Abstract
The article addresses the issue of the role and use of amateur lexicographic and didactic editions of Brno hantec – a sociolect formed before World War I in Brno. The author reviews the literature on the subject and makes a qualitative analysis of two dictionaries of hantec in terms of their construction. The article pays special attention to the objectivity of the lexical material and the authors themselves. In addition to linguistic conclusions, the author points out that the dictionaries in question play an important regional role and can be regarded as a carrier of materialized territorial, cultural and identity values of Brno and its inhabitants.
References
Bańko M., 2021, Z historii antyleksykografii, 2 wyd., Warszawa. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323553557
Dvorník P., Kopřiva P., 2013, Velký slovník hantecu, Brno.
Fałowski P., 2007, Współczesny »brněnski hantec« w opowiadaniach Leoša Tomana, „Bohemistyka”, nr 1, s. 57–69.
Goláňova H., 2019, Nářeční lexikografie aneb Složitá cesta od oblastních slovníčků po celonárodní nářeční slovník, [w:] Jak se píší slovníky aneb Lexikografie pro každého, red. M. Lišková, M. Šemelík, Praha, s. 203–221.
Hugo J. (red.), 2009, Slovník nespisovné češtiny, 3 wyd., Praha.
Juszczak B., 2021, Językowo-kulturowy obraz przestrzeni miejskiej. Polsko-czesko-rosyjskie diachroniczne studium konfrontatywne, Wrocław.
Karaś H., 2010, Polskie słowniki gwarowe – dzieje, typologia, metody opracowania, „Poradnik Językowy”, nr 4, s. 74–104.
Karaś H., 2023, Rola słowników opracowanych przez autochtonów w dokumentacji leksyki gwarowej, „LingVaria”, nr XVIII (2 (36)), s. 179–193. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.18.2023.36.12
Kąś J., 2001, Amatorski słownik gwarowy. Podstawy tworzenia słownika gwarowego, [w:] Polszczyzna jest zobowiązaniem, a dla niektórych pasją. Tom prac ofiarowanych prof. dr hab. Barbarze Falińskiej w 90. rocznicę urodzin, red. J. Porayski-Pomsta, K. Sobolewska, Warszawa, s. 117–129.
Krčmová M., 1995, Hantýrka jako jazykový reprezentant města, [w:] Sborník přednášek z 5. konference o slangu a argotu v Plzni, Plzeň, s. 48–52.
Krčmová M., 2000, Nad mluvou města Brna [w:] Mesto a jeho jazyk, red. S. Ondrejovič, Bratislava, s. 67–73.
Marek A., 2023, Extra betálná vekslbichla: Podrobný slovník hantecu, Tišnov.
Marek A., Čech P., Zajíček, S., 2022, Hantec snadno a rychle, Tišnov.
Osowski B., 2013, Germanizmy leksykalne w gwarze miejskiej Poznania i brneńskim hantecu, „Slavia Occidentalis”, nr 70/1, s. 101–114.
Osowski B., 2014, Człowiek w świetle germanizmów w brneńskim hantecu i gwarze miejskiej Poznania, „Bohemistyka”, nr 3, s. 216–240.
Piotrowski T, 2001, Zrozumieć leksykografię, Warszawa.
Sochová Z., 1995, Nářeční lexikografie, [w:] Manuál lexikografie, red. F. Čermák, R. Blatná, Praha, s. 249–264.
Štenclová A., 2024, Kratke Zobaky, Ostrava.
UtěšenýS., 1989, Od plotny k hantecu: Arealogické poznámky k vývoji podloží brněnské lidové mluvy, [w:] Sborník přednášek ze IV. konference slangu a argotu v Plzni, Plzeň, s. 355–370.
Wierzba W., 2011, Kieszonkowy słownik gwary poznańskiej, Poznań.
Záruba D., 2007, Ostravsky slovnik, Ostrava.
Żmigrodzki P., 2008, Słowo – słownik – rzeczywistość. Z problemów leksykografii i metaleksykografii, Kraków.
Żmigrodzki P., 2009, Wprowadzenie do leksykografii polskiej, 3 wyd., Katowice.
Velký slovník Hantecu – kniha, 2024. Online: https://www.databazeknih.cz/knihy/velky-slovnik-hantecu-182256 [dostęp: 06.09.2024].
Internetová jazyková příručka, 2024. Online: https://prirucka.ujc.cas.cz/?slovo=šturm [dostęp: 11.09.2024].
License
Copyright (c) 2024 Bartosz Juszczak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.