Kościół św. Jana Ewangelisty w Bralinie. Przyczynek do dziejów ewangelickiej architektury sakralnej na pograniczu śląsko-wielkopolskim

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: sty 1, 2012
DOI: https://doi.org/10.14746/e.2012.7.7

Main Article Content

Bolesława Krzyślak
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu

Abstrakt

The Evangelicals of Bralin had to wait very long for their own place of prayer - until mid 19th century. Initially they could use a schoolroom and later a room in the town hall. It was only in the years 1866-1867 that a church dedicated to St. John the Evangelist, which today, was built in the market square. It was erected as a brick structure, unplastered (Rohbau), in the so-called arcaded style (Rundbogenstil) according to a unique government design created by Berlin architects with the participation of Friedrich August Stiiler. The polychromy of the interior, which has survived till the present day, comes from 1917 and commemorates the jubilee of the church's 50th anniversary as well as the solemnly celebrated 400th anniversary of the Reformation. Pastor Zenon Bessert was the last permanent administrator of the Evangelical parish in Bralin, after 1920 it passed in the care of ministers from Kępno. The church is an exceptional example of well preserved Evangelical buildings that deserves to be placed under the special care of the conservator of historical architecture.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Numer
Nr 7 (2012)
Dział
Articles

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Bibliografia

  1. Börsch-Supan E., Müller-Stüler D., Friedrich August Stüler 1800-1865, Berlin 1997.
  2. Domagała J., Polacy w powiecie sycowskim w XIX i początkach XX w. Nie tylko według oficjalnych spisów ludności, „Dolny Śląsk” 3 (1996), s. 130-138.
  3. Franzkowski J., Geschichte der freien Standesherrschaft, der Stadt und landrätlichen Kreises Gross Wartenberg, Gross Wartenberg 1912.
  4. Gollon A., Steffani J., Posener Evangelische Kirche. Ihre Gemeinde und Pfarrer von 1548 bis 1945, Lüneburg 1967.
  5. Knie I. G., Melcher I. M. L., Geographische Beschreibung von Schlesien preußischen Antheils, der Grafschaft Glatz und der preußischen Markgrafschaft Ober-Lausitz / 2,1: Beschreibung sämmtlicher Städte und Marktflecken, Breslau 1829.
  6. Krzyślak B., Ewangelicki kościół w Bralinie, Poznań 2008 (mps w Archiwum Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków).
  7. Kulak T., Mrozowicz W., Syców i okolice. Od czasów najdawniejszych po współczesność, Wrocław-Syców 2000.
  8. Kurzawa J., Nawrocki S., Dzieje Kępna, Warszawa-Poznań 1978.
  9. Rybark H., Bralin, Kępno 1936. [reprint: Rybark H., Bralin, z posłowiem J. Kuropaki i F. Lenorta Hanys Rybark po siedemdziesięciu latach, Poznań 2009].