Keywords
conceptualisation
linguistic worldview
emotions and feelings
anger
metaphor and phraseology
How to Cite
Abstract
The analysis showed that from the linguistic point of view, the name bile, Polish żółć, Czech žluč is one of the basic determinants of feelings, focusing especially on the conceptualized ‘anger’, but also on ‘irritation’, ‘rage’, ‘wrath’, ‘indignation’, ‘nervousness’, ‘madness’ and ‘fury’. The cognitive concept was presented that the feeling of anger is understood as a certain process that begins at a certain moment, then develops and then ends. This process is influenced by temperature and pressure. After the outbreak, you no longer control your feelings. All these steps are referenced using the appropriate verbs in the text. Three important statements have been proven that: the experiencera's body is a container for the physiological effects of anger; that the conceptualization of feelings is related to the embodiment of thought, and that we think and speak with metaphors, which are linguistic concepts. The conducted analysis showed that the Czech stock of broadly understood phraseological relations with the lexical component bile Polish żółć, Czech žluč shows numerous similarities and similarities with the Polish language (due to the typologically and genetically close linguistic affinities), although there are few exceptions to this rule.
References
Anusiewicz J., Skawiński J., 2000, Słownik polszczyzny potocznej, Warszawa–Wrocław: PWN.
Bachmannová J., Suksov J., 2007, Jak se to řekne jinde. Česká přísloví a jejich jinojazyčné protějšky, Praha: Euromedia Group v knižní edici Universum.
Brückner A., 1927/1993, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Dereń E., Polański E., 2009, Słownik języka polskiego z frazeologizmami, Chorzów: Videograf II.
Dunaj B. (red.), 2001, Popularny słownik języka polskiego, Warszawa: Wilga.
Filipec J., Daneš F., Mejstřík V. (red.), 2005, Slovník spisovné češtiny pro školu a veřejnost, čtvtré vydání, Praha: Academia.
Čermák F., Hronek J. a kol., 2009, Slovník české frazeologie a idiomatiky – přirovnání, Praha: Nakladatelství Leda.
Gawda B., 2018, Wstęp. Język emocji, „Annales” 31, nr 4, s. 9–15.
Godyń J., 2006, Mały słownik biblizmów języka polskiego, wydanie drugie poprawione, uzup. i rozszerzone, Kraków: Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego.
Habovštiaková K., Krošláková E., 1996, Frazeologický slovník. Človek a príroda vo frazeologii, Bratislava: Veda Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied.
Hermann B., Syjud J., 2005, Księga przysłów, Chorzów: Videograf Edukacja.
Kita M., Polański E., 2002, Słownik tematyczny języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne Grafpunkt.
Kłosińska A., Sobol E., Stankiewicz A., 2005, Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami, Warszawa: PWN.
Kobielus S., 2002, Bestiarium chrześcijańskie. Zwierzęta w symbolice i interpretacji. Starożytność i średniowiecze, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Lakoff G., 1987, Women, Fire and Dangerous Things, Chicago.
Malmor I., 2010, Etymologiczny słownik języka polskiego, wydanie drugie, Warszawa – Bielsko-Biała: Wydawnictwo Szkolne PWN, Park Edukacja.
Mikołajczuk A., 2001, Badania porównawcze nazw uczuć (na przykładzie ‘gniewu’), [w:] I. Vaňková (red.), Obraz světa v jazyce, Praha: Karolinum, s. 122–136.
Mokienko V., Wurm A., 2002, Česko-ruský frazeologický slovník, Olomouc: Vydavatelství Univerzita Palackého.
Mrhačová E., Ponczová R., 2004, Lidské tělo v české a polské frazeologii a idiomatice. Česko-polský a polsko-český slovník, Šenov u Ostravy: Nakladatelství Tilia.
Mrhačová E., Balowski M., 2009, Česko-polský frazeologický slovník, Ostrava: Ostravská univerzita v Ostravě, Filozofická fakulta.
Müldner-Nieckowski P., 2003, Wielki słownik frazeologiczny języka polskiego, Warszawa: Świat Książki.
Nowakowska-KempnaI., 1995, Konceptualizacja uczuć w języku polskim. Prologomena, Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej.
Nowakowska-Kempna I., 2000, Konceptualizacja uczuć w języku polskim. Część II. Data, Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej.
Oliva K., 1994, Polsko-český slovník I A–Ó, Praha: Academia.
Oliva K., 1995, Polsko-český slovník II P–Ż, Praha: Academia.
Orłoś T. Z. (red.), 2009, Velký česko-polský frazeologický slovník, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ouředník P., 2005, Šmírbuch jazyka českého. Slovník nekonvenční češtiny, Praha: Nakladatelství Paseka.
Pięcińska A., 2006, Co raz wejdzie do głowy – już z niej nie wyleci, czyli frazeologia prosta i przyjemna, Kraków: TAiWPN Universitas.
Rejter A., 2010, Język a emocje w ujęciu glottodydaktycznym, [w:] A. Achtelik, M. Kita, J. Tambor (red.), Sztuka i rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, t. 2, Katowice, s. 75–83.
Rejzek J. 2001, Český etymologický slovník, Voznice: Leda.
Siatkowski J., Basaj M., 1991, Česko-polský slovník, Praha: Státní pedagogické nakladatelství, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Slovník současné češtiny. Správně česky, 2011, Brno: Lingea.
Sobol E. (oprac.), 2008, Słownik frazeologiczny PWN z Bralczykiem. Edycja specjalna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Świerczyńska D., Świerczyński A., 2004, Słownik przysłów w ośmiu językach, Warszawa: PWN.
Tabakowska E., 1995, Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków: Oddział PAN.
Zaorálek J., 2000, Lidová rčení, Praha: Academia.
License
Copyright (c) 2022 Lubomír Hampl
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.