Between Capitalism and Socialism. Marxist Theory of the Transition Period
PDF (Język Polski)

Keywords

Capitalism
Socialism
Transition Period
law of value
planning principle

How to Cite

Szelegieniec, P. (2014). Between Capitalism and Socialism. Marxist Theory of the Transition Period. Praktyka Teoretyczna, 11(1), 131–149. https://doi.org/10.14746/pt.2014.1.6

Abstract

This article attempts to present the question of the co-called transition period, which according to Marxist theoreticians, emerges after the overthrow of capitalism by the workers’ revolution. The main sources for my study are the views of those Marxists who, directly or indirectly, participated in the three “great debates” about socialist economics (calculation debate, debates about planning in the Soviet Union and in revolutionary Cuba). To present how Marxism describes the question of Post-capitalist reality, I rely on the writings of Karl Marx, Friedrich Engels, Leon Trotsky and Ernest Mandel, and I try to create an outline of social-economic model. Description, which emerged from writings of the aforementioned authors, presents a society based on workers’ democracy in the workplace (economic) and state (political) levels and democratic planning, whose aim is to satisfy the needs. Such a description of the Post-capitalist society is radically different from the reality of the Stalinist bureaucratic regimes.
https://doi.org/10.14746/pt.2014.1.6
PDF (Język Polski)

References

Bensaïd, Daniel. 2010. Wywłaszczeni: Marks, własność i komunizm. Tłum. Zbigniew M. Kowalewski. Warszawa: Książka i Prasa.

Bucharin, Nikołaj. 1990. Ekonomika okresu przejściowego. Z uwagami W.I. Lenina. Warszawa: Książka i Wiedza.

Desai, Meghnad. 2004. Marx’s Revenge: The Resurgence of Capitalism and the Death of Statist Socialism. London–New York: Verso.

Deutscher, Isaac. 2003. The Prophet Unarmed: Trotsky 1921–1929. London–New York: Verso.

Engels, Fryderyk. 1949. „Wstęp.” W Marks, Karol. Wojna domowa we Francji. Warszawa: Książka i Wiedza.

Goździk, Lechosław. 1996. „Byliśmy u siebie w domu.” W Październik 1956: Pierwszy wyłom w systemie. Bunt, młodość i rozsądek, red. Stefan Bratkowski. Warszawa: Pruszyński i S-ka.

Hessen, Sergiusz. 2003. Państwo prawa i socjalizm. Warszawa: Wydawnictwo IFIS PAN.

Kołakowski, Leszek. b. d. Główne nurty marksizmu, t. 1. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Kornai, János. 1985. Niedobór w gospodarce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.

Lange, Oskar. 1973. „O ekonomicznej teorii socjalizmu.” W Lange, Oskar. Dzieła, t. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.

Lenin, Włodzimierz. 1948a. „Dyktatura proletariatu a renegat Kautsky.” W Lenin, Włodzimierz. Dzieła wybrane, t. 2. Moskwa: Wydawnictwo Literatury w Językach Obcych.

Lenin, Włodzimierz. 1948b. „Państwo a rewolucja.” W Lenin, Włodzimierz. Dzieła wybrane, t. 2. Moskwa: Wydawnictwo Literatury w Językach Obcych.

Malik, Soma. 2009. Reinterrogating the Classical Marxist Discourses of Revolutionary Democracy. New Delhi: Aakar Books.

Mandel, Ernest. 1968. „Economics of the Transition Period.” http://www.marxists.org/archive/mandel/1968/xx/econtransper.html.

Mandel, Ernest [Germain, Ernest]. 1963. „The Law of Value in Relation to Self-Management and Investment in the Economy of the Workers’ States.” http://www.marxists.org/archive/mandel/1963/xx/value-self-man.html.

Marks, Karol. 1956. Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej, t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marks, Karol. 1949a. „Krytyka Programu Gotajskiego (Uwagi na marginesie programu Niemieckiej Partii Robotniczej).” W Marks, Karol, i Fryderyk Engels. Dzieła wybrane, t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marks Karol. 1949b. „Praca najemna i kapitał.” W Marks, Karol, i Fryderyk Engels. Dzieła wybrane, t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marks, Karol. 1949c. „Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej. Przedmowa.” W Marks, Karol, i Fryderyk Engels. Dzieła wybrane, t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marks, Karol. 1960. „Przyczynek do krytyki heglowskiej filozofii prawa.” W Marks, Karol, i Fryderyk Engels. Dzieła, t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marks, Karol. 1986. Zarys krytyki ekonomii politycznej. Warszawa: Książka i Wiedza.

Mazurek, Małgorzata. 2010. Społeczeństwo kolejki: O doświadczeniach niedoboru 1945–1989. Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Mises, Ludwig. 2009. Planned Chaos. Alabama: Ludwig von Mises Institute.

McNally, David. 1993. Against the Market: Political Economy, Market Socialism and the Marxist Critique. London–New York: Verso.

Ness, Immanuel, i Dario Azzellini. 2011. Ours to Master and to Own: Workers’ Control from the Commune to the Present. Chicago: Haymarket Books.

Ollman, Bertell (red.). Market Socialism: The Debate Among Socialists. 1997. London: Routledge.

Sweezy, Paul. 1960. Teoria rozwoju kapitalizmu: Zasady marksistowskiej ekonomii politycznej. Tłum. Edward Lipiński. Warszawa: PWN.

Trocki, Lew. 1991. Zdradzona rewolucja:Czym jest ZSRR i dokąd zmierza. Warszawa: Oficyna Wibet.

Trotsky, Leon. 1932. “Soviet Economy in Danger.” http://www.marxists.org/archive/trotsky/1932/10/sovecon.htm

Wolf, Eric. 2009. Europa i ludy bez historii. Tłum. Wojciech Usakiewicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.