Słowa kluczowe
contemporary Polish cinema
contemporary Czech cinema
Jak cytować
Abstrakt
The article is an attempt at presenting the similarities and differences in contemporary imaging of old age on the silver screen by using several examples of Polish and Czech (mostly) feature films from the 21st century. Special attention has been paid to the mechanisms of familiarising the taboo of passing away and old age in the cinematography of both countries.
Bibliografia
Agnieszka Holland o „Pokocie”, rozm. M. Steciak, http://weekend.gazeta.pl/weekend/1,152121,21350240,agnieszka-holland-o-pokocie-to-film-o-wrazliwosci-sprzecznej.html.
Bator M., Jeszcze nie wieczór czy Pora umierać? – starość we współczesnym polskim filmie fabularnym, w: Kategorie kultury. Czas, red. M. Bator, M. Krzysztofik, Z. Trzaskowski, Kielce 2015.
Bator M., Śmierć nieprzedstawiona we współczesnym polskim filmie fabularnym, w: Kino polskie wobec umierania i śmierci, red. P. Zwierzchowski, D. Mazur, Bydgoszcz 2005.
Beauvoir S. de, Druga płeć, tłum. G. Mycielska, M. Leśniewska, Warszawa 2007.
Beauvoir S. de, Starość, tłum. Z. Styszyńska, Warszawa 2011.
Bois J.-P., Historia starości. Od Montaigneʼa do pierwszych emerytur, tłum. K. Marczewska, Warszawa 1996.
Brzezińska A., Edukacyjny kontekst kultury popularnej – pozytywne oblicza starości we współczesnym polskim filmie fabularnym, w: Kultura jako przestrzeń edukacyjna. Współczesne obszary uczenia się osób dorosłych, red. W. Jakubowski, Kraków 2012.
Cieślik A., Zubik A., Bańczarowska M., „Starość” w narracjach kobiet w drugiej połowie życia, w: Starsze kobiety w kulturze i społeczeństwie, red. E. Zierkiewicz, przy współudz. A. Łysak,
Wrocław 2005.
Czechom za przeproszeniem zwisa. Wywiad z Petrem Zelenką, rozm. R. Pawłowski, „Gazeta Wyborcza – Duży Format” 2005, nr 35.
Czekańska-Mirek B., Babcia z billbordu – wizerunek starszej kobiety we współczesnym marketingu i reklamie, w: Starsze kobiety w kulturze i społeczeństwie, red. E. Zierkiewicz, przy współudz. A. Łysak, Wrocław 2005.
Garncarek E., Filmowy portret starszych kobiet, w: Starsze kobiety w kulturze i społeczeństwie, red. E. Zierkiewicz, przy współudz. A. Łysak, Wrocław 2005.
Giętka E., Samotni właściciele lodówek, „Polityka” 2015, nr 6.
Hrapkowicz B., Pora umierać, „Kino” 2007, nr 12.
Kardyni-Pelikánová K., Nie samym śmiechem Czesi żyją, czyli kłopoty z tożsamością, „Porównania” 2015, nr 17.
Konieczna E., Seniorzy i film. Aktywizacja i integracja społeczna osób starszych przez uczestnictwo w kulturze filmowej, Toruń 2016.
Kwiatkowski K., Filmy spokojnej starości, „Wprost” 2013, nr 23.
Kwiatkowski K., Z laską w kinie, „Wprost” 2014, nr 28.
Łotocki Ł., Barwy jesieni życia. O społeczno-kulturowym obrazie starości, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje” 2012, nr 17.
Łupak S., Być albo nie być w Skolimowie, „Film” 2009, nr 5.
Maniewski M., Jeszcze nie wieczór, „Kino” 2009, nr 5.
Maniewski M., Tulipany, „Kino” 2005, nr 3.
Márai S., Dziennik (fragmenty), tłum., oprac., przyp. i posł. T. Worowska, Warszawa 2004.
Mossakowski P., Miłość siedemdziesięciolatków czyli o pożytkach zimowych kąpieli, http://cojestgrane24.wyborcza.pl/cjg24/1,510,7,22595216,148674,-Kobieta-z-lodu---O-pozytkach zimowych-kapieli--RE.html.
Nawrocka S., Patrząc na starość w filmie „Pora umierać” Doroty Kędzierzawskiej, w: Patrząc na starość, red. H. Jakubowska, A. Raciniewska, Ł. Rogowski, Poznań 2009.
Nie lubię robić mrocznych filmów. Wywiad z Janem Svěrákiem, rozm. B. Hollender, „Rzeczpospolita” 2007, nr 158.
Nie lubię twardo stąpać po ziemi. Z Jackiem Borcuchem rozmawia P. Śmiałowski, „Kino” 2010, nr 1.
Ojciec, syn i czeski film. Wywiad z Janem i Zdenkiem Svěrákami, rozm. M. Fuzowski, „Newsweek Polska” 2008, nr 3.
Pietrasik Z., Jeszcze nie wieczór, „Polityka” 2009, nr 26.
Pietrzyk M., Kłamstwo fundamentem rodziny, http://www.filmweb.pl/review/K%C5%82amstwo+fundamentem+ rodziny–8392.
Piętas M., Deling K., Kolejny film oskarowego duetu ojca i syna, https://www.tvn24.pl/kultura-styl,8/ kolejny-film-oskarowego-duetu-ojca-i-syna,41500.html.
Piotrowska A., Piękność w opałach, „Tygodnik Powszechny” 2007, nr 43.
Piotrowska A., Wolni inaczej, „Tygodnik Powszechny” 2005, nr 40.
Płażewski J., Butelki zwrotne, „Kino” 2008, nr 1.
Płażewski J., Pora umierać, „Kino” 2007, nr 10.
Podgórski M., Pomiędzy tym, co „do pomyślenia” i tym, co „nie do pomyślenia”. Uwagi o sesji zdjęciowej Sophie Loren w kalendarzu Pirelli 2007, w: Patrząc na starość, red. H. Jakubowska, A. Raciniewska, Ł. Rogowski, Poznań 2009.
Popielecki J., Body mnie całe ciało, http://www.filmweb.pl/review/Body+mnie+ca%C5%82e+cia%C5%82o–16978.
Popielecki J., Czeski lód, http://www.filmweb.pl/review/Czeski+l%C3%B3d–20694.
Rakoczy M., Współczesna rola dziadka w rodzinie – starszy mężczyzna opiekunem dziecka, w: Nowe zjawiska i procesy w badaniach nad polskimi kulturami starości, red. W. Kowalik, A. Pawlina, Kraków 2015.
Rosales-Rodriguez A., Matka odchodzi. Kulturowa konstrukcja starości kobiet i jej nowoczesna reprezentacja, w: Ludzie starzy i starość na ziemiach polskich od XVIII do XXI wieku (na tle
porównawczym), t. 1: Metodologia, demografia, instytucje opieki, red. A Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, Warszawa 2016.
Rozmowa P. Urbanika z Janem Svěrákiem, „Gazeta Wyborcza” 2007, nr 158.
Sadowska M., Czarno-biała Aniela, „Przekrój” 2007, nr 42.
Sobolewski T., Czeski dla początkujących, „Gazeta Wyborcza” 2007, nr 24.
Stachowska I., Aksjologiczne aspekty starości, w: Patrząc na starość, red. H. Jakubowska, A. Raciniewska, Ł. Rogowski, Poznań 2009.
Serkowska H., Co z tą starością? O starości i chorobie w europejskiej literaturze i filmie, Toruń 2018.
Szczerba J., Piękna dama z pieskiem, „Gazeta Wyborcza” 2007, nr 245.
Szczygieł M., Zrób sobie raj, Wołowiec 2011.
Szperlik E., Staruszka w skąpym bikini albo „strach przed Babą Jagą” w utworze Dubravki Ugrešić Życie jest bajką, w: Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, t. 12: Starość, red.
M. Borowski, M. Bukwalt, E. Komisaruk, K. Woźniak, S. Wójtowicz, R. Změlik, Wrocław 2016.
Świątek R., Niespożyta energia starszego pana, „Rzeczpospolita” 2008, nr 15.
Tambor K., Mój rower, „Kino” 2012, nr 11.
To nie jest kraj dla starych kobiet. Z Agnieszką Holland rozmawia K. Pihan, https://businessandprestige. pl/agnieszka-holland/.
Walkiewicz M., Jeszcze nie wieczór, „Machina” 2009, nr 5.
Wejbert-Wąsiewicz E., Recepcja filmów o starości na przykładzie filmu „Tulipany” Jacka Borcucha, w: E. Wejbert-Wąsiewicz, Bez retuszu czy po liftingu? Obrazy starości i aborcji w filmie, Łódź
Wróblewski J., Butelki zwrotne, „Polityka” 2008, nr 3.
Wróblewski J., Jeszcze nie wieczór, „Polityka” 2009, nr 20.
Wysocka E., Babcia czy megiera? Wizerunek starszych kobiet w polskich serialach obyczajowych, w: Starsze kobiety w kulturze i społeczeństwie, red. E. Zierkiewicz, przy współudz. A. Łysak, Wrocław 2005.
Zbawcze szyderstwo ojca. Z Piotrem Trzaskalskim rozmawia P. Dobrzyński, „Gazeta Wyborcza – Wysokie Obcasy” 2012, nr 46.
Zygadło-Czopnik D., Starość – (anty)fenomen społeczno-kulturowy w twórczości literackiej Jiřiny Šiklovej. Rekonesans badawczy, w: Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, t. 12:
Starość, red. M. Borowski, M. Bukwalt, E. Komisaruk, K. Woźniak, S. Wójtowicz, R. Změlik, Wrocław 2016.