Abstract
The article searches for the sources of guilt. It evokes Nietzsche’s notion of guilt as a derivative of unpaid mercantile debts. In opposition to this is Bouber’s socio-divine origin of fault. J. Tischner and J. Hołówka are also cited; they ascribe to guilt objective status. There is an important distinction between guilt and reconciliation, as well as a description of the possible contamination by guilt. The article also deals with Jasper's call to accept one’s own fault, otherwise there is a risk of trivialisation of life. The source of fault lies in relations between people and in the "point of holiness" mentioned by M. Blondel.References
Buber M., Problem człowieka, tłum. R. Reszke, Warszawa 1993.
Buber M., Schuld und Schuldgefuhle, in: M. Buber, Werke, 1. Band: Schriften zur Philosophie, Miinchen - Heidelberg 1962.
Buber M., Wina i poczucie winy, „Znak" nr 19 (1967), s. 3-26.
Cavell M., Aufhauser, Wina i poczucie winy: władza i granice władzy, w: Filozofia moralności. Wina, kara, wybaczenie, s. 155-167.
Halik T., Cierpliwość wobec Boga, tłum. A. Babuchowski, Kraków 2011.
Halik T., Nieodzowny ciężar winy, „Teologia Polityczna" nr 1 (2003-2004).
Hughes P.M., Na czym polega wybaczanie?, w: Filozofia moralności. Wina, kara, wybaczenie, s. 457.
Hołówka J., Wprowadzenie, w: Filozofia moralności. Wina, kara, wybaczenie, red. tenże, Warszawa 2000, s. 5-22.
Grabowski M., Krajobraz winy. Próba analizy fenomenologicznej, Toruń 2001.
Jaspers K., Problem winy, tłum. J. Garewicz, Warszawa 1982.
Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, tłum. M. Wartenberg, Warszawa 1984.
Krall H., To ty jesteś Daniel, Kraków 2001.
Krasnodębski Z., Wina, oczyszczenie, odzyskana suwerenność, „Teologia Polityczna” nr 1, (2003-2004).
Luninghoner G., Spilling-Noker Ch., Abraham & Spółka, Warszawa 1994.
Maliszewski K., Powrót syna marnotrawnego – pedagogiczne laboratorium przebaczenia, w: Przebaczenie, red. J. Kurek, K. Maliszewski, Chorzów 2012.
Mills J.K., Wybaczanie sobie i przedstawienia własnego „ja" moralnego (moral self-representation), w: Filozofia moralności. Postanowienie i odpowiedzialność moralna, red. J. Hołówka, Warszawa 1997, s. 483-485.
Nietzsche F., Z genealogii moralności, tłum. G. Sowiński, Kraków 1997.
Nietzsche F., Wola mocy. Próba przemiany wszystkich wartości, tłum. S. Frycz, K. Drzewiecki, Warszawa 1911.
Nouwen H.J., Wieczorem w domu. Dalsze rozważania nad przypowieścią o synu marnotrawnym., tłum. J. Grzegorczyk, Kraków 2010.
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1994; oprac. internetowe M. Baranowski, Art. 8, http://www.katechizm.opoka.org.pl/ [dostęp 1.10.2012].
Tischner J., Filozofia dramatu, Kraków 2008.
Tischner J., Spotkanie. Z ks. J. Tischnerem rozmawia A. Karoń-Ostrowska, Kraków 2008.
Ryś G., We wspólnocie, „Tygodnik Powszechny” nr 42 (3301) z 14 X 2012.
Wójtowicz M., Święci z charakterem, Kraków 2011.
License
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Filozofia Chrześcijańska są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Filozofia Chrześcijańska udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Filozofia Chrześcijańska pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).