Abstrakt
Kalender als eine Buchform, die neben einem Kalendarium und den dazu gehörenden Infor- mationen wie Finsternisse des entsprechenden Jahres, Jahresmarktverzeichnis und Genealogien der regierenden Häuser auch aus einem belletristischen Teil bestand, hat seit seiner Popularisierung im15. Jahrhundert große Entwicklung durchgemacht. Als der einzige säkulare Lesestoff, der neben Bibel und einem Gesangbuch sogar von sozialen Untersichten gelesen wurde, hat Kalender schnell an Bedeutung gewonnen und große Rolle in der Herausbildung der konfessionellen und nationalen Identität von den einzelnen Gesellschaftsgruppen gespielt. Im Mittelpunkt dieses Artikels steht eins der deutschsprachigen Kalender, die im 19. und um die Wende zum 20. Jahrhundert in Großpolen in großer Zahl erschienen sind. Evangelischer Volkskalender war eins der Unternehmen, die im Rahmen der sog. Inneren Mission den Christen sowohl die geistliche als auch die materielle Unter- stützung gewähren sollten. An dieser Stelle hat man ausführlich über die evangelische Kirche in der Provinz Posen berichtet und u. a. von den neu entstehenden Kirchengemeinden geschrieben.
13 Jahre nach der Erstausgabe des Evangelischen Volkskalenders wurde er von dem Posener Diakonissenhaus übernommen, was nicht ohne Einfluss sowohl auf die Form als auch die Inhalte des Kalenders blieb.
Bibliografia
Hinz H., Kalendarze z lat 1750-1800 jako pierwsza masowa książka w Polsce, „Kultura i Społeczeństwo”, t. 16, 1972.
Just F., Heimatlieder, „Evangelischer Volkskalender”, Posen 1914.
Kiec O., Protestantyzm w Poznańskiem 1815-1918, Warszawa 2001.
Klar E., An Gottes Hand. Geschichte Diakonissen-Mutterhauses in Posen und seiner Arbeitsfelder, Posen 1891.
Połczyńska E., „Im polnischen Wind”. Beiträge zum deutschen Zeitungswesen, Theaterleben und zur deutschen Literatur im Grossherzogtum Posen 1815-1918, Poznań 1918.
Reinhard R., Der alte Ohm Peter, „Evangelischer Volkskalender”, Posen 1875.
Turowska-Bar I., Polskie kalendarze XIX wieku (streszczenie), Łódź 1967.
Wojtczak M., Poznańskie siostry diakoniski (1866-1945), „Kronika Miasta Poznania” 1996, nr 4.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).