Słowa kluczowe
karst lakes
river lakes
the thickness of the ice cover
Jak cytować
Abstrakt
The research covered three genetic groups of lakes (karst, aeolian, and riverine) which occur in Świętokrzyskie Voivodeship. Depending on the specific group, the lakes have different morphometric parameters of the lake basin and the water catchment area as well as physical and chemical properties of the water. In winter 2021, after a wave of severe frost, the thickness of the ice was measured on a selected number of lakes. The results of the tests indicate a diverse thickness of the ice caps. Karst lakes had the thickest ice caps. Riverine and aeolian lakes, on the other hand, featured similar thickness of the ice. However, it was noticed that in the case of riverine lakes, the ice cap on shores with prevailing reed was thinner than in the central parts of the lake.
Bibliografia
Choiński A., 2016: Ice phenomena on Lake Czarny Staw pod Rysami. Limnological Review 16.3, 165–169.
Choiński A., 2010: Zjawiska lodowe na jeziorze Jamno, [w:] Przemiany jezior i zbiorników wodnych. Woda-Środowisko-Zmiany, pod red. A. Choińskiego, ser. Studia i Prace z Geogr. i Geol., nr 10, Bogucki Wyd. Nauk., Poznań, 33–42.
Choiński A., 2007a: Examples of variation in ice cover thickness in mountain and lowland lakes in Poland. Limnological Review, vol. 7, no. 1. Polish Limnological Society, 11–18.
Choiński A., 2007b: Limnologia fizyczna Polski. Wyd. UAM w Poznaniu, 548.
Choiński A. 1995a: Katalog jezior Polski, cz. 3: Jeziora Wielkopolsko-kujawskie i jeziora na południe od linii zasięgu zlodowacenia bałtyckiego. Wyd. Nauk. UAM, Poznań, 1–149.
Choiński A., 1995b, Zarys limnologii fizycznej Polski. Wyd. Nauk. UAM, Poznań, ss. 298.
Choiński A., Kolendowicz L., Pociask-Karteczka J., 2010, Zjawiska lodowe na Morskim Oku w latach 1971–2010 i ich związek z temperaturą powietrza oraz cyrkulacją atmosferyczną. Nauka a zarządzanie obszarem Tatr i ich otoczeniem, t. 1, Zakopane, 41–46.
Choiński A., Ptak M., 2013: Zróżnicowanie grubości pokryw lodowych wybranych jezior Wielkopolski. Bad. Fizjogr., R. 4, Ser. A (A64), PTPN, Poznań, 29–37.
Choiński A. Ptak M., 2012: Variation in the ice cover thickness on Lake Samołęskie as a result of underground water supply. Limnological Review, no. 3, vol. 12/2012, Polish Limnological Society, 133–138.
Choiński A., Ptak M., Skowron R., 2014: Tendencje zmian zjawisk lodowych jezior Polski w latach 1951-2010. Przegląd. Geogr., 86, 1, 23–40.
Choiński A., Zieliński A., 2021, Transformation of the morphometry of Lake Osieckie – largest lake in the Świętokrzyskie Region. Limnol. Rev., (2021) 21, 4, 181–187.
Choiński A., Zieliński A., 2020, Characteristics of selected lakes with aeolian and karst genesis in the Świętokrzyski Region. Limnol. Rev. (2020) 20, 2, 59–64. DOI:10.2478/limre-2020-0007.
Dawydow L.K., Dmitrijewa A.A., Konkina N.G., 1979: Hydrologia ogólna. PWN, Warszawa, 594.
Grześ M., 1978: Termika osadów dennych w badaniu jezior. PAN, Inst. Geogr. i Przestrz. Zagosp., Pr. Geogr., nr 130, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, 130.
https://danepubliczne.imgw.pl/data/dane_pomiarowo_obserwacyjne/ [dostęp: 2.09.2021].
Kirvel P., Zieliński A., Choiński A., 2012: Ice conditions of lakes in Przedborska Upland and Nida Trough, [w:] A. Grześkowiak, B. Nowak (eds), Natura and antrhropogenic transformations of lakes, Conference materiale, International Limnological Conference Natural and antrhropogenic transformations of lakes, Institute of Meteorology and Water Maganement – Nacional Research Institute, Branch in Poznań, 50–51.
Łyczkowska G., 2009: Termika wód Wielkiego Stawu w Karkonoszach. Wyd. Nauk. UAM, Poznań, 135.
Marszelewski W., Skowron R., 2005: Spatial diversity of the ice cover on the lakes of the European Lowland in the winter season 2003/2004, [w:] R. Machowski and M. Rzętała (eds), Limnological Review, Cieszyn, 5, 155–165.
Pociask-Karteczka J., Choiński A., 2011: Recent trends in ice cover duration for Lake Morskie Oko (Tatra Mountains, East-Central Europe). Hydrology Research, 1–7.
Skowron R., 2009: Changeability of the ice cover on the lakes of northern Poland in the light of climatic changes. Bulletin of Geography, Toruń, Phisical Geography, Ser. 1, 103–124.
Skowron R., Szczepanik W., 1993: Zróżnicowanie przestrzenne i tendencje zmian temperatury wody i zlodzenia jezior, [w:] I. Dynowska (red.), Przemiany stosunków wodnych w Polsce w wyniku procesów naturalnych i antropogenicznych. Kraków, 121–136.
Skowron R., Szczepanik W., 1988: Zróżnicowanie przestrzenne i tendencje zmian przebiegu zjawisk lodowych na jeziorach, [w:] Z. Churski (red.), Naturalne i antropogeniczne przemiany jezior i mokradeł w Polsce. Materiały Konferencji Limnologicznej w Bachotku, Toruń, 125–136.
Solon J., Borzyszkowski J., Bidłasik M., Richling A., Badora K., Balon J., Brzezińska-Wójcik T., Chabudziński Ł., Dobrowolski R., Grzegorczyk I., Jodłowski M., Kistowski M., Kot R., Krąż P., Lechnio J., Macias A., Majchrowska A., Malinowska E., Migoń P., Myga-Piątek U., Nita J., Papińska E., Rodzik J., Strzyż M., Terpiłowski Sł., Ziaja W., 2018: Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data. Geographia Polonica, Volume 91, Issue 2, 143–170.
Stachura M., Wieczorek D., Zieliński A., 2018: An attempt at a typology of karst lakes in the Połaniec Basin (Małopolska Upland, Poland). Bulletin of Geography. Physical Geography Series, No. 15, 63–74.
Warsza T., 1955: Wpływ potencjału termicznego terenów zarastania na przebieg roku termicznego Jeziora Kobyleckiego, IG UAM (maszynopis), Poznań, 58.
Woś A., 2010: Klimat Polski w drugiej połowie XX wieku. Wyd. Nauk. UAM, Poznań, 489.
Zieliński A., 2013: Rozwój jezior krasowych w Niecce Połanieckiej, Wyd. UJK, Kielce, 186.
Zieliński A., 2010: Wstępne badania właściwości fizyczno-chemicznych wód jezior w Lasach Golejowskich koło Staszowa (Niecka Połaniecka), Preliminary studies of the physico-chemical properties of lake waters in Golejowskie Forests, (Połaniecka Basin), [w:] T. Ciupa, R. Suligowski (red.), Woda w badaniach geograficznych. Instytut Geografii Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce, 253–259.
Zieliński A., 2007: Przeobrażenia środowiska w okolicach Staszowa. Environmental transformation in the Staszów region, [w:] A. Zieliński (red.), Przeobrażenia środowiska geograficznego w południowo-wschodniej części regionu świętokrzyskiego, The transformation of the geographical environment in the south east part of the Holy Cross region. Instytut Geografii Akademii Świętokrzyskiej, Nauki geograficzne w badaniach regionalnych, t. 7, Kielce, 87–94.
Zieliński A., Choiński A., Machula S., Ławniczak A., Strzelczak A., 2020: Chemistry of bottom sediments from selected karst lakes in the vicinity of Staszów (Nida Basin). Limnol. Rev. 20, 2: 81–87 DOI 10.2478/limre-2020–0009.
Zieliński A., Wałek G., 2012: Przeobrażenia środowiska geograficznego w okolicach Grzybowa (Niecka Nidziańska) w latach 1900–2001 na podstawie analizy map topograficznych. Landform Analysis, 19, 103–109.
Licencja
PTPN ma prawa autorskie do tytułu czasopisma
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/