Słowa kluczowe
theatre criticism
literary contest
press in the second half of the 19th century
Jak cytować
Abstrakt
The article presents the analysis of the press reception of the drama Albert, wójt Krakowski by Stanisław Gabriel Kozłowski as well as the methods of creating Kozłowski’s image as the winner of the drama contest in memory of Wojciech Bogusławski in Warsaw. The dynamics of changes of the overall view on the drama, from almost instant acceptance to equally-fast dismissal of it by the literary critics may be perceived as a tool for diagnosing the literary hierarchy and the relationship between authors of award-winning texts, the reviewers and the juries. This analysis might also help to present the influence that the knowledge about the success of a text in a contest has on its critical perception.
Bibliografia
Budrewicz Tadeusz (2016), Recenzja [hasło], w: Słownik polskiej krytyki literackiej 1764–1918. Pojęcia – terminy – zjawiska – przekroje, t. 2, red. Józef Bachórz, Grażyna Borkowska, Teresa Kostkiewiczowa i in., Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
Gawalewicz Marian (1886), Laureaci (Stanisław Kozłowski i Aleksander Mańkowski), „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, nr 127.
Gierulska Stanisława (1979), „Hrabia August” poprzednik Płoszowskiego – o zapomnianej powieści Aleksandra Mańkowskiego, „Studia Filologiczne. Filologia polska”, z. 5.
Hoesick Ferdynand (1921), „Siła fatalna” poezji Słowackiego. Przyczynek do sławy pośmiertnej poety, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków.
J.Kg. [właśc. Józef Kenig] (1886), Konkurs imienia Wojciecha Bogusławskiego, „Gazeta Warszawska”, nr 47.
Janicka Anna (2015), Słowacki w sporach młodych pozytywistów warszawskich, w: tejże, Tradycja i zmiana. Literackie modele dziewiętnastowieczności: pozytywizm i „obrzeża”, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok.
Jarosz Aleksandra (2019), Szlachta kresowa w komediach obyczajowych Aleksandra Mańkowskiego, „Kwartalnik Opolski”, z. 2/3.
Jellenta Cezary (1886), Plon konkursowy, „Prawda”, nry 28–29.
Jeske-Choiński Teodor (1886), Albert, wójt krakowski. Uwieńczony dramat p. Stanisława Kozłowskiego, „Niwa”, nr 276.
Kaszewski Kazimierz (1886), Dwa dramata konkursowe, „Tygodnik Ilustrowany”, nry 199–200.
Komitet konkursu dramatycznego… (1886), „Gazeta Polska”, nr 43.
Konkurs dramatyczny im. Wojciecha Bogusławskiego (1884), „Gazeta Polska”, nr 257.
Konkurs dramatyczny im. Wojciecha Bogusławskiego (1886), „Gazeta Polska”, nry 76–80, 82, 85–86, 88, 90, 92–94, 96–97, 99–101, 103.
Kozłowski Stanisław Gabriel (1886), Za i przeciw (Odpowiedź Bol. Prusowi), „Kraj”, nr 42.
Kozłowski Stanisław Gabriel (1887), Albert, wójt krakowski. Tragedia w dziesięciu obrazach wierszem uwieńczona pierwszą nagrodą na konkursie imienia Wojciecha Bogusławskiego, nakł. Funduszu Konkursowego, Warszawa.
Kulczycka-Saloni Janina (1970), Życie literackie Warszawy w latach 1864–1892, PIW, Warszawa.
Makuch Damian Włodzimierz (2019), Autorytet profesora. Henryk Struve i jego uczniowie w świetle korespondencji, w: Szkoła Główna. Kręgi wpływów 2, red. nauk. Urszula Kowalczuk, Łukasz Książyk, Wydawnictwa UW, Warszawa.
Mocarska-Tycowa Zofia (1975), Działalność krytycznoliteracka Teodora Jeske-Choińskiego wobec przełomu antypozytywistycznego, PWN, Warszawa.
Nowakowski Jan (1961), Poetycka lekcja Słowackiego w kraju, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. Filologia polska. Prace historycznoliterackie”, z. 11.
P. Kozłowski Stanisław Franciszek Gabriel… (1886), „Słowo”, nr 46.
Prus Bolesław (1886), Albert wójt krakowski i dramatyczny sąd konkursowy, „Kraj”, nry 34–36.
Przybysz Iwona (2023), Sąd nad literaturą. Konkursy literackie na łamach prasy warszawskiej drugiej połowy XIX wieku, Episteme, Lublin.
Quis [właśc. Marian Gawalewicz] (1886), Rachunki, „Świt”, nr 101.
Ratajczakowa Dobrochna (2016), Po co dramatowi historia – po co historii dramat, w: W teatrze dziejów. Dramat historyczny ostatnich 150 lat: problemy lektury, red. Maria Jolanta Olszewska, Dawid Maria Osiński, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW, Warszawa.
Rozstrzygnięcie konkursu imienia Wojciecha Bogusławskiego (1886), „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, nr 126.
Sęp [właśc. Władysław Maleszewski] (1886), Z Warszawy, „Biesiada Literacka”, nr 10.
Skwarczyńska Stefania (1979), Swoisty status recenzji teatralnej, w: Wokół teorii i historii krytyki teatralnej, red. Eleonora Udalska, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Słodkowski Władysław (1979–1980), Recepcja Słowackiego wśród młodzieży polskiej w zaborze rosyjskim w latach 1864–1914, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza”.
Stanisław Kozłowski, laureat konkursu dramatycznego im. W. Bogusławskiego (1886), „Tygodnik Ilustrowany”, nr 166.
Stępnik Krzysztof (2016), Henryk Sienkiewicz. Studia z mikrobiografiki prasowej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Szaruga Leszek (1975), „Faraon” jako powieść o państwie, „Teksty”, nr 5.
Święcicki Julian Adolf (1886), „Albert, wójt krakowski”, dramat historyczny z wieku XIV, przez Stanisława Kozłowskiego, uwieńczony pierwszą nagrodą na konkursie imienia Bogusławskiego, wydrukowany w „Gazecie Polskiej” z r. 1886, „Biblioteka Warszawska”, t. 4.
Tomaszewicz Walerian (1886), Albert, wójt krakowski, „Kurier Codzienny”, nry 164–166.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Iwona Przybysz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).