Abstract
In this article, I consider two Korczakian conceptions complementary to each other of children’s labour as a means of building their agency and autonomy. The first is the concept of labour as development. While the second is development as labour. I analyse testimonies from Korczak’s institutions, including notes gleaned from children’s accounts Wspomnienia z maleńkości dzieci Naszego Domu w Pruszkowie [Recollections from the Children of Our Home in Pruszków], children’s texts (Mały Przegląd [Little Review]) and programme and literary texts by Janusz Korczak/Henryk Goldszmit and Maria (Maryna) Falska, who collaborated with him. In the anthropological perspective of new childhood studies I ponder the radicalism of Korczak’s projects involving child labour in light of the time, their perspective on child labour, and childhood itself. In what sense did they have modern origins? And in what sense did they transcend modernity – along with its concepts of childhood and child development?
References
Arendt, H. (2020) Kondycja ludzka. Łagodzka, A. (transl.). Warszawa: Aletheia.
Bauman, Z. (1998) Prawodawcy i tłumacze. Ceynowa, A. and Giebułtowski, J. (transl.). Warszawa: Wydawnictwo IFiS.
Blaustein, L. (1936) Lenistwo u dzieci i młodzieży (źródła i sposoby leczenia). Lwów: Księgarnia „Książka” A. Mazzucato.
Bobrowska-Nowak, W. (1978) Historia wychowania przedszkolnego. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Buliński, T. (2002) Człowiek do zrobienia. Jak kultura tworzy człowieka: studium antropologiczne. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Bystrzycka, A. (2014) ‘Janusz Korczak a pieniądze’, Forum Ekonomiczne, 2, pp. 27–44. DOI: https://doi.org/10.21697/fp.2014.2.03
Daszyńska-Golińska, Z. (1927) Zagadnienia polityki populacyjnej. Warszawa: Księgarnia Ferdynanda Hoesicka, Drukarnia Gazety Admin. i Policji Państw.
EM.TEPA: Tendlarz, M. (2003) ‘Pamiętnik bezrobotnego inteligenta’, in Cała, A. (compilation and introduction) Ostatnie pokolenie. Autobiographies of Polish Jewish youth of the interwar period from the collection of the YIVO Institute for Jewish Research in New York. Warszawa: Wydawnictwo SIC!, pp. 207–226.
Engels, F. (1952) Położenie klasy robotniczej w Anglii. Długosz, A. (transl.). Warszawa: Książka i Wiedza.
Geneva Declaration of the Children Rights. Adopted 26 September 1924 by League of Nations, http://www.un-documents.net/gdrc1924.htm. Accessed 28 October 2023.
Gittins, D. (2008) ‘Historia konstruktów dzieciństwa’, in Kehily, M.J. (ed.) Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem. Kraków: WAM, pp. 43–60.
Humphries, J. (2010) Childhood and Child Labour in the British Industrial Revolution. Cambridge–New York: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511780455
Ingold, T. (1986) Evolution and social life. London–New York–Sydney: Cambridge University Press.
Jenks, C. (2008) ‘Socjologiczne konstrukty dzieciństwa’, in: Kehily, M.J. (ed.) Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem. Kraków: WAM, pp. 111–134.
Key, E. (1928) Stulecie dziecka. Moszczeńska, I. (transl.). Warszawa: Nasza Księgarnia.
Korczak, J. (2008), Piękny film. Wstęp do sprawozdania za okres 1933/1934, in Kirchner, H. (ed.) Janusz Korczak. Dzieła. Vol. 14: Pisma rozproszone, Listy (1913–1939). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, pp. 174–175.
Korczak, J. (2012) Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie. Warszawa: Instytut Książki.
Korczak, J. (2013) Jak kochać dziecko. Internat. Kolonie letnie, Dom Sierot. Warszawa: Instytut Książki.
Korczak, J. (2017a) ‘Dos Kind, 1936, no. 5, December’, in Kirchner, H. (ed.) Janusz Korczak. Dzieła. Vol. 13: Teoria a praktyka. Artykuły pedagogiczne (1913–1939). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, pp. 239–242.
Korczak, J. (2017b) ‘Naiwność czy zła wola’ in Kirchner, H. (ed.) Janusz Korczak. Dzieła. Vol. 13: Teoria a praktyka. Artykuły pedagogiczne (1913–1939). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, pp. 139–141.
Korczak, J. (2023a) Dzieci ulicy, Fundacja Wolne Lektury, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/korczak-dzieci-ulicy/. Accessed 28 February 2023.
Korczak, J. (2023b) Mośki, Joski i Srule, Fundacja Wolne Lektury, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/korczak-moski-joski-i-srule/. Accessed 26 February 2023.
Kowalska, Z., Bobrowski, Z. and Skudniewska, T. (eds) (1989) Nasz Dom 1919–1989. Kronika, listy, wspomnienia, fotografie. Warszawa: RSW Prasa – Książka – Ruch.
Landau-Czajka, A. (2002) Co Alicja odkrywa po własnej stronie lustra. Życie codzienne, społeczeństwo, władza w podręcznikach dla dzieci najmłodszych 1785–2000. Warszawa: Neriton.
Landau-Czajka, A. (2018) Wielki „Mały Przegląd”. Społeczeństwo i życie codzienne w II Rzeczypospolitej w oczach korespondentów „Małego Przeglądu”. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny.
Luke, C. (1998) Pedagogy, Printing and Protestantism. Discourse on Childhood. Albany: State University of New York Press.
Maciejewska-Mroczek, E. (2012) Mrówcza zabawa. Zabawki i konstruowanie dziecka. Kraków: Universitas.
Mały Przegląd (1926–1939) www.polona.pl. https://polona.pl/sets?searchCategory=objectSets&page=0&size=24&sort=RELEVANCE&searchLike=ma%C5%82y%20przegl%C4%85d©right=false. Accessed 28 October 2023.
Mayhew, H., London Labour and the London Poor. Selected edition (1851/2010) Douglas-Fairhurst, R. (ed.) http://sarkoups.free.fr/mayhew1851.pdf. Accessed 28 October 2023.
Merżan, I. (1987) Aby nie uległo zapomnieniu. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Napierała, A. (2018) Higiena prywatna. Koncepcje i porady w polskich publikacjach popularnych i popularnonaukowych w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Poznań: Instytut Historii UAM.
Rowid, H. (1936) Środowisko społeczne i jego funkcja wychowawcza w związku z programem nauki, Warszawa: „Nasza Księgarnia”, Związek Nauczycielstwa Polskiego.
Savage, J. (2007) Teenage. The Creation of Youth. London: Chatto & Windus.
Toren, C. (2012) ‘Learning as microhistorical process’, in Jarvis, P. and Watts, M. (eds) Routledge International Learning Handbook. London–New York: Routledge, pp. 402–410.
‘Wspomnienia z maleńkości dzieci z Naszego Domu w Pruszkowie’ (2007) in Ciesielska, M. and Puszkin, B. (compilation and eds) Nasz Dom. Zrozumieć, porozumieć się, poznać, vol. 1. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, Towarzystwo Nasz Dom, pp. 96–130.
License
Copyright (c) 2023 Marta Rakoczy
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.