Słowa kluczowe
Faculty of Theology
card. E. Dalbor
nuncio A. Ratti
card. G. Bisleti
the Congregation for Catholic Education
seminary in Poznan
teaching theology in Poland
Jak cytować
Abstrakt
In 1919, in a Poland reborn after years of partitions, Poznań University was established and according to the intention of its founders one of the faculties was to be the Faculty of Theology, created by the University Senate and approved by the Apostolic See. However, this faculty was not launched.
The author of the article, on the basis of Vatican archives shows the active role of Archbishop Dalbor, who in his abundant correspondence and personal conversations with Nuncio A. Ratti and Cardinal G. Bisleti tried to convince the Apostolic See to the project of the Poznań academic circles. Another important conclusion from the study of the archives is a positive assessment of the role of the Apostolic Nuncio in Warsaw. Finally, the author formulates the hypothesis that the main reason why the Faculty of Theology did not undertake its activity was the decision of the Congregation for Seminaries and Universities (later the Congregation for Catholic Education) which in the initial phase of the project precluded the possibility of seminarists taking up theological studies at the Faculty. It appears that the Apostolic See overlooked the historical moment which created an opportunity for the realization of the aspirations of the Poznań academic milieu.
Bibliografia
Banaszak M., Geneza seminariów duchownych w Polsce, „Collectanea Thologica” 37 (1967), 3.
Banaszak M., Na 400-lecie Seminarium Duchownego w Poznaniu, [w:] W służbie Kościoła poznańskiego, red. L. Bielerzewski, Poznań 1974.
Banaszak M., Początki kolegium jezuickiego i seminarium duchownego w Poznaniu, [w:] Sacrum Poloniae Millennium, t. 10, Rzym 1964.
Bieś A. P., Kadry nauczycielskie poznańskiego kolegium w XVI-XVII wieku. Zarys problematyki, [w:] Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku, red. D. Żołądź-Strzelczyk, R. Witkowski, Poznań 2011.
Czubiński A., Dzieje Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1918-1939, [w:] Dzieje Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 1919-1969, red. Z. Grot, Poznań 1972.
Danieluk R., Starania o przekształcenie poznańskiego kolegium jezuitów w uniwersytet w świetle dokumentów Rzymskiego Archiwum Towarzystwa Jezusowego, [w:] Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku, red. D. Żołądź-Strzelczyk, R. Witkowski, Poznań 2011.
Gręźlikowski J., Pierwsze seminaria duchowne w Polsce – recepcja dekretu Soboru Trydenckiego o seminariach, „Teologia i Człowiek” 22 (2013), nr 2.
Grzebień L., Poznańskie kolegium jezuickie, [w:] Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku, red. D. Żołądź-Strzelczyk, R. Witkowski, Poznań 2011.
Hozakowski W., Reorganizacja Seminarium Duchownego w Poznaniu za arcybiskupa Marcina Dunina, [w:] J. Nowacki, L. Piechnik, W. Hozakowski, Dzieje Seminarium Duchownego w Poznaniu w latach 1564-1939, Poznań 2006.
Kakowski A., Z niewoli do niepodległości. Pamiętniki, Kraków 2000.
Kuźmina D., Jakub Wujek w kolegium poznańskim, [w:] Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku, red. D. Żołądź-Strzelczyk, R. Witkowski, Poznań 2011.
Lenort F., Przypomnienie otwarcia nowego Seminarium Duchownego w Poznaniu w roku 1896, „Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski” 1 (2003).
Miśkiewicz B., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza 1919-1989, Poznań 1989.
Nowacki J., Dzieje archidiecezji poznańskiej, t. 2, Poznań 1964.
Nowicki M., Akademia Lubrańskiego, [w:] Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku, red. D. Żołądź-Strzelczyk, R. Witkowski, Poznań 2011.
Pest C., Kardynał Edmund Dalbor (1869-1926). Pierwszy Prymas Polski Odrodzonej, Poznań 2004.
Petrani A., Szkolnictwo teologiczne w Polsce, „Prawo Kanoniczne” 7 (1964) 1-2.
Piechnik L., Działalność jezuitów na polu szkolnictwa w Poznaniu w XVI w., „Nasza Przeszłość” 30(1969).
Piechnik L., Działalność jezuitów na polu szkolnictwa w Poznaniu w XVI w., „Nasza Przeszłość” 30 (1969).
Piechnik L., Seminarium Diecezjalne w Poznaniu w latach 1564-1614. Okres jezuicki, [w:] J. Nowacki, L. Piechnik, W. Hozakowski, Dzieje Seminarium Duchownego w Poznaniu w latach 1564-1939, Poznań 2006.
Pukianiec M., Szkoła katedralna w Poznaniu – schola maior posnaniensis, [w:] Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku, red. D. Żołądź-Strzelczyk, R. Witkowski, Poznań 2011.
Skirmunt B., W służbie Kościoła i Polski. Ks. Dr. Kazimierz Skirmunt, Wilno 1931.
Wilk S., Episkopat Kościoła Katolickiego w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1992.
Wrzosek A., Uniwersytet Poznański w pierwszych latach swego istnienia (1919, 1919-20, 1920-21, 1921-22, 1922-23) za rektoratu Heljodora Święcickiego, Poznań 1924.
Załęski S., Jezuici w Polsce, t. 4, Kraków 1905.
Żołądź-Strzelczyk D., Academia Lubransciana (1519-1780). Dzieje szkoły od powstania do czasów Komisji Edukacji Narodowej, „Kronika Miasta Poznania” 1999, nr 2.
Żongołłowicz B., Dzienniki 1930-1936, oprac. D. Zamojska, Warszawa 2004.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).