Paradygmatyczne konceptualizacje samotności i wspólnotowości w dyskursie monoseologicznym
PDF

Słowa kluczowe

communitiveness
loneliness
monoseology
philosophy of loneliness
monolectics
dialectics

Jak cytować

Domeracki, P. (2015). Paradygmatyczne konceptualizacje samotności i wspólnotowości w dyskursie monoseologicznym. Filozofia Chrześcijańska, 12, 33–55. https://doi.org/10.14746/fc.2015.12.06

Abstrakt

The author of this paper is concentrated on a controversial and having not only one and satisfactory for different discussing it parts solution problem of the limits of the phenomena of loneliness and communitiveness. It is placed on a ground of the monoseological discourse as being intrinsic to it. The term ‘monoseology’ is derived from two combined ancient Greek words – ‘monosé’, which means ‘loneliness’, and ‘logos’ – translated as ‘science’. Hence monoseology, in its wider meaning, is used to designate all sciences interested in analyzing and conducting systematic research on loneliness; in a narrower sense the term ‘monoseology’ means simply just the philosophy of loneliness. It is quite commonly agreed that loneliness has only got bad sides in itself but communitiveness on the contrary has got only bright ones. Therefore loneliness deserves on clear and firm criticism while communitiveness is assessed in a univocally positive way. This, in turn, translates to an unquestionable preference to ideas, feelings, motives and acts which are of community character and use. On the other hand, loneliness is recognized as a reason of our pain, suffering, fears, sadness and horrible despair. It results that our key ambition, need and aim should be avoiding and preventing each form of loneliness in our private and social life at all costs. But, as it occurs, this causes a lot of further – not only theoretical but unfortunately also practical – problems, which some researchers and ordinary people must face. This kind of unilateral and unambiguous interpretation both loneliness and communitiveness is called in the article “monolectical”. In addition, it is shown in it that ‘monolectics’ of communitiveness or loneliness is insufficient for possibly objective and complete picture of this two. In consequence it is argued that monoseological discourse is able to gain it and to develop itself only by turning to the dialectical method of explaining. The fundamental thesis and belief as well, expressed on the ground of the dialectics of loneliness and communitiveness, is that loneliness and communitiveness are not at all isolated but strongly complementary. A practical conclusion arises from this statement according to which each of us should intertwine in his or her life some periods of communitiveness and then some periods of loneliness.
https://doi.org/10.14746/fc.2015.12.06
PDF

Bibliografia

Arystoteles, Polityka z dodaniem Pseudo-Arystotelesowej ekonomiki, tłum. L. Piotrowicz, Warszawa 1964.

Bauman Z., Wspólnota. W poszukiwaniu bezpieczeństwa w niepewnym świecie, tłum.

J. Margański, Kraków 2008.

Bierdiajew M., Rozważania o egzystencji. Filozofia samotności i wspólnoty, tłum. H. Paprocki, Kęty 2002.

Bowlby J., Attachement and Loss, vol. 1: Attachement, New York 1969, 1982.

Cutrona C., Transition to College. Loneliness and the Process of Social Adjustment, w: Loneliness. A Sourcebook of Current Theory, Research and Therapy, eds. L.A. Pe- plau, D. Perlman, New York 1982.

Człowiek i pustka. Problemy wakuumologii, red. Z. Hull i W. Tulibacki, Olsztyn 2000. Dołęga Z., Samotność młodzieży - analiza teoretyczna i studia empiryczne, Katowice

Domeracki P., Cierpienie w samotności - samotność w cierpieniu, w: Doświadczanie cho- roby w perspektywie badań interdyscyplinarnych, red. B. Płonka-Syroka i M. Skrzy- pek, Wrocław 2010, s. 199-208.

Domeracki P., Miłość i samotność - konfrontacje, „Filozofia Chrześcijańska" t. 11, 2014, s. 43-68.

Dubas E., Edukacja dorosłych w sytuacji samotności i osamotnienia, Łódź 2000.

Dybeł K., Samotność w literaturze średniowiecznej Francji. Literatura narracyjna XII-XIII wieku, Kraków 2009.

Hrabal B., Zbyt głośna samotność, tłum. P. Godlewski, Izabelin 2003.

Kant I., Idea powszechnej historii w aspekcie kosmopolitycznym, tłum. M. Żelazny, w: tenże, Rozprawy z filozofii historii, przekład zbiorowy, Kęty 2005.

Kant I., Metafizyczne podstawy nauki o cnocie, tłum. W. Galewicz, Kęty 2005. Kołakowski L., Mini wykłady o maxi sprawach, Kraków 2005.

McGraw J.G., Intimacy and Aloneness. A Multi-volume Study in Philosophical Psycholo- gy, v. 1: Intimacy and Isolation, Value Inquiry Book Series, v. 221, Amsterdam 2010.

McGraw J.G., Intimacy and Aloneness. A Multi-Volume Study in Philosophical Psycholo- gy, vol. 2: Personality Disorders and States of Aloneness, Amsterdam-New York 2012.

McGraw J.G., Samotność. Studium psychologiczne i filozoficzne, tłum. A. Hankała, War- szawa 2000.

Mijuskovic B.L., Loneliness in Philosophy, Psychology, and Literature, Bloomington 2012.

Montaigne M. de, Próby, ks. 2, tłum. T. Żeleński (Boy); oprac., wstępem i koment. opa- trzył Z. Gierczyński; [cytaty łac. i grec. tłum. T. Sinko i E. Cięglewicz], Warszawa 1985.

Motywy samotności i wspólnoty w dawnych literaturach romańskich (Średniowiecze - Oświecenie), red. D. Szeliga i E.D. Żółkiewska, Warszawa 2010.

Pascal B., Myśli, według układu L. Brunschvicga, tłum. T. Boy-Żeleński, Kraków 2003. Platon, Alkibiades I i inne dialogi oraz definicje, tłum. L. Regner, Warszawa 1973.

Plessner H., Granice wspólnoty. Krytyka radykalizmu społecznego, tłum. J. Merecki, Warszawa 2008.

Plessner H., Pytanie o conditio humana. Wybór pism, wybrał, oprac. i wstępem opatrzył

Z. Krasnodębski, tłum. M. Łukasiewicz, Z. Krasnodębski, A. Załuska, Warszawa 1988.

Przeciw samotności, red. J. Twardowska-Rajewska, Poznań 2005.

Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1, tłum. E.I. Zieliński, Lublin 1999.

Ricoeur P., Hermeneutyczna funkcja dystansu, w: tenże, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, tłum. P. Graff i K. Rosner, Warszawa 1989.

Samotność i osamotnienie, „Horyzonty Wychowania" 11, 2012 (22), Akademia Ignatia- num w Krakowie.

Seneka L.A., O gniewie, w: tenże, Dialogi, tłum. L. Joachimowicz, Warszawa 1963. Seneka L.A., O pokoju ducha, w: tenże, Dialogi, tłum. L. Joachimowicz, Warszawa 1989.

Singlizm. Nowy styl życia w ponowoczesnym świecie, red. K.L. Kuklińska, Warszawa 2013.

Smilansky S., 10 moralnych paradoksów, tłum. W. Kostrzewski, Kraków 2009. Sobstyl K., Samotność i jej obrazy w języku, Lublin 2013.

Storr A., Samotność: powrót do jaźni, tłum. J. Prokopiuk i P.J. Sieradzan, Warszawa 2010. Suchodolski B., Rozwój nowożytnej filozofii człowieka, Warszawa 1967.

Tillich P., Teologia systematyczna, t. 2, tłum. J. Marzęcki, Kęty 2004. Tischner J., Filozofia dramatu. Wprowadzenie, Paris 1990.

Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 1993.

Turkle S., Samotni razem. Dlaczego oczekujemy więcej od zdobyczy techniki, a mniej od siebie nawzajem, tłum. M. Cierpisz, Kraków 2013.

Wspólnota komunikacyjna w teorii i praktyce, red. B. Sierocka, Wrocław 2007.

Young J.E., Loneliness: Depression and Cognitive Therapy. Theory and Application, w: Loneliness. A Sourcebook of Current Theory, Research and Therapy, eds. L.A. Pe- plau, D. Perlman, New York 1982.

Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, red. P. Domeracki i W. Tyburski, Toruń 2006.