Abstract
Ludwik Wołowski was a Polish November emigrant in France. There, he gained recognition as an outstanding economist, banker and republican politician. The article focuses on the issue of mortgage loan, which is extremely important for Wołowski. It presents both the theoretical concepts of the Pole from 1834, his political activity in the years 1848–1851 aimed at changing the provisions of the mortgage law in France, and finally the moment of co-creation by Wołowski Crédit Foncier, the first modern mortgage bank in France, and the further history of the bank managed by Wołowski, in the board of which he sat until his death in 1876. In the first part, the text presents not only the criticism of the French mortgage system by Wołowski (primarily the so-called secret mortgages), but also his draft changes and the loan and mortgage model proposed by him and the companies that may grant it. In the second, it shows the parliamentary activity of Wołowski, an attempt to force through appropriate changes in the banking law and the reasons for its defeat. In the third, the most extensive, the article describes not only the very moment of establishing Crédit Foncier and the two-year period of management by Wołowski, but also the further, controversial operation of the bank until the second half of the 1870s. All this against the backdrop of the changing French Monarchy of July, the Second Republic and the Second Empire.
Funding
The text written as part of the project of the National Science Center (Narodowe Centrum Nauki): „Życie i działalność Ludwika Wołowskiego (1810–1876)” [The life and activity of Ludwik Wołowski (1810–1876)], agreement no: UMO-2018/29/B/HS3/00523.
References
Alonier E., Décembre J. (1868), Le coup d’État du 2 décembre 1851 : historique des événements qui ont précédé le coup d’État, physionomie de Paris, arrestations et barricades, types et portraits des principaux personnages, faits qui ont suivi la chute de la république, pièces et documents officiels, Décembre-Alonnier Libraire-Éditeur, Paris.
Czartoryski W. (1960), Pamiętnik 1860–1864, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Daumier, H. (1808–1879), (n.d.), Album comique, par Daumier. Vol. 2. Journal amusant (Paris). http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k377110v, accessed 21.01.2021.
Josseau J.B. (1872), Traité du crédit Foncier suivi d’un traité du crédit agricole et du crédit Foncier colonial, contenant l’explication théorique et pratique de la législation spéciale, Cosse, Marchale et Billard Imprimeurs-Éditeurs, Paris 1872.
Journées illustrées de la Révolution de 1848 (1948), Aux Bureaoux de L’Illustration, rue de Richelieu, 60, Paris.
Kodeks Napoleona z przypisami. Xiag trzy (1810), Drukarnia XX. Piarów, Warszawa.
Moniteur Universel (1848), Journal Officiel de la République Française.
Moniteur Universel (1849), Journal Officiel de la République Française.
Troplong R.T. (1856), Privilèges et hypothèques, commentaire de la loi du 23 mars 1855 sur la transcription en matière hypothécaire, Charles Hingray Libraire-Éditeur, Paris.
Wolowski L. (1832), Thèse pour la licence, Rignoux.
Wolowski L. (dir.), (1835), Revue de Législation et de Jurisprudence, I, 48.
Wolowski L. (1839), De la mobilisation du crédit Foncier, Revue de Législation et de Jurisprudence, X, 242–249.
Wolowski L. (1844), Réforme hypothécaire : organisation du crédit Foncier, Guillaumin, Paris.
Wolowski L. (1847), Discours prononce au 17 anniversaire de la Revolution polonaise (29 novembre 1847), Paris.
Wolowski L. (1849), Réforme hypothécaire, Revue de Législation et de Jurisprudence, II.
Wolowski L. (1850a), Rapport fait au Conseil Général de l’Agriculture, du Commerce et des Manufactures par M. Wolowski, Représentant du peuple, membre du Conseil général, Au nom de la Commission chargée de la question relative au crédit Foncier, Revue de Législation et de Jurisprudence, II.
Wolowski L. (1850b), Rapport fait par M. Wolowski, Représentant du Peuple, membre du Conseil Général, au nom de la Commission chargée de la question relative au crédit Foncier, Paris.
Wolowski L. (1870), Quelques observations présentées à la Commission du Corps législatif chargée de l’examen du traité entre la Ville de Paris et le Crédit Foncier, Imprimerie de P. Dupont, Paris.
Bibliothèque Nationale de France (2021), https://gallica.bnf.fr, accessed 21.01.2021.
Polona (2021), https://polona.pl, accessed 21.01.2021.
Allinne J-P. (1984), Banquiers et bâtisseurs : un siècle de Crédit Foncier, 1852–1940, Editions du CNRS, Paris.
Bajon K. (2011), Polski bankier i francuska rewolucja bankowa, www.newsweek.pl 05. 02. 2011, https://www.newsweek.pl/polski-bankier-i-francuska-rewolucja-bankowa/zy0xxps, accessed 21.01.2021.
Barjot D. (1995), Histoire économique de la France au XIX siècle, Nathan, Paris.
Barjot D., Chalinne J.-P., Encrevé A. (1995) La France au XIXe siècle 1814–1914, Presses Universitaires de France, Paris.
Blajer P. (2016), Z dziejów francuskiego modelu «la publicité foncière», Zeszyty Prawnicze, XVI, 1, 89–133.
Borejsza J. (1966), Emigracja polska po powstaniu styczniowym, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Bourloton B., Cougny G., Robert A. (1891), Dictionnaire des parlementaires français... : depuis le 1er mai 1789 jusqu’au 1er mai 1889.... t. III, Bourloton Éditeur, Paris.
Chaudun N. (2009), Haussmann Georges-Eugène, préfet – baron de la Seine, Actes Sud, Paris.
Gałkowski A. (2004), Polski patriota, obywatel Francji i Europy, czyli krótka opowieść o Ludwiku Wołowskim [in:] Judycka A., Judycki Z. (eds.), Polacy we Francji : historia i współczesność : materiały VIII Międzynarodowego Sympozjum Biografistyki Polonijnej: Stella-Palge, Vaudri-court, 2–3 października 2004, Oficyna Wydawnicza CAN, Warszawa, 37–44.
Gerber R. (1977), Studenci Uniwersytetu Warszawskiego. Słownik biograficzny, Ossolineum, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk.
Gille B. (1970), La Banque de France au XIX siècle. Recherches historiques, Librairie Droz, Genève.
Girard L. (1981), Nouvelle histoire de Paris. La Deuxième République et le Second Empire 1848–1870, Hachette, Paris.
Górski J., Sierpiński W. (1979), Historia powszechnej myśli ekonomicznej (1870–1950), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Grzybek D. (2012), Polityczne konsekwencje idei ekonomicznych w myśli polskiej 1869–1939, księgarnia Akademicka, kraków.
Gueslin A. (1978), Les Origines du Crédit Agricole (1840–1914), Université de Nancy II, Nancy.
Guzicki L., Żurawicki S. (1969), Historia polskiej myśli społeczno-ekonomicznej do roku 1914, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Heugas-Darraspen H., Raimbault A. (1994), Crédit Foncier de France. Itinéraire d’une institution, Éditions du Regard, Paris.
Kowalik T. (1992), Historia ekonomii w Polsce 1864–1950, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, Warszawa, Kraków.
Levasseur É. (1877), La vie et les travaux de Wolowski, Imprimerie Viébille et Capiomont, Paris.
Lityńska A. (1994), Polska szkoła historyczna w ekonomii, Wydawnictwo Oddziału Polskiej Akademii Nauk, Kraków.
Łyczywek R. (1983), Słownik biograficzny adwokatów polskich S–Ż, t. I, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa.
Marchand B. (2011), Le financement des travaux d’Haussmann : un exemple pour les pays émergents ?, https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-00583457/document, accessed 28.02.2021.
Markiewicz P. (1993) Louis Wolowski, un intellectuel et un représentant du libéralisme en France au milieu du 19 siècle, Universite Paris X Nanterre, U-E-R d’Histoire, Doctorat nouveau régime, présenté et soutenu publiquement par Patrice Markiewicz, sous la direction de Monsieur Philippe Vigier [typescript].
Polska klasyczna myśl ekonomiczna na tle angielskiej i francuskiej, (2009), Zagóra-Jonszta U. (ed.), Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego, Katowice.
Pugacewicz I.H. (2017), Batignolles 1842–1874. Edukacja Wielkiej Emigracji, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Roulliet A. (1880), Wolowski. Sa vie et ses travaux, Guillaumin et Cie Editeurs, Paris.
Skałkowski T. (1892), Towarzystwa kredytowe ziemskie w ziemiach polskich. Szkic historyczny, Drukarnia Związkowa, Lwów.
Stankiewicz W. (2007), Historia myśli ekonomicznej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Vigier Ph. (1995) Le coup d’Etat de Louis-Napoléon Bonaparte, https://1851.fr/auteurs/vigier/, accessed 16.02.2021.
Wachowicz B. (1983), Towarzystwo Kredytowe Ziemskie w Królestwie Polskim w okresie powstania listopadowego, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 37, 61–82.
Zdrada J. (1969), Zmierzch Czartoryskich, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
The text written as part of the project of the National Science Center (Narodowe Centrum Nauki): „Życie i działalność Ludwika Wołowskiego (1810–1876)” [The life and activity of Ludwik Wołowski (1810–1876)], agreement no: UMO-2018/29/B/HS3/00523.
License
Copyright (c) 2021 Rafał Dobek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.