Słowa kluczowe
Marek Leykam
Palace of Culture and Science
modernity
modernism
socialist realism
Jak cytować
Abstrakt
A – department store commonly referred to as “Okrąglak” (“The Rotunda”) in Poznań and the Palace of Culture and Science in Warsaw, both completed in 1955, represent features of two opposing styles. This leads to further reflections on modernism and socialist realism as demonstrated by the – two buildings. The modern features of the tower of the Palace of Culture and Science have been outshined with the national form and communist contents clearly reflecting Poland’s subordination to the Soviet Union. References to the pattern, the Palace of the Soviets, defined the top-down accepted model of progress. The department store (“Okrąglak”), designed in 1948, was also meant to demonstrate modernity of commerce in a communist country. However, its form designed by Marek Leykam represents a more universal concept of progress free from any designations.
Bibliografia
Dominiczak J., Miasto Dialogiczne i inne teksty rozproszone, Gdańsk 2016. „Gazeta Poznańska” nr 103/1955, R.VII.
Groys B., Stalin jako totalne dzieło sztuki, Warszawa 2010.
Konwicki T., Mała Apokalipsa, „Zapis” 1979.
Koszczyc-Witkiewicz J, Dumnicki J., Na marginesie konkursu PDT w Warszawie, „Architektura” 5/1948, s. 10–20.
Leszczyński A., Psychoanaliza Pałacu Kultury, w: Pałac Kultury i Nauki, Między ideologią a masową wyobraźnią, red. Z. Grębecka i J. Sadowski, Kraków 2007.
Maciak D., Dwie obręcze. Warszawa w wizualnym uścisku komunizmu, w: Pałac Kultury i Nauki, Między ideologią a masową wyobraźnią, red. Z. Grębecka i J. Sadowski, Kraków 2007.
Marciniak P., Doświadczenia modernizmu. Architektura i urbanistyka Poznania w czasach PRL, Poznań 2010.
Omilanowska M., Post-totaliarian and post-colonial experiences. The Palace of Culture and Science and Defilad Square in Warsaw, w: The Post-socialist City. Continuity and Change in Urban
Space and Imagery, eds A. Kliems, M. Dmitrieva, Berlin 2010.
Piotrowski P., Znaczenia modernizmu. W stronę sztuki polskiej po 1945 roku, Poznań 1999.
Przybył E., Pałac Kultury i Nauki jako socjalistyczna sakralizacja przestrzeni, w: Pałac Kultury i Nauki, Między ideologią a masową wyobraźnią, red. Z. Grębecka i J. Sadowski, Kraków 2007.
Robakowska A., Trybuś J., Od Zamku do Browaru. Architektura Poznania ostatnich stu lat, Poznań 2005.
Rokicki K., Kłopotliwy dar: Pałac kultury i Nauki, w: J. Kochanowski, P. Majewski, T. Markiewicz, K. Rokicki, Zbudować Warszawę piękną. O nowy krajobraz stolicy (1944–1956), Warszawa
Rudniew L., Pałac Kultury i Nauki, „Przegląd Kulturalny” nr 38/1955, s. 3.
Sadowski J., Iglica mundi. Socrealistyczne wizualizacje idei neobabilońskiej, w: Pałac Kultury i Nauki. Między ideologią a masową wyobraźnią, red. Z. Grębecka i J. Sadowski, Kraków 2007.
Sadowski J., Między Pałacem Rad a Pałacem Kultury. Studium kultury totalitarnej, Kraków 2009.
Schnaithmann Ch., Im Schatten der Wolkenkratzer. Eine Begegnung mit der amerikanischen Großstadt, „Stadtaspekte” 1/2013, s. 2.
Śliwińska K., Socjalizm w PRL i NRD, Poznań 2006.
Tomasik W., Inżynieria dusz. Literatura realizmu socjalistycznego w planie „propagandy monumentalnej”, Monografie Funduszu Nauki Polskiej, Seria Humanistyczna, Wrocław 1999.
Turowski A., Budowniczowie świata. Z dziejów radykalnego modernizmu w sztuce polskiej, Kraków 2000.
Turowski A., W kręgu konstruktywizmu, Warszawa 1979.
Tyrmand L.. Dziennik 1954, London 1980 – Warszawa1989.
Wysłowska S., Architekt i historyk sztuki. Twórca najbardziej charakterystycznych budynków późnego modernizmu w Polsce, http://culture.pl/pl/tworca/marek-leykam (dostęp 14.07.2014).
Zieliński J., Pałac Kultury i Nauki, Łódź–Warszawa 2012.