Słowa kluczowe
Gothic
Poznań
goldsmith
chalices
style
founder
Jak cytować
Abstrakt
The artistic style of master Mikołaj was fully-developed and homogenous, despite quite a large repertoire of applied forms. His chalices followed the 15th century convention of goldsmithery from Wielkopolska (i.e. Greater Poland Province), however they also contain elements of Pomeranian provenance. Motifs consistently used and elaborated by his workshop include: richly decorated openwork nodes, openwork buttons, little baskets crowned by thick lace and engravings (based partially on the prints of Marcin Schongauer and master E.S.) The exceptional position of Auerhan's works against the background of the whole goldsmithery in Poland in late Gothic lies in his relatively many preserved works all of which are quoted in the archives.
Bibliografia
Adamek T., Związki polsko-węgierskie w zakresie złotnictwa gotyckiego, „Roczniki Humanistyczne”, t. XXI, z. 4, 1973.
Bochnak A., Buczkowski K., Rzemiosło artystyczne w Polsce, Warszawa 1971.
Bochnak A., Eksport z miast pruskich w głąb Polski w zakresie rzemiosła artystycznego, „Studia Pomorskie”, t. II, Wrocław-Kraków 1957.
Bochnak A., Pagaczewski J., Polskie rzemiosło artystyczne wieków średnich, Kraków 1959.
Chrząszczewska J., Gotyckie złotnictwo kościelne w Wielkopolsce i poznańskie warsztaty złotnicze, „Sprawozdania z czynności i posiedzeń PAU”, XLIV: 1939, nr 1.
Dolczewski Z., Sobczak-Jaskulska R., [hasło w:] Ornamenta Ecclesiae Poloniae, Skarby sztuki sakralnej wiek X-XVIII, Katalog wystawy, Zamek Królewski w Warszawie 15 maja – 8 sierpnia 1999, red. P. Mrozowski, A. Badach.
Dolczewski Z., Sobczak-Jaskulska R., Kielich z Krobi fundacji Jakuba Mikołaja z Koźminka, „Kronika Miasta Poznania”, 2000, tom: Złotnicy, s. 49-51.
Dolczewski Z., Spis złotników poznańskich od XV do XVIII wieku wg Tadeusza Nożyńskiego, Materiały do dziejów złotnictwa poznańskiego, „Kronika Miasta Poznania”, 2000, tom: Złotnicy, s. 7-35.
Dolczewski Z., Spis złotników poznańskich w XIX wieku – do pocz. XX w., „Kronika Miasta Poznania”, 2000, tom: Złotnicy, s. 143-152.
Eckhardt J., Rzemiosło artystyczne do końca XIX w. Złotnictwo, [w:] Dziesięć wieków miasta Poznania, t. III, Poznań-Warszawa 1956.
Eckhardt J., Złotnictwo poznańskie w dobie Odrodzenia, „Studia Muzealne”, t. II: 1957.
Fritz J. M., Das evangelische Abendmahlsgerät in Deutschland. Vom Mittelalter bis zum Ende des Alten Reiches, Leipzig 2004.
Fritz J. M., Gestochene Bilder. Gravierungen auf deutschen Goldschmiedearbeiten der Spätgotik, Köln 1966.
Fritz J. M., Goldschmiedekunst der Gotik in Mitteleuropa, München 1982.
Gąsiorowski A., Notariusze publiczni w Wielkopolsce schyłku wieków średnich, Poznań 1993.
Gradowski M., Pielas M., Katalog złotnictwa w zbiorze dokumentacji specjalistycznej Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków w Warszawie.
Hutchison J. C., The illustrated Bartsch. Early German Artists, New York 1980.
Janiszewska M., Późnogotycki krzyż relikwiarzowy opata Jana Wronowskiego z kościoła poklasztornego w Trzemesznie, [w:] Visibilia et invisibilia w sztuce średniowiecza, Księga poświęcona pamięci Profesor Kingi Szczepkowskiej-Naliwajek, red. A. Badach, M. Janiszewska, M. Tarkowska, Warszawa 2009.
Kaczmarczyk K., Akta Radzieckie Poznańskie, t. II, 1931.
Karłowska-Kamzowa A., Białłowicz-Krygierowa Z., Rzemiosło artystyczne. Sztuka gotycka, [w:] Dzieje Wielkopolski do roku 1793, t. I, Poznań 1969.
Karłowska-Kamzowa A., Sztuka gotycka w Poznaniu, Sztuki plastyczne (późnogotyckie), [w:] Dzieje Poznania do roku 1793, t. I, red. J. Topolski, Warszawa-Poznań 1988.
Knapiński R., Credo Apostolorum w średniowiecznej i nowożytnej ikonografii kościelnej, [w:] Symbolika Apostolska w nauczaniu i sztuce kościoła do soboru trydenckiego, red. R. Knapiński, Lublin 1997.
Korduba P., Nieznany kielich Mikołaja Auerhana w Farze poznańskiej, „Kronika Miasta Poznania”, 2000, tom: Złotnicy.
Kothe J., Verzeichnis der Kunstdenkmäler der Provinz Posen. Die Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Bromberg, t. IV, Berlin 1897.
Kothe J., Verzeichnis der Kunstdenkmäler der Provinz Posen. Die Kunstdenkmäler der Landkreise des Regierungsbezirks Posen, t. III, Berlin 1896.
Kurzawa Z., Pudelska A., Skarby kościołów Poznania, Wystawa zorganizowana przez Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu w dniach 24 czerwca – 30 września 2003, red. Z. Kurzawa, A. Pudelska.
Łuczak T., Wojenne straty dzieł sztuki Kościoła katolickiego w Wielkopolsce, „Ochrona Zabytków”, nr 1/2 2004.
Łukaszewicz J., Krótki opis historyczny kościołów […], Poznań 1859, t. 2.
Nożyński T., Materiały do dziejów złotnictwa poznańskiego, „Przegląd Zachodni” nr 9/10, 1953, s. 239-250.
Nożyński T., Złotnictwo poznańskie do końca XVII wieku, „Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza”, VI: 1960, z. 1.
Przeździecki A., Rastawiecki E., Wzory sztuki średniowiecznej i z epoki Odrodzenia po koniec XVIII wieku w dawnej Polsce, t. II, z. XXII, Warszawa-Paryż 1855-1858.
Samek J., Polskie rzemiosło artystyczne. Średniowiecze, Warszawa 2000.
Samek J., Polskie złotnictwo, Wrocław [i in.] 1988.
Szczepkowska-Naliwajek K., Relikwiarze średniowiecznej Europy od IV do początku XVI wieku. Geneza, treści, styl i techniki wykonania, Warszawa 1996.
Szczepkowska-Naliwajek K., Skarbce katedry płockiej i kolegiaty pułtuskiej. Uwagi o kilku zabytkach złotnictwa średniowiecznego, [w:] Dziedzictwo kulturowe Mazowsza, Sztuka, literatura, muzyka, historia, red. M. Sołtysiak, A. Stawarz, t. II, Warszawa 2002.
Szczepkowska-Naliwajek K., Złotnictwo gotyckie Pomorza Gdańskiego, Ziemi Chełmińskiej i Warmii, Studia z Historii Sztuki Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk, t. XL, Wrocław-Warszawa 1987.
Szymańska K., Źródła i materiały do dziejów braci czeskich w zbiorach Muzeum Okręgowego w Lesznie, „Biblioteka” 9 (18): 2005.
Śliziński J., Powrót Jana Amosa Komeńskiego do Polski, Polsko-czeskie sympozjum komeniologów, Leszno 1979.
Wasilkowska A., Auerhan Mikołaj, [w:] Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1981, s. 30-31.
Wasilkowska A., Bart Jakub, [w:] Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1981, s. 38.
Wasilkowska A., Gelhor Piotr, [w:] Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1981, s. 199.
Wasilkowska A., Russek Maciej, [w:] Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1981, s. 632-633.
Wetesko L., Maior Polonia Sacra, Sztuka sakralna w średniowiecznej Wielkopolsce, Historia pewnych tematów, Katalog wystawy, Gniezno 1997.
Wiesiołowski J., Ambroży Pampowski – starosta Jagiellonów, Z dziejów awansu społecznego na przełomie średniowiecza i odrodzenia, Wrocław [i in.] 1976.
Wiesiołowski J., Pampowski Ambroży, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 25, Wrocław [i in.] 1980, s. 105-107.
Wiesiołowski J., Pampowski Ambroży, [w:] Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1981, s. 551-552.
Wiesiołowski J., Pozycja społeczna rzemiosł artystycznych w średniowiecznym Poznaniu, „Sprawozdania PTPN za rok 1976”, nr 94, Poznań 1978.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).