Słowa kluczowe
nowomaterialistyczna estetyka
transmedia
aktywność artystyczna
Jak cytować
Abstrakt
W artykule zostały przedstawione możliwości zaistnienia nowomaterialistycznej estetyki wiersza. Każdy z analizowanych przykładów – poezja aktywna Ewy Partum, toy-art Adama Kaczanowskiego i słowno-fotograficzne archiwum Andrzeja Tobisa – ujawnia inne aspekty tej estetyki. Najogólniej jednak, nowomaterialistyczna estetyka powiązana została tu z transmedialnym horyzontem sztuki oraz z przeobrażeniami myślenia materialistycznego dokonanymi pod wpływem nieantropocentrycznej wyobraźni.
Bibliografia
Abriszewski Krzysztof. 2018. “Does Actor-Network Theory Offer Conceptual Tools for Ecocritisicm?” Teksty Drugie, vol. 2.
Bakke Monika. 2015. Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Poznań: Wydawnictwo Uniwersytet Adama Mickiewicza.
Barrad Karen. 2003. Posthumanist Performativity: Towar an Understanding of How Matter Coes to Matter, Signs: Journal of Women in Culture and Society2003, vol. 28, no. 3, The University of Chicago.
Barrad Karen. 2007. Metting the Universe Halfway. Quantum Physics and the Entanglement of Matter and Meaning. Durkheim: Duke University Press.
Bishop Claire. 2012. Artificial Hells: Participatory Art and the Politics of Spectatorship. London: Verso Book.
Browarny Wojciech and Paweł Mackiewicz, Joanna Orska (ed). 2018. Nauka chodzenia. Teksty programowe późnej awangardy. T. I. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Buchloh Benjamin H. D. 2003. Neo-Avangarde and Culture Industry. Essays on European and American Art. from 1955 –1975. London: The MIT Press Cambridge, Massachusetts.
Clark Timothy. 2015. “The Anthropocene—questions of definition.” In: Ecocriticism on the Edge. Anthropocene as a Threshold Concept, Bloomsbury: Bloomsbury Publishing.
Dawidek Gryglicka Małgorzata. 2012. “Nagość tekstu. Poezja konceptualna Ewy Partum.” In: Historia tekstu wizualnego. Polska po 1967 roku. Kraków-Wrocław: korporacja ha!art, Muzeum Współczesne Wrocław.
De Man Paul. 2004. Alegorie czytania. Trans. Artur Przybysławski. Kraków: Wydawnictwo Universitas Foster Hal. 1996. The Return of the Real. The Avant-Garde at the End of the Century. London: Massachusetts Institute of Technology.
Haraway Donna. 2003. The Companion Species Manifesto: Dogs, People and Significant Otherness. Chicago: Prickly Paradigm Press LLC.
Heydel Magda. 2017. “O słowach.” In: Andrzej Tobis. A-Z. Poezja/ Poetry. Wrocław: Ośrodek Kultury Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
Hudzik Jan Paweł. 1994. “Koncepcja wyobraźni w filozofii Kanta.” Sztuka i Filozofia, vol. 8, 93–122. http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Sztuka_i_Filozofia/Sztuka_i_Filozofia-r1994-t8/Sztuka_i_Filozofia-r1994-t8-s93-122/Sztuka_i_Filozofia-r1994-t8-s93-122.pdf
Kaczanowski Adam. Moje życie jest prawdziwe. Trudna powieść w prostych obrazkach http://mojezyciejestprawdziwe.tumblr.com/?fbclid=IwAR2xx-KOMLh5TqxHzFhLnZMYAHiNtPsh_dPzLOOoaH-80pqi2GPuEPgfq3Ok
Kluba Agnieszka. 2004. Autoteliczność – referencyjność – niewyrażalność. O poezji polskiej w latach 1918-1939. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
Kowalczyk Izabela. 2010. “Od ołowianego żołnierzyka do polskiego toy art.” In: Idem, Matki-Polki, Chłopcy i Cyborgi…Sztuka i feminizm w Polsce, Poznań: Galeria Miejska Arsenał.
Krauss Rosalind. 1999. “Reinventing the Medium.” Critical Inquiry, Vol 25, No 2. http://boconnell.org/boconnell/LINKS/CLASSES_PDFs/Sculpture3.1/krauss.pdf
Latour Bruno. 2009. “Kompetencje kolektywu.” In: Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji. Transl. Agata Czarnacka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Latour Bruno. 2011. Nigdy nie byliśmy nowocześni. Studium z antropologii symetrycznej. Transl. Maciej Gdula, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Michaels W. B. 2004. The Shape of the Signifier. 1967 to the End of History. Princeton University Press.
Mitchell W. J. T. 1994. “Pictorial Turn.” In: Picture Theory: Essays on Visual and Verbal Representation. Chicago–London: The University of Chicago Press.
Mitchell W. J. T. 2008. “Visual Literacy or Literary Visualcy?”. In: Visual Literacy, ed. J. Elkins, Routledge, New York-London.
Monkiewicz Dorota. 2012-2013. “(Jej) ciało i tekst. Fragmenty.” In: Ewa Partum. Ed. Aneta Szyłak, Berenika Partum, Ewa Małgorzata Tatar. Gdańsk: Instytut Sztuki Wyspa (Her) Body and Text. Fragments.
Morton Timothy. 2013. Hyperobjects. Philosophy and Ecology after the End of the World. University of Minnesota Press, Minneapolis–London.
Nead Lynda. 1992. The Female Nude. Art, Obscenity and Sexuality. London: Routledge.
Nowak Andrzej W. 2016. Wyobraźnia ontologiczna. Filozoficzna (re) konstrukcja fronetycznych nauk społecznych. Poznań – Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, Wydawnictwo Naukowego UAM.
Orska Joanna. 2019. Performatywy. Składnia/retoryka, gatunki i programy poetyckiego konstruktywizmu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prawda jest konkretna. Artystyczne strategie w polityce. Podręcznik. 2018. Ed. Steirischer Herbst, Florian Malzacher, trans. Ewa Majewska, Kuba Szreder. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.
Rancière Jacques. 2007. Estetyka jako polityka. Transl. Julian Kutyła, Paweł Mościcki, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. Signs of Life. Bio Art and Beyond, 2007. Ed. Eduardo Kac. MIT Press, Cambridge, MA, London, GB.
Sławiński Janusz.1998. Koncepcja języka poetyckiego Awangardy Krakowskiej. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Tobis Andrzej. 2014. “Tysiąc słów.” In: A-Z. Słownik ilustrowany języka niemieckiego i polskiego. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.
Tobis Andrzej. 2017. A-Z. Poezja / Poetry. Wrocław: Ośrodek Kultury Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
Turowski Andrzej. 2012-2013. “Wielkość pragnienia. O konceptualizmie feministycznym Ewy Partum w latach siedemdziesiątych.” In: Ewa Partum. Ed. Aneta Szyłak, Berenika Partum, Ewa Małgorzata Tatar. Gdańsk: Instytut Sztuki Wyspa.
Vattimo Gianni. 2011. Poza interpretacją. Znaczenie hermeneutyki dla filozofii, trans. Katarzyna Kasia. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Waters Lindsay. 2010. “Epoka niewspółmierności.” Trans. Tomasz Bilczewski. In: Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia. Ed. Tomasz Bilczewski. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Wysłouch S. 2001. Literatura i semiotyka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Załuski Tomasz. 2010. “Transmedialność.” In: Sztuki w przestrzeni transmedialnej. Ed. Tomasz Załuski, Łódź: Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi.
Licencja
Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.
Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.