Słowa kluczowe
adaptation
Janusz Głowacki
Antigone in New York
Jak cytować
Abstrakt
Janusz Głowacki’s internationally acclaimed tragicomedy inspired by Sophocles’ Antigone has been the subject of intense debate and misinterpretations. The article aims to demonstrate that the play was primarily written in Polish, and that the English version is an adaptation/rewriting made by the author in collaboration with the American screenwriter Joan Torres. Furthermore, it shows that the English version was created while the writing of the Polish text was still in progress, so that the former influenced and left clear traces in the latter, questioning the traditional hierarchy between the original and the translated or adapted text.
Bibliografia
Antigone in New York (2020), [dostęp: 6 marca 2020], https://www.joantorres.com/adaptations.
Baniewicz Elżbieta (1993), Antygona wśród gwiazd, „Twórczość”, nr 5, s. 113-117.
Baniewicz Elżbieta (2001), Janusz Głowacki, „Antygona w Nowym Jorku”. Antygona w Tompkins Park, w: Dramat polski. Interpretacje. Część 2: Po roku 1918, red. Jan Ciechowicz, Zbigniew Majchrowski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk, s. 355-363.
Ceccherelli Andrea (2013), Autotraduttori polacchi del Novecento: un saggio di ricognizione, w: Autotraduzione e riscrittura, red. Andrea Ceccherelli, Gabriella Elina Imposti, Monica Perotto, Bononia University Press, Bologna, s. 169-182.
Chmielewski Paweł (2002), Muchy, karaluchy, pchły. Emigranci i emigracja wewnętrzna. „Kopciuch”, „Polowanie na karaluchy”, „Antygona w Nowy Jorku” Janusza Głowackiego, w: tegoż, Słowacki w supermarkecie. Szkice o polskim dramacie, Czarny kot, Gdańsk, s. 47-70.
Dasilva Xosé Manuel (2015), La opacidad de la autotraducción entre lenguas asimétricas, „Trans. Revista de Traductologia”, nr 19/2, s. 171-182, [dostęp: 25 listopada 2020], https://tinyurl.com/y4muqm2q.
Głowacki Janusz (1992), Antygona w Nowym Jorku, „Dialog”, nr 10, s. 5-40.
Głowacki Janusz (1994), Antygona w Nowym Jorku, Bicentennial Publishing Company, New York.
Głowacki Janusz (1996), Antygona w Nowym Jorku, w: tegoż, Ścieki, skrzeki, karaluchy. Utwory prawie wszystkie, Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa, s. 13-83.
Głowacki Janusz (1997), Antigone in New York, przeł. Janusz Głowacki, Joan Torres, Samuel French, New York–Hollywood–London–Toronto.
Głowacki Janusz (2004), Z głowy, Świat Książki, Warszawa.
Głowacki Janusz (2007), Antygona w Nowym Jorku, w: tegoż, 5½.
Dramaty, Świat Książki, Warszawa, s. 30-111.
Głowacki Janusz (2008), Antygona w Nowym Jorku, Elipsa, Warszawa.
Grossman Elwira (2010), O płynnej polskości, diasporycznych horyzontach i komparatystyce w Glasgow uwag kilka, w: Literatura polska w świecie, t. 3: Obecności, red. Romuald Cudak, Uniwersytet Śląski, Gnome, Katowice, s. 345-357.
Grossman Elwira (2013), Transnational or Bi-cultural? Challenges in Reading post-1989 Drama ‘Written outside the Nation’, w: Polish Literature in Transformation, red. Ursula Phillips, LIT Verlag, Münster, s. 241-250.
Grutman Reiner (2009), Self-Translation, w: Routledge Encyclopedia of Translation Studies, red. Mona Baker, Gabriela Saldanha, Routledge, London, s. 257-260.
Grutman Reiner (2011), Diglosia y autotraducción vertical (en y fuera de España), w: Aproximaciones a la autotraducción, red. Xosé Manuel Dasilva, Helena Tanqueiro, Academia del Hispanismo, Vigo, s. 69-91.
Jung Verena (2002), English-German Self-translation of Academic Texts and its Relevance for Translation Theory and Practice, Peter Lang, Frankfurt.
Kott Jan (1992), Antygona powiesiła się w Tompkins Square Park, „Dialog”, nr 10, s. 153-155.
Nasiłowska Anna (2013), Głowacki – dwujęzycznie (na przykładzie „Antygony w Nowym Jorku”), w: Dramaturgia Janusza Głowackiego – trochę teatru, red. Jan Ciechowicz, Wydawnictwo UG, Gdańsk, s. 144-154.
Popczyk-Szczęsna Beata (2015), Powtórzenia i powroty. O dramaturgii Janusza Głowackiego, Wydawnictwo UŚ, Katowice.
Schultze Brigitte (2011a), „Antygona w Nowym Jorku” Janusza Głowackiego po polsku, angielsku i niemiecku, czyli: o jakiej sztuce scenicznej mówimy?, „Oder Übersetzen”, nr 2, s. 130-143.
Schultze Brigitte (2011b), Bedeutungsbildung zwischen textuellem Angebot und individuellem Rezeptionshorizont: Janusz Głowackis „Antygona w Nowym Jorku” („Antigone in New York”) – polnisch, englisch und deutsch, „Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen”, s. 321-343, [dostęp: 26 listopada 2020], https://tinyurl.com/y6atb732.
Schultze Brigitte, Weinhagen Beata (2011), Janusz Głowackis „Antigone in New York” international: Selektion, Substitution und Exponierung von Sinnangebot, „Forum Modernes Theater”, vol. 26, nr 1-2, s. 207-222, [dostęp: 26 listopada 2020], https://muse.jhu.edu/article/554845.
Schultze Brigitte, Weinhagen Beata (2014), Theaterlandschaften als Bedingungsrahmen für literarischen, intermedialen und kulturellen Transfer: Janusz Głowackis Dramen „Kopciuch” („Aschenkinder”) und „Antygona w Nowym Jorku” („Antigone in New York”), „Rocznik Komparatystyczny”, nr 5, s. 11-47.
Stobierska Agnieszka (2010), Antigone des ‘homeless’ dans la ‘comédie du désespoir’ de Janusz Glowacki: „Antigone à New York”, w: Les Antigones contemporaines (de 1945 à nos jours), red. Rose Duroux, Stéphanie Urdician, Presses Universitaires Blaise Pascal, Clermont-Ferrand, s. 229-241.
Trojanowska Tamara (2003), Many Happy Returns: Janusz Glowacki and His Exile Experience, w: Living in Translation: Polish Writers in America, red. Halina Stephan, Rodopi, Amsterdam–New York, s. 259-288.
Weil Simone (1949), L’Enracinement. Prélude à une déclaration des devoirs envers l’être humain, Gallimard, Paris.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).