Słowa kluczowe
romantic paradigm
contemporary drama
right-wing discourse
Jarosław Jakubowski
Jak cytować
Abstrakt
The article analyses two dramas by Jarosław Jakubowski: Dożynki and Nowy Legion (New legion), which their author designed as attempts at updating the political frame of Mickiewicz’s Dziady (Forefathers’ Eve), (especially ‘Warsaw salon’), read in the context of the ‘Smoleńsk romanticism.’ The right-wing approach to Mickiewicz’s archdrama offers a diagnosis of the social and political divide (‘two Poland’) in the aspect of the clash between two worldviews: left-wing and liberal versus right-wing. Mickiewicz’s authority is supposed to strengthen the right-wing diagnoses, hence it is easy to spot the numerous attempts at instrumental and anachronic reading of the romantic legacy. At the same time, the analysed dramas show the importance and the textual and ideological productivity of the romantic paradigm.
Bibliografia
Bagłajewski Arkadiusz (2009), Poezja „trzeciej epoki”. O twórczości Zygmunta Krasińskiego w latach 1836-1843, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Bagłajewski Arkadiusz (2015), Czy istnieje „romantyzm smoleński”?, w: tegoż, Obecność romantyzmu, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 195-214.
Bartmiński Jerzy (2010), Język IV RP, czyli o karierze przecieku. Problem wiarygodności dyskursu publicznego, w: Język IV Rzeczypospolitej, red. Maciej Czerwiński, Paweł Nowak, Renata Przybylska, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 7-31.
Borowy Wacław (1999), O poezji Mickiewicza, wyd. 2 uzup., Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
Czyżewski Marek (2010), „Język wrogości” oraz spór o III i IV RP w perspektywie analizy dyskursu publicznego. Wybrane rezultaty projektu badawczego oraz uwagi metodologiczne, w: Język IV Rzeczypospolitej, red. Maciej Czerwiński, Paweł Nowak, Renata Przybylska, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 47-61.
Giza Anna (2013), Dwie Polski o dwóch Polskach, czyli samoreprodukujący się dyskurs, w: Gabinet luster. O kształtowaniu samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym, red. Anna Giza, Scholar, Warszawa, s. 105-145.
Jabłońska Barbara (2010), Językowe podziały rzeczywistości społeczno-politycznej IV RP, w: Język IV Rzeczypospolitej, red. Maciej Czerwiński, Paweł Nowak, Renata Przybylska, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 257-269.
Jakubowski Jarosław (2014), Posłowie, w: tegoż, Generał i inne dramaty polityczne, ADiT, Warszawa, s. 376-379. (Skrót: NL)
Jakubowski Jarosław (2017), Odwróciłbym Bernharda. Rozmowa z Jarosławem Jakubowskim, „Dialog”, nr 6, s. 156-162.
Kleiner Juliusz (1997), Mickiewicz, t. 2: Dzieje Konrada, cz. 1, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
Kopciński Jacek (2016), Powrót „Dziadów”, czyli dwa teatry, w: tegoż, Powrót „Dziadów” i inne szkice teatralne, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Instytut Książki, Warszawa–Kraków, s. 258-277.
Kosiński Dariusz (2013), Teatra polskie. Rok katastrofy, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Znak, Warszawa–Kraków.
Marzęcki Radosław (2010), Totalitarny i demokratyczny dyskurs polityczny. Próba uchwycenia ciągłości, w: Język IV Rzeczypospolitej, red. Maciej Czerwiński, Paweł Nowak, Renata Przybylska, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 135-149.
Mickiewicz Adam (1995), Dziady. Część III, w: tegoż, Dzieła. Wydanie Rocznicowe 1798-1998, t. 3: Dramaty, oprac. Zofia Stefanowska, Czytelnik, Warszawa, s. 117-316.
Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława (2010), Aksjologiczne tło demonizacji przeciwnika w kampanii wyborczej 2007 roku, w: Język IV Rzeczypospolitej, red. Maciej Czerwiński, Paweł Nowak, Renata Przybylska, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 347-362.
Niemojewska-Gruszczyńska Zofia (1920), „Dziady” drezdeńskie jako dramat chrześcijański, nakładem Andrzeja Niemojewskiego, Warszawa.
Nowakowski Jan (1989), Wstęp, w: Stanisław Wyspiański, Legion, oprac. Jan Nowakowski, Ossolineum, Wrocław, s. V-LXXXVII.
Pigoń Stanisław (1998), Fundamenty ideowe Legionu oraz Adama Mickiewicza „Skład zasad”, w: tegoż, Zawsze o Nim. Studia i odczyty o Mickiewiczu, wyd. 2 poszerz., Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa, s. 469-496, 497-519.
Plata Tomasz (2017), Pośmiertne życie romantyzmu, Akademia Teatralna im. Aleksandra Zalwerowicza, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Warszawa.
Prussak Maria (1993), „Bohater pochodnia”, w: tejże, „Po ogniu szum wiatru cichego”. Wyspiański i mesjanizm, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa, s. 15-66.
Przybylski Ryszard (1993), Słowo i Milczenie Bohatera Polaków. Studium o „Dziadach”, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa.
Rymkiewicz Jarosław Marek (2007), Wieszanie, Sic!, Warszawa.
Rymkiewicz Jarosław Marek (2010), Posłowie. Czego uczy nas Adam Mickiewicz?, w: tegoż, Wiersze polityczne, Sic!, Warszawa, s. 51-55.
Siwicka Dorota (2013), Nasze widowisko – Dziady, w: „Dziady nasze mają to szczególnie…”. Studia i szkice współczesne o dramacie Adama Mickiewicza, red. Ewa Hoffmann-Piotrowska i Andrzej Fabianowski, Wydawnictwo Polonistyki UW, Warszawa, s. 195-204.
Wasilewski Jacek (2010), Dominacja retoryki. Zakorzenienie mitu IV RP w jednej z dwóch antytetycznych narracji o Polsce, w: Język IV Rzeczypospolitej, red. Maciej Czerwiński, Paweł Nowak, Renata Przybylska, Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 103-119.
Weintraub Wiktor (1957), Wyspiański i kompleks Mickiewicza, w: Wyspiański żywy, red. Herminia Naglerowa, B. Świderski, Londyn, s. 188-199.
Weintraub Wiktor (1998), Mickiewicz – mistyczny polityk, w: tegoż, Mickiewicz – mistyczny polityk i inne studia o poecie, wybór i oprac. Zofia Stefanowska, IBL, Warszawa, s. 13-51.
Witkowska Alina (1998), Mickiewicz – słowo i czyn, wyd. 3, PWN, Warszawa.
Wojda Dorota (2012), „Dwie Polski”. Czytanie Rymkiewicza w PRL-u i III RP, w: Spór o Rymkiewicza, red. Tomasz Rowiński, Fronda, Warszawa, s. 376-402.
Woźniak-Łabieniec Marzena (2012), O wieszaniu, czyli czynności głęboko humanistycznej, w: Spór o Rymkiewicza, red. Tomasz Rowiński, Fronda, Warszawa, s. 85-103.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).