Sfera piękna w języku polskim, słowackim i czeskim (w utrwaleniu jednostek wielowyrazowych z komponentami »piękno«, »piękny« itp.)
Okładka czasopisma Bohemistyka, tom 24, nr 4, rok 2024
PDF

Słowa kluczowe

piękno
język polski
język słowacki
język czeski
jednostki wielowyrazowe
wyrażanie piękna
jednostkieksplicytne wykładniki piękna

Jak cytować

Wysoczański, W. (2024). Sfera piękna w języku polskim, słowackim i czeskim (w utrwaleniu jednostek wielowyrazowych z komponentami »piękno«, »piękny« itp.). Bohemistyka, 24(4), 571–594. https://doi.org/10.14746/bo.2024.4.5

Abstrakt

W artykule dokonuje się zobrazowania językowej sfery piękna w języku polskim, słowackim i czeskim na podstawie jednostek wielowyrazowych. Dociekania w podejściu porównawczym – zgodnie z założonym celem, którym jest wykrycie i zilustrowanie tego, co jest piękne – przeprowadzono odnośnie do piękna uwiecznionego w jednostkach z eksplicytnymi komponentami leksykalnymi piękna wraz z uzupełniającym wskazaniem na piękno – niepiękno w obrębie analizowanych związków wyrazowych. Dokonane rozważania utrwalenia piękna w tych wymiarach dają istotne przedstawienie prawidłowości o charakterze uniwersalnym i specyficzno-językowym.

https://doi.org/10.14746/bo.2024.4.5
PDF

Bibliografia

Balowski Mieczysław, 2018, Obraz świata w czeskich frazeologizmach (wybrane zagadnienia), Poznań: Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Instytut Filologii Słowiańskiej.

Bogusławski Andrzej, 1976, O zasadach rejestracji jednostek języka, „Poradnik Językowy” 8, s. 356–364.

Buffa Ferdinand, 1998, Poľsko-slovenský frazeologický slovník, Prešov: Vydavateľstvo Náuka.

Čermák František, Hronek Jiří, Machač Jaroslav (hl. red.), 1988, Slovník české frazeologie a idiomatiky. Výrazy neslovesné, Praha: Academia.

Chojak Jolanta (red.), 1994, Słownictwo estetyczne Cypriana Norwida, Warszawa: Uniwersytet Warszawski.

Doroszewski Witold, 1968, O kulturę słowa. Poradnik Językowy, t. 1, Warszawa: PIW.

Dyczewski Leon, 2001, Miejsce i funkcje wartości w kulturze, [w:] Kultura w kręgu wartości, pod red. Leona Dyczewskiego, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 29-47.

Jurczak-Trojan Zofia, Mieczkowska Halina, Orwińska Elżbieta, Papierz Maryla, 2005, Słownik słowacko-polski, t. 1–2, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.

Kačala Ján (red.), 1989, Krátky slovník slovenského jazyka, Bratislava: Veda. Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied.

Kłosińska Anna, Sobol Elżbieta, Stankiewicz Anna (oprac.), 2005, Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kopciuch Leszek, 2010, Wolność a wartości. Max Scheler. Nicolai Hartmann. Dietrich von Hildebrand. Hans Reiner, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Kurkowska Halina, Skorupka Stanisław, 2001, Stylistyka polska. Zarys, wyd. 5 z uzupełnieniami, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mrhačová Eva, Balowski Mieczysław, 2009, Česko-polský frazeologický slovník, Ostrava: Ostravská univerzita v Ostravě.

Müldner-Nieckowski Piotr, 2007, Frazeologia poszerzona, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.

Müldner-Nieckowski Piotr, Müldner-Nieckowski Łukasz, 2022, Wielki słownik frazeologiczny języka polskiego. Pomoc dla piszących, Warszawa: Wydawnictwo Aula.

Oliva Karel, 1994, Polsko-český slovník, t. 1–2, Praha: Academia, nakladatelství AV ČR.

Orłoś Teresa Zofia (red.), 2009, Wielki czesko-polski słownik frazeologiczny, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Pietrak-Meiser Halina, 1993, Słownik frazeologiczny czesko-polski, Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Przybylska Renata, 2020, Kolokacje a analiza semantyczna wyrazu, „LingVaria” Rok XV, 2 (30), s. 43–51. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.30.04

Puzynina Jadwiga, 1992, Język wartości, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Puzynina Jadwiga, 1997, Słowo – wartość – kultura, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Siatkowski Janusz, Basaj Mieczysław, 2002, Słownik czesko-polski, Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.

Skorupka Stanisław, 1967, Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1–2. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Slovník spisovného jazyka českého. Online: https://ssjc.ujc.cas.cz/search.php?db=ssjc.

Slovník súasného slovenského jazyka A – G, H – L, M – N, O – Pn z r. 2006, 2011, 2015, 2021: Slovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV. Online: https://slovnik.juls.savba.sk.

Smiešková Elena, 1977, Malý frazeologický slovník, Bratislava: Slovenské pedagogické nakladateľstvo.

Tatarkiewicz Władysław, 2005, Dzieje sześciu pojęć, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tokarski Ryszard, 1984, Struktura pola znaczeniowego (studium językoznawcze), Warszawa: PWN.

Tvrdý Peter (sost.), 1933, Slovenský frazeologický slovník, Praha-Prešov: Nákladom Československej Grafickej Unie, ÚČ. Spol.

Żmigrodzki Piotr (red.), 2007–, Wielki słownik języka polskiego PAN. Online: http://wsjp.pl.