Słowa kluczowe
Northern Poland
indicator of plant overgrowth
Jak cytować
Abstrakt
The paper presents changes in the surface area and overgrowing of the largest Polish lakes (> 500 ha). It has been established (on the basis of 4 analyzed time sequences) that over the last 80 years there has been a gradual reduction of the lake area. At the same time, the area occupied by emerged vegetation has increased. This is confirmed by the lake overgrowth rate and the shoreline overgrowth rate.
Bibliografia
Atlas jezior Polski, 1996: Jeziora Pojezierza Wielkopolskiego i Pomorskiego w granicach dorzecza Odry (pod red. J. Jańczaka), t. 1, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, s. 268.
Atlas jezior Polski, 1997: Jeziora zlewni rzek Przymorza i dorzecza dolnej Wisły (pod red. J. Jańczaka), t. 2, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, s. 256.
Atlas jezior Polski, 1999: Jeziora Pojezierza Mazurskiego i Polski południowej (pod red. J. Jańczaka), t. 3, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, s. 240.
Bajkiewicz-Grabowska E., 2002: Obieg materii w systemach rzeczno-jeziornych. Wyd. UW, Warszawa, s. 274.
Błaszkiewicz M., 2005: Late glacial and early holocene evolution of the lake basins in the Kociewskie Lakeland (Eastern part of the Pomerania Lakeland). Geogr. Studies of the Polish Academy of Sciences, 201, 1–192.
Brižs, J., 2011: Dynamics of emergent macrophytes for 50 years in the coastal Lake Engure, Latvia. Proceed. Of the Latvian Acad. Of Scienc., 65 (5/6), 170–177.
Choiński A., 2001: Analysis of changes in the area and water volume of Lake Jamno. Limnol. Rev., 1, 41–44.
Choiński A., 2006: Katalog jezior Polski. Adam Mickiewicz University Press, Poznań, 600.
Choiński A., 2007: Limnologia fizyczna Polski. Wyd. Nauk. UAM, Poznań, 547.
Choiński A., Ptak M., 2008: Zanikanie jezior w Wielkopolsce na tle Polski. Roczniki Gleboznawcze, 59 (2), 25–31.
Choiński A., 2017: Jeziora i zbiorniki wodne w Polsce, [w:] Jokiel P., Marszelewski W., Pociask-Karteczka J. (red.), Hydrologia Polski. Wyd. Nauk. PWN, 223–229.
Choiński A., Ptak M., Strzelczak A., 2014: Present-day evolution of coastal lakes based on the example of Jamno and Bukowo (the Southern Baltic coast). Oceanological and Hydrobiological
Studies, 43, 178–184.
Churski, Z., 1988: Wybrane zagadnienia dotyczące rozwoju jezior i mokradeł w Polsce, [w:]
Churski Z. (ed.), Naturalne i antropogeniczne przemiany jezior i mokradeł w Polsce. Nicolaus Copernicus University Press: Dissertations, Toruń, 9–31.
Dąbrowski, M., 2002: Changes in the water level of lakes in northeastern Poland. Limnol. Rev., 2, 85–92.
Dorożyński, R., Skowron R., 2002: Changes of the basin of Lake Gopło caused by melioration work in the 18th and 19th centuries. Limnol. Rev., 2, 93–102.
Gotlib D., Iwaniak A., Olszewski R., 2007: GIS: obszary zastosowań. Wyd. Nauk., PWN, Warszawa, 249.
Hildebrandt-Radke I., Przybycin J., 2011: Zmiany sieci hydrograficznej i zalesienia a melioracje regionu środkowej Obry (centralna Wielkopolska) w świetle danych historycznych i materiału kartograficznego. Przegl. Geogr., 83, 323–342.
Jusik Sz., Macioł A., 2014: The influence of hydromorphological modifications of the littoral zone in lakes on macrophytes. Oceanological and Hydrobiological Studies 43: 66–76.
Kalinowska K., 1961: Zanikanie jezior polodowcowych w Polsce (Disappearance of glacial lakes in Poland). Przegl. Geogr., 33 (3), 511–518.
Kaniecki, A., 1997: Wpływ XIX-wiecznych melioracji na zmiany poziomu wód [Influence of XIXth centuries – the meliorations on change of level of waters], [w:] A. Choiński (ed.)
Wpływ antropopresji na jeziora (Influence of human impact on lake), Wyd. Nauk. UAM, Poznań-Bydgoszcz, 67–71.
Katalog jezior Polski, 1954: (red. S. Majdanowski), Dokumentacja Geograficzna. Instytut Geografii PAN, Warszawa.
Kijowski A., 1978: Analiza zbiorników wodnych na podstawie zdjęć lotniczych. Bad. Fizjogr. nad Polską Zach., Ser. A, Geografia Fizyczna, 31: 93–101.
Kunz, M., Skowron R., Skowroński S., 2010: Morphometry changes of Lake Ostrowskie (the Gniezno Lakeland) on the basis of cartographic, remote sensing and geodetic surveying. Limnol. Rev., 10, 77–85.
Linkevičienė R., 2009: Impact of river capture on hydrography and water resources: case study of Ūla and Katra catchments, south Lithuania. The Holocene, 19 (8), 1233–1240.
Marszelewski W., 2005: Changes of the abiotic conditions in the lakes of North-East Poland.
Nicolaus Copernicus University Press, Toruń, 288.
Niewiarowski W., 1978: Fluctuations of water-level in the Gopło lake their reasons. Polskie Archiwum Hydrobiologii 25, 301–306.
Niewiarowski W., 1986: The phases of transformation of subglacial channels into river valleys: A case study of the Lower Vistula region. Acta Universitatis Nicolai Copernici, Geografia, 21, 61–72.
Niewiarowski W., 1987: Development of Lake Strażym (Brodnica Lake District, Northern Poland) during the Late Glacian and Holocene. Acta Paleobotanica, 27, 251–268.
Niewiarowski W., 1990: Hydrological changes in the light of palaeolake studies, [in:] L. Starkel (ed.), Evolution of the Vistula river valley during the last 15 000 years. Geogr. Stud., Special Issue 5, 170–178.
Niewiarowski W., 1995: Fluctuations of water level in the Biskupin (Biskupińskie) lake and its reasons, [in:] Niewiarowski W. (ed.), Outline of chages of the geographical environment in the Biskupin surroundigs under influence of natural and anthropogenic factors during the Late Glacial and Holocene. Oficyna Wydawnicza Turpress, Toruń, 215–234.
Niewiarowski W., 1999: On the methods for determining changes and fluctuations in the level of lakes. Acta Universitatis Nicolai Copernici, Geografia, 29, 59–76.
Nowacka A., Ptak M., 2007: Zmiany powierzchni jezior na Pojezierzu Wielkopolsko-Kujawskim w XX w. Bad. Fizjogr. nad Polską Zach., Ser. A, Geogr. Fiz., 58, 149–157.
Partanen S., Hellstenm S., 2005: Changes of emergent aquatic macrophyte cover in seven large boreal lakes in Finland with special reference to water level regulation. Fennia, 183 (1), 57–79.
Piasecki A., 2015: Wykorzystanie wieloczasowych materiałów kartograficznych w analizie ilościowej jezior na obszarze Tucholskiego Parku Krajobrazowego, [in:] M. Kunz (ed.), Stan poznania środowiska przyrodniczego Tucholskiego Parku Krajobrazowego i Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie, Wyd. PWR, Tuchola – Toruń, 60–67.
Ptak M., 2010: Percentage of the area covered by forest and change surface lakes in the middle and lower Warta River Basin from the end 19th century, [in:] T. Ciupa and R. Suligowski (ed.), Woda w badaniach geograficznych, Kielce, 151–158.
Ptak M., Ławniczak A., 2012: Changes in water resources in selected lakes in the middle and lower catchment of the River Warta. Limnol. Rev., 12 (1), 35–44.
Sinkiewicz M., 1998: Rozwój denudacji antropogenicznej w środkowej części Polski północnej [The development of anthropogenic denudation in central part of Northern Poland], Nicolaus
Copernicus University Press, Toruń, 103.
Skowron R., Jaworski T., 2017: Changes in lake area as a consequence of plant overgrowth in the South Baltic Lakelands (N Poland) resulting from natural and anthropogenic factors.
Bulletin of Geography, Phisical Geography Series, Toruń, 7, 19–30.
Skowron R., Piasecki A., 2012: Zmiany zasobów wodnych oraz geometrii niecek jeziora Gopło i Ostrowskiego w wyniku wpływu antropopresji, [in:] A. Grześkowiak and B. Nowak (eds.), Anthropogenic and natural transformations of lakes. Poznań, 95–97.
Skowron R., Piasecki A., 2014: Plant overgrowth as an indicator of lake disappearance – the case of northwestern Poland, [w:] P. Gastescu, W. Marszelewski, P. Bretcan (red.), Water resources and wetlands, Transversal Publishing House. Targoviste, 94–101.
Skowron R., Piasecki A., 2015: The spatial analysis of overgrowing the lakes – on example of the Wielkopolska Lake District, [in:] A.M. Doganovsky, M.A. Naumenko, D.I. Isaev, M. Grześ, R. Glazik and R. Skowron (eds.), Modern problems of Hydrology. Sankt Petersburg, RSHU, 58–68.
Starmach K., Wróbel S., Pasternak K., 1976: Hydrobiologia: limnologia. PWN, Warszawa, 620.
Valta-Hulkkonen K., Kanninen A., Pellikka P., 2004: Remote sensing and GIS for detecting changes in the aquatic vegetation of rehabilitated lake. Inter. Jour. Rem. Sensing, 25 (24), 5745–5758.
Żygulska I., 1992: Uwyspienie jezior polskich, maszynopis, UAM, Poznań, 92.
Zasoby CODGiK – Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej.
Licencja
PTPN ma prawa autorskie do tytułu czasopisma
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/