Alcan.