Słowa kluczowe
polemiki religijne
reformacja
Jakub Niemojewski
Jan Hus
Jak cytować
Abstrakt
W artykule niniejszym staram się przedstawić niemal zapomnianą postać Jakuba Niemojewskiego, ważnego przedstawiciela polskich ruchów reformacyjnych z połowy XVI wieku. Skupiam się na polemice religijnej zatytułowanej Odpowiedź na książki… które pisał przeciwko Conffesiej bracie naszej krześciańskiej… Przy tym odpowiedź na historią kacerzstwa Hussowego, którego ten pobożny człowiek nigdy nie by winien, w której Niemojewski przedstawia biografię Jana Husa. W efekcie Niemojewski tworzy podstawy protestanckiej pamięci historycznej, przy równoczesnym odwoływaniu się do humanistycznych wartości.
Bibliografia
Dziechcińska H., 1971, Biografistyka staropolska w latach 1476–1627 (kierunki i odmiany), Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Dziechcińska H., 2000, O sposobach przekonywania, na przykładzie kazań Fabiana Birkowskiego i wystąpień Jana Niemojewskiego, „Res Historica. Z dziejów Stosunków Wyznaniowych w Rzeczpospolitej XVI i XVII wieku”, z. 10, s. 67–74.
Dworzaczkowa J., 1997, Bracia czescy w Wielkopolsce w XVI i XVII wieku, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Gmiterek H., 1978, Szymon Teofil Turnowski w obronie zgody sandomierskiej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska” sectio F, vol. XXXI, z. 2, s. 13–40.
Gmiterek H., 1987, Bracia czescy a kalwini w Rzeczypospolitej. Połowa XVI–połowa XVII wieku. Studium porównawcze, Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydział Humanistyczny.
Gmiterek H., 1984, Prowincje czy konfesje? Przyczynek do sprawy ujednolicenia obrządku w zborach kalwińskich i braci czeskich w XVII wieku, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” XXIX, s. 145-153.
Gmiterek H., 2006, Filiacje polsko-czeskie w historiografii okresu Odrodzenia, [w:] Piśmiennictwo Czech i Polski w średniowieczu i we wczesnej epoce nowożytnej, red. A. Barciak, W. Iwańczak, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 146–158.
Gmiterek H., 2018, Jan Hus i husytyzm w tradycji polskiego kościoła braci czeskich, [w:] Jan Hus. Życie, myśl, dziedzictwo, red. P. Kras, M. Nodl, Warszawa: IH PAN, s. 259–288.
Halecki O., 1915, Zgoda sandomierska 1570 r. Jej geneza i znaczenie w dziejach reformacji polskiej za Zygmunta Augusta, Warszawa: Gebethner i Wolff – Kraków: G. Gebethner i Spółka.
Hanusiewicz-Lavallee M., 2009, Humanitas w kręgu napięć baroku, [w:] Humanitas (paideia). Antropologia humanistyczna w kontekstach filozoficznych, red. A. Nowicka-Jeżowa, Warszawa: Wydawnictwo Neriton, t. I, s. 405–444.
Jaskóła P., 2017, Jan Hus w perspektywie reformacji XVI wieku, „Roczniki Teologiczne”, z. 7, s. 5–16.
Kras P., 1998, Husyci w piętnastowiecznej Polsce, Lublin: TN KUL.
Lewandowski I., 2014, Penu Historicum. Łacińskie traktaty metodologii historii w dawnej Polsce, Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Meller K., 2016, Fatalne skutki pewnej »kolacyi« Jakuba Niemojewskiego z jezuitami poznańskimi, czyli Poznańska polifonia wyznaniowa w XVI wieku, [w:] Poznań pisarek i pisarzy: materiały z sesji naukowej zorganizowanej z okazji Jubileuszu 45-lecia Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, red. J. Borowczyk, L. Marzec, Z. Kopeć, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne.
Tazbir J. 1978, [hasło] Jakub Niemojewski herbu Szeliga, [w:] Polski słownik biograficzny, Warszawa–Kraków: PAN, PAU, t. XXIII, s. 10–13.
Tazbir J., 2009, Państwo bez stosów, Szkice z dziejów tolerancji w Polsce XVI i XVII wieku, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
Toman L., 2013, »Historia kacerstwa hussowego« – osudy jednoho příběhu, „Historica. Acta Universitatis Palackianae Olomucensis – Facultas philosophica” 45, s. 11–22.