Introduction to the theory of cognitive capitalism: cognitive capitalism as a regime of accumulation
PDF (Język Polski)

Keywords

cognitive capitalism
accumulation
value
financial capital
immaterial labor
general intellect
externalities
political economy
Vercellone
Marazzi
Moulier-Boutang

How to Cite

Ratajczak, M. (2015). Introduction to the theory of cognitive capitalism: cognitive capitalism as a regime of accumulation. Praktyka Teoretyczna, 15(1), 57–94. https://doi.org/10.14746/prt.2015.1.2

Abstract

Article presents a historic, systematic and critical introduction to the theory of cognitive capitalism. It reconstructs the most important positions and debates within the field, from the first publications on the questions of immaterial labor and post-Fordism to the analyses of the financial crisis of 2001 to the recent publications of theoreticians of cognitive capitalism. It systematizes the debates on the hypothesis of cognitive capitalism, from the increasing role of the externalities and rent to the transformation of general intellect to the emergence of the new forms of value and the new mechanisms of its accumulation. It is this last issues, the new mechanisms of value accumulation, that constitutes the main interest of the article, which tries to present the functions of the financial capital in the formation of cognitive capitalism as a regime of accumulation and to analyze cognitive capitalism not only as an unstable regime of accumulation, but also to formulate the main contradictions of cognitive capitalism.

https://doi.org/10.14746/prt.2015.1.2
PDF (Język Polski)

References

Aglietta, Michel. 1997. Régulation et crises du capitalisme. Paris: Editions Odile Jacob.

Aglietta, Michel, i Antoine Rebérioux. 2004. Dérives du capitalism financier. Paris: Albin Michel.

Amin, Ash (red.). 1994. Post-Fordism: A Reader. Oxford: Blackwell Publishing.

Bednarek, Joanna. 2011. „Życie jako moc deterytorializacji. Pragnienie-produkcja i żywa praca I – Deleuze i Guattari.” Praktyka Teoretyczna 3: 161–172.

Benkler, Yochai. 2008. Bogactwo sieci. Jak społeczna produkcja zmienia rynek i wolność. Tłum. Rafał Próchniak. Warszawa: Wydawnictwa Adamickie i Profesjonalne.

Boyer, Robert. 2002. La croissance, début du siècle: De l’octet au gene. Paris: Albin Michel.

Bowring, Finn. 2004. „From the Mass Worker to the Multitude: A Theoretical Contextualization of Hardt and Negri’s Empire.” Capital & Class 83: 101–132.

Brouillette, Sarah. 2009. „Creative Labor.” Mediations. Journal of the Marxist Literary Group 24(2).

Browning, E.S., Steven Russolilo i Jessica Vascellaro. 2012. „Apple Now Biggest-Ever U.S. Company.” Wall Street Journal. http://www.wsj.com/articles/SB10000872396390443855804577601773524745182

Cillario, Lorenzo. 1990. „Il capitalismo cognitivo: Saper, sfruttamento e accumulazione dopo la rivoluzione informatica.” W Transformazione e persistenza. Saggi sulla storicità, red. Lorenzo Cillario, Roberto Finelli, Augusto Illuminati, Gianfranco La Grassa, Constanzo Preve. Milan: FrancoAngeli.

Cillario, Lorenzo. 1991. „Nel tempo del ‘capitalismo cognitivo’.” Critica marxista 4–5.

Corsani, Antonella, Patrick Dieuaide, Maurizio Lazzarato, Jean-Marie Bonnier, Yann Moulier-Boutang, Bernard Paulré i Carlo Vercellone. 2001. „Le Capitalisme cognitif comme sortie de la crise du capitalisme industriel. Un programme du recherché.” http://www.utc.fr/oi2/Textes_support_interventions/Paulr%E9%20et%20alii%20-%20Le%20capitalisme%20cognitif%20comme%20sortie%20de%20la%20crise%20du%20capitalisme%20industriel-%20CAPITALC.PDF

Diederichsen, Diedrich. 2010. „Wartość (dodatkowa) sztuki.” Tłum. Mikołaj Ratajczak. W Robotnicy opuszczają miejsca pracy, red. Joanna Sokołowska. Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi.

Dore, Ronald. 2000. Stock Market Capitalism: Welfare Capitalism. Japan and Germany versus the Anglo-Saxons. New York: Oxford University Press.

Drucker, Peter. 2002. Managing in the Next Society. New York: Truman Talley Books.

Foray, Dominique i Bengt-Åke Lundvall (red.). 1996. Employment and Growth in the Knowledge-Based Economy. Paris: OECD.

Fortunati, Leopoldina. 2007. „Immaterial Labor and Its Machinization.” ephemera 7(1): 139–157.

The Economist. 2014. „The Third Great Wave.” http://www.economist.com/sites/default/files/20141004_world_economy.pdf

Freeman, Christopher i Carlota Perez. 1988. „Structural Crisis of Adjustment, Business Cycle and Investment Behaviour.” W Technical Change and Economic Theory, red. Giovanni Dosi et al. London: Pinter.

Fumagalli, Andrea i Stefano Lucarelli. 2007. „A Model of Cognitive Capitalism: A Preliminary Analysis.” European Journal of Economic and Social Systems 20(1): 117–133.

Fumagalli, Andrea i Stefano Lucarelli. 2010. „Cognitive Capitalism as Financial Economy of Production.” W Cognitive Capitalism and Its Reflections in South-Eastern Europe, red. Vladimir Cvijanovic, Andrea Fumagalli i Carlo Vercellone. Frankfurt a/M: Peter Lang.

Fumagalli, Andrea i Stefano Lucarelli. 2014. „Dochód podstawowy a wydajność w kapitalizmie kognitywnym.” Tłum. Krystian Szadkowski. Praktyka Teoretyczna 2(12): 79–104.

Gorz, André. 2010. The Immaterial. Tłum. Chris Turner. London: Seagull Books.

Hardt, Michael i Antonio Negri. 2005. Imperium. Tłum. Adam Kołbaniuk, Sergiusz Ślusarski. Warszawa: W.A.B.

Hardt, Michael i Antonio Negri. 2012. Rzecz-pospolita” Poza własność prywatną i dobro publiczne. Tłum. Praktyka Teoretyczna. Kraków: korporacja ha!art.

Husson, Michel. 2011. Kapitalizm bez znieczulenia: Studia nad współczesnym kapitalizmem, kryzysem światowym i strategią antykapitalistyczną. Tłum. Zbigniew Marcin Kowalewski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.

Jovanovska, Nadica i Natalija Nikolovska. 2010. „The Big Trade Off of »New – Europe«: Convergence or Divergence from USA Model of Capitalism.” W Cognitive Capitalism and Its Reflections in South-Eastern Europe, red. Vladimir Cvijanovic, Andrea Fumagalli i Carlo Vercellone. Frankfurt a/M: Peter Lang.

Kleiner, Dmytri. 2007. „Copyfarleft and Copyjustright.” http://www.metamute.org/editorial/articles/copyfarleft-and-copyjustright

Lazzarato, Maurizio. 2011. „Praca niematerialna.” Tłum. Łukasz Biskupski. W Robotnicy opuszczają miejsca pracy, red. Joanna Sokołowska. Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi.

Lazzarato, Maurizio. 2012. The Making of the Indebted Man. Tłum. Joshua David Jordan. Los Angeles: Semiotext(e).

Lazzarato, Maurizio i Antonio Negri. 1991. „Travail immatériel et subjectivité.” Futur Antérieur 6: 86–89.

Lerner, Josh i Jean Triole. 2002. „The Simple Economics of Open Source.” Journal of Industrial Economics 52: 197–234.

Lorey, Isabell. 2014. „Urzadzanie i samoprekaryzacja. O normalizacji wytwórców kultury”. Tłum. Piotr Juskowiak. Praktyka Teoretyczna 4(14).

Lucarelli, Stefano. 2010. „Financialization as Biopower.” W Crisis In the Globar Economy: Financial Markets, Social Struggles, and New Political Scenarios, red. Andrea Fumagalli i Sandro Mezzadra. Tłum. Jason Francis McGimsey. Los Angeles: Semiotext(e).

Lucarelli, Stefano i Carlo Vercellone. 2013. „The Thesis of Cognitive Capitalism: New Research Perspectives. An Introduction.” Knowledge Cultures 1(4): 2–14.

Marazzi, Christian. 2008. Capital and Language: From the New Economy to the War Economy. Tłum. Gregory Conti. Los Angeles: Semiotext(e).

Marazzi, Christian. 2011. The Violence of Financial Capitalism. Tłum. Kristina Lebedeva, Jason Francis McGimsey. Los Angeles: Semiotext(e).

Marazzi, Christian. 2014a. „Die Amortisation der Körper-Maschine.” W Christian Marazzi, Sozialismus des Kapitals. Tłum. Thomas Atzert. Zürich: diaphanes.

Marazzi, Christian. 2014b. „Der Sozialismus des Kapitals.” W Christian Marazzi, Sozialismus des Kapitals. Tłum. Thomas Atzert. Zürich: diaphanes.

Marks, Karol. 1968. Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej. Tom pierwszy. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marks, Karol. 1986. Zarys krytyki ekonomii politycznej. Tłum. Zygmunt Jan Wyrozembski. Warszawa: Książka i Wiedza.

Moulier-Boutang, Yann. 1996. „La revanche des externalités. Globalisation des économies, externalités, mobili, transformation de l’économie et de l’intervention publique.” Futur Antérieur 39–40: 39–70.

Moulier-Boutang, Yann. 2011. Cognitive Capitalism. Tłum. Ed Emery. Cambridge: Polity Press.

Orléan, André. 2012. „Knowledge in Finance: Objective Value versus Convention.” http://www.parisschoolofeconomics.com/orlean-andre/depot/publi/knowledge0606.pdf

Pasqualle, Frank. 2014. The Black Box Society: The Secret Algorithms That Control Money and Information. Cambridge, London: Harvard University Press.

Pasquinelli, Matteo. 2009. „Google’s PageRank Algorithm: A Diagram of the Cognitive Capitalism and the Rentier of the Common Intellect.” W Deep Serach: The Politics of Search Beyond Google, red. Konrad Becker i Felix Stalder. London: Transaction Publisher.

Pasquinelli, Matteo. 2011. „Maszynowa wartość dodatkowa a praca informacji: uwagi o ekonomii politycznej maszyny Turinga.” Tłum. Krystian Szadkowski. W Wieczna radość: Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, red. Michał Kozłowski, Agnieszka Kurant, Jan Sowa, Krystian Szadkowski i Kuba Szreder. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.

Pastor, Lubos i Pietro Veronesi. 2006. „Was There a Nasdaq Bubble In The Late 1990s?” Journal of Financial Economics 81: 61–100.

Ratajczak, Mikołaj. 2014. „Sztuka i praca. Od ekonomii politycznej produkcji artystycznej do krytycznej filozofii współczesnych form pracy.” W Skuteczność sztuki, red. Tomasz Załuski. Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi.

Rossi-Landi, Ferruccio. 1968. Il linguaggio come lavoro e come mercato: Una teoria della produzione e dell’alienazione linguistiche, Milano: Bompiani.

Rullani, Enzo. 2014a. Economia della conoscenza: Creatività e valore nel capitalismo delle reti. Roma: Carocci.

Rullani, Enzo. 2014b. La fabbrica dell’immateriale. Produrre valore con la conoscenza. Roma: Carocci.

Standing, Guy. 2014. Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa. Tłum. Krzysztof Czarnecki, Paweł Kaczmarski, Mateusz Karolak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Szadkowski, Krystian. 2013. „Postoperaistyczne lektury Marksowskiego Fragmentu o maszynach w świetle krytyki.” Praktyka Teoretyczna 3(9): 63–110.

Szlinder, Maciej. 2014. „Od sprawiedliwości do warunku transformacji: Dochód podstawowy w kapitalizmie kognitywnym.” Praktyka Teoretyczna 2(12): s. 105–142.

Terranova, Tiziana. 2000. „Free Labor: Producing Culture in the Digital Economy.” Social Text 63: 33–58.

Terranova, Tiziana. 2010. „New Economy, Financialization and Social Production in the Web 2.0.” W Crisis In the Globar Economy: Financial Markets, Social Struggles, and New Political Scenarios, red. Andrea Fumagalli i Sandro Mezzadra. Tłum. Jason Francis McGimsey. Los Angeles: Semiotext(e).

Therborn, Göran. 2015. Nierówność, która zabija: Jak globalny wzrost nierówności niszczy życie milionów i jak z tym walczyć. Tłum. Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Urry, John. 2014. Offshoring. London: Polity Press.

Vercellone, Carlo (red.). 2003. Sommer-nous sortis du capitalisme industrielle? Paris: La Dispute.

Vercellone, Carlo. 2005. „A Hypothesis of Cognitive Capitalism.” https://hal-paris1.archives-ouvertes.fr/file/index/docid/273641/filename/The_hypothesis_of_Cognitive_Capitalismhall.pdf

Vercellone, Carlo. 2007. „From Formal Subsumtion to General Intellect: Elements for a Marxist Reading of the Thesis of Cognitive Capitalism.” Historical Materialism 15: 13–36.

Vercellone, Carlo. 2008. „Wages, Rent and Profit: The New Articulation of Wages, Rent and Profit in Cognitive Capitalism.” http://www.generation-online.org/c/fc_rent2.htm

Vercellone, Carlo. 2014. „Crisi e instituzioni del welfare: Nuove note sul capitalismo cognitivo.” W Gli algoritmi del kapitale: Accelerazionismo, macchine della conoscenza e autonomia del comune, red. Matteo Pasquinelli. Verona: ombre corte.

Vieira, Miguel Said i Primavera De Filippi. 2014. „Between Copyleft and Copyfarleft: Advance Reciprocity for the Commons.” Journal of Peer Production 4. http://www.metamute.org/editorial/articles/copyfarleft-and-copyjustright

Vinci, Paolo. 2014. „Abstrakcja określona.” W Marks. Nowe perspektywy, red. Libera Università Metropolitana. Tłum. Sławomir Królak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Virno, Paolo. 1992. „Quelques notes à propos du general intellect.” Futur Antérieur 10: 45–53.

Virno, Paolo. 2003. Quando il verbo si fa carve. Torino: Bollati Boringhieri.

Virno, Paolo. 2014. „Kooperacja.” W Marks. Nowe perspektywy, red. Libera Università Metropolitana. Tłum. Sławomir Królak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Zanini, Adelino i Ubaldo Fanini (red.). 2001. Lessico postfordista: Dizionario di idee della mutazione. Milano: Feltrinelli.