Słowa kluczowe
Indeks Stronniczości Politycznej Mediów
kampania wyborcza
radiowe serwisy informacyjne
stronniczość polityczna
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest prezentacja wyników badań stronniczości politycznej wybranych polskich stacji radiowych w okresie poprzedzającym elekcję parlamentarną w 2023 roku. Jednocześnie w artykule przedstawiono także wyniki analizy tego, na ile radio wciąż poświęca swój czas antenowy polityce w czasie toczącej się kampanii wyborczej, co pośrednio sprzyja też poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, czy radio wciąż pozostaje medium relewantnym dla współczesnej komunikacji politycznej, czy też czasy radia przeminęły. Do przeprowadzenia badania wykorzystano analizę zawartości radiowych serwisów informacyjnych w czterech najpopularniejszych polskich stacjach cieszących się najwyższymi wynikami słuchalności. Zebrane dane wykorzystane zostały do obliczenia wartości Indeksu Stronniczości Politycznej Mediów, będącego miernikiem umożliwiającym porównywanie skali stronniczości różnych mediów. Analiza serwisów informacyjnych nadanych o godzinie 20.00 w okresie miesiąca poprzedzającego dzień wyborów parlamentarnych przez stacje RMF FM, Radio Zet, Jedynkę Pierwszy Program Polskiego Radia oraz Radio Tok FM pozwoliły ocenić, że radio publiczne było najbardziej stronnicze, a także najwięcej czasu i newsów w badanym materiale poświęciło toczącej się rywalizacji wyborczej. W przypadku stacji komercyjnych odnotowano zróżnicowany poziom stronniczości politycznej oraz zaangażowania w relacjonowanie kampanii wyborczej.
Bibliografia
Adamik-Szysiak M. (2011), Telewizyjna a radiowa reklama polityczna u progu XXI wieku, w: Radio i społeczeństwo, red. G. Stachyra, E. Pawlak-Hejno, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Barker D. (2002), Rushed to Judgment: Talk Radio, Persuasion, and American Political Behavior, Columbia University Press, New York. DOI: https://doi.org/10.7312/bark11806
Brown R. E. (2017), The President of Talk Radio: The Crystallization of a Social Movement, „American Behavioral Scientist”, vol. 61, nr 5. DOI: https://doi.org/10.1177/0002764217693279
Buckley S. (2000), Radio’s new horizons: Democracy and popular communication in the digital age, „International Journal of Cultural Studies”, vol. 3, nr 2. DOI: https://doi.org/10.1177/136787790000300206
CBOS (2023), Źródła informacji o wydarzeniach w kraju i na świecie, Komunikat z badań CBOS 68/2023.
Craig D. B. (2000), Fireside Politics: Radio and Political Culture in the United States, 1920–1940, Johns Hopkins University Press, Baltimore–London.
Cushion S., Kilby A., Thomas R., Morani M., Sambrook R. (2018), Newspapers, Impartiality and Television News, „Journalism Studies”, vol. 19, nr 2. DOI: https://doi.org/10.1080/1461670X.2016.1171163
Cyhelsky L. (1983), Pojęcie indeksu w statystyce ekonomicznej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, vol. 45, nr 1.
Druckman J. N. (2005), Media Matter: How Newspapers and Television News Cover Campaigns and Influence Voters, „Political Communication”, vol. 22, nr 4. DOI: https://doi.org/10.1080/10584600500311394
Gaynor N., O’Brien A. (2017), Community radio, democratic participation and the public sphere, „Irish Journal of Sociology”, vol. 25, nr 1. DOI: https://doi.org/10.7227/IJS.0002
Holbert R. L. (2004), Political Talk Radio, Perceived Fairness, and the Establishment of President George W. Bush’s Political Legitimacy, Harvard International Journal of Press/Politics”, vol. 9, nr 3. DOI: https://doi.org/10.1177/1081180X04265976
Horten G. (2003), Radio Goes to War: The Cultural Politics of Propaganda during World War II, University of California Press, Berkeley. DOI: https://doi.org/10.1525/9780520930735
Idzik J., Klepka R. (2019), O analizie zawartości, czyli jak badać medialne obrazy świata?, w: Medialne obrazy świata, t. 2: Polityka i bezpieczeństwo w relacjach medialnych, red. R. Klepka, J. Idzik, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Klepka R. (2016), Analiza zawartości mediów: dlaczego i do czego można ją wykorzystać w nauce o bezpieczeństwie i politologii?, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia de Securitate et Educatione Civili”, nr 6.
Klepka R. (2017), Ewolucja Wiadomości TVP1: od medialnej stronniczości do propagandy politycznej, w: Walka informacyjna. Uwarunkowania – incydenty – wyzwania, red. H. Batorowska, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków.
Klepka R. (2023), Funkcja kontrolna mediów publicznych na przykładzie Wiadomości TVP w czasie parlamentarnych kampanii wyborczych w 2015 i 2019 r., w: Nowa rewolucja komunikacyjna, red. M. Nowina-Konopka, W. Świerczyńska-Głownia, A. Hess, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej, Wydawnictwo ToC, Kraków–Nowy Targ.
Klepka R. (2018), Medialna walka o dobrą zmianę: obraz wyborów parlamentarnych w 2015 roku w wybranych mediach, Wydawnictwo Libron, Kraków.
Klepka R. (2021), Polityka w krzywym zwierciadle mediów: stronniczość polityczna mediów w relacjonowaniu parlamentarnych kampanii wyborczych w 2015 i 2019 roku, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków.
Łukasik-Turecka A. (2015a), 7 grzechów głównych komitetów wyborczych popełnianych w obszarze nieodpłatnych audycji wyborczych w publicznym radiu, w: Od marketingu samorządowego do prezydenckiego…, red. A. Kasińska-Metryka, R. Wiszniowski, M. Molendowska, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce.
Łukasik-Turecka A. (2013), Audytywna reklama wyborcza na przykładzie nieodpłatnych audycji komitetów wyborczych w Polskim Radiu Lublin (wybory parlamentarne 2011 roku), w: Współczesne uwarunkowania promocji i reklamy, red. A. J. Kukuła, Difin, Warszawa.
Łukasik-Turecka A. (2015b), Audytywna reklama wyborcza – przeżytek czy konieczność?, „Zeszyty Prasoznawcze”, nr 1(221).
Łukasik-Turecka A. (2014a), Radiowa reklama wyborcza – polecać czy odradzać (uwagi politologa), „Roczniki Nauk Społecznych”, vol. 42, nr 1.
Łukasik-Turecka A. (2015c), Radiowa reklama wyborcza w nieodpłatnych audycjach wyborczych Polskiego Radia Lublin. Kampania przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku, w: Mediatyzacja komunikowania politycznego. W kręgu badań politologicznych i medioznawczych, red. M. Adamik-Szysiak, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Łukasik-Turecka A. (2014b), Stosunek elektoratu do radiowych reklam wyborczych, „Political Preferences”, nr 8.
Łukasik-Turecka A. (2018), Zmiana usytuowania radia w komunikowaniu politycznym, Wydawnictwo KUL, Lublin.
Maguś W. (2014), Wizerunki polityków w cieniu zdarzeń nadzwyczajnych. Kampania wyborcza na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2010 roku, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Mazur M. (2023), Kryzys przywództwa politycznego w twitterowej komunikacji wyborczej na przykładzie samorządowej kampanii prezydenckiej, „Zeszyty Prasoznawcze”, nr 4(256). DOI: https://doi.org/10.4467/22996362PZ.23.037.18671
Nowak S. (2007), Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Nowak-Teter E. (2021), Krytyczne studia nad dyskursem mediów publicznych na przykładzie „Wiadomości” TVP 1, „Res Rhetorica”, vol. 8, nr 1. DOI: https://doi.org/10.29107/rr2021.1.3
Pease E. C., Dennis E. E. (2017), Introduction, w: Radio – The Forgotten Medium, red. E. C. Pease, E. E. Dennis, Routledge, New York. DOI: https://doi.org/10.4324/9781351307482
Rosenwald B. (2019), Talk Radio’s America: How an Industry Took Over a Political Party That Took Over the United States, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts. DOI: https://doi.org/10.4159/9780674243224
Sujoko A., Rahmiati D., Rahman F. (2023), The role of radio as the public sphere for public political education in the digital era: Challenges and pitfalls, „Cogent Social Sciences”, vol. 9, nr 1. DOI: https://doi.org/10.1080/23311886.2023.2239627
Ustawa z 29 grudnia 1992 roku o radiofonii i telewizji, Dz. U. 1993, Nr 7 poz. 34, tekst jednolity.
Wielopolska-Szymura M. (2019), Radio w polityce, polityka w radiu – formy wykorzystania radia w komunikowaniu politycznym, „Media – Kultura – Komunikacja Społeczna”, vol. 2, nr 15. DOI: https://doi.org/10.31648/mkks.5133
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Rafał Klepka, Wojciech Kułaga, Wojciech Maguś
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.