„Uczyńmy Hiszpanię wielką”. Partia Vox jako krystalizacja radykalnej prawicy na Półwyspie Iberyjskim

Abstrakt

Artykuł przedstawia fenomen krystalizacji radykalnej prawicy na hiszpańskiej scenie politycznej w kontekście sukcesów politycznych partii Vox. Ukazuje uwarunkowania polityczne i społeczne, oddziałujące na pojawianie się tej formacji, a także jej główne postulaty oraz zaplecze ideologiczne. Odpowiada na pytanie, na jakich płaszczyznach dyskursywnych partia Vox inkorporowała do swej narracji wątki nacjonalistyczne i natywistyczne. Artykuł analizuje przesłanki poparcia dla tego ugrupowania i ukazuje profil społeczny jego wyborców. Analiza ta bazuje na integracji metod historycznej i systemowej oraz – diagnozując fenomen ugrupowania Vox – odwołuje się do pojmowania radykalnej prawicy w ujęciu Casa Mudde’a. Głównym wnioskiem płynącym z zawartych w niej obserwacji jest stwierdzenie, że po latach nieobecności na hiszpańskiej scenie politycznej radykalnej prawicy partia o takim charakterze zdołała na niej zaistnieć i zająć znaczące miejsce. Jej przekaz znalazł odzwierciedlenie u wyborców reprezentujących postawy antysystemowe, rozczarowanych tradycyjnym układem sił politycznych. Artykuł wskazuje na te wątki dyskursywne partii Vox, które odwołują się do postaw konserwatywnych, ożywiają resentymenty historyczne oraz krytycznie postrzegają rozwój społeczeństwa wielokulturowego, upatrując w nim zagrożenie dla tradycyjnie rozumianych wartości i kultury Hiszpanii.