Burza we frazeologii czeskiej
PDF

Słowa kluczowe

frazeologia czeska
językowy obraz świata
jednostki frazeologiczne z komponentem
bouřka
blesk
hrom
vítr

Jak cytować

Balowska, G. (2019). Burza we frazeologii czeskiej. Bohemistyka, 19(2), 143–158. https://doi.org/10.14746/bo.2019.2.1

Abstrakt

Przedmiotem analizy są jednostki frazeologiczne prezentujące obraz burzy jako zjawiska meteorologicznego w języku czeskim. Przedstawione zostały frazeologizmy z nadrzędnym komponentem bouřka i komponentami blesk, hrom, vítr, określającymi zjawiska towarzyszące burzy, stanowiące równocześnie jej podstawowe oznaki utrwalone w języku. Omówione w artykule jednostki frazeologiczne służą wyrażaniu głównie negatywnego wartościowania, które wypływa z ludzkiego doświadczenia, z kontaktu z groźnymi zjawiskami przyrodniczymi. Opisują one przede wszystkim cechy fizyczne człowieka, jego zachowania, emocje oraz relacje międzyludzkie, rzadziej natomiast elementy otaczającego świata, i utrwalają takie cechy przypisywane zjawiskom burzowym, jak: ‘głośny’, ‘niespokojny’, ‘gwałtowny’, ‘gniewny’, ‘nagły’, ‘bardzo szybki’, ‘niebezpieczny’, ‘niszczący’.

https://doi.org/10.14746/bo.2019.2.1
PDF

Bibliografia

Banzhaf H., Živly jako obraz člověka, Bratislava 2001.

Bittnerová D., Schindler E., 1997, Česká přísloví. Soudobý stav konce 20. století, Karolinum Praha.

Brückner A., 1985, Mitologia słowiańska i polska, Wstęp i opracowanie Stanisław Urbańczyk, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.

Chlebda W., 2005, Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.

Chlebda W., Tarsa J., 1994, Pytania o skrzydlate słowa, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, Filologia Rosyjska 32, Opole, s. 39-48.

Gieysztor A., 2006, Mitologia Słowian, Warszawa.

Kowalski P., 2007, Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Łuczyński M., 2011, Kognitywna definicja Peruna: Etnolingwistyczna próba rekonstrukcji fragmentu słowiańskiego tradycyjnego mitologicznego obrazu świata, „Studia Mythologica Slavica” XIV, s. 219-230.

Orłoś T.Z., 1997, Skrzydlate słowa pochodzenia biblijengo w języku czeskim i polskim, [w:] Problemy frazeologii europejskiej II, red. A.M. Lewicki, W. Chlebda, s. 123-127.

Ouředník P., 1994, Aniž jest co nového pod sluncem, Praha.

Pietrak-Meiser H., 1993, Słownik frazeologiczny czesko-polski, Lublin.

Pietryga A., 2003, Opozycja homo – animal a manicheizm, [w:] Opozycja homo – animal w języku i kuturze, Język a kultura, tom 15, s. 27–32.

Rejzek J., 2001, Český etymologický slovník, Praha.

Vademecum. Niebezpieczne zjawiska meteorologiczne: geneza, skutki, częstość występowania, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2013.