Słowa kluczowe
gry 2×2
chicken
polowanie na jelenia
zjawiska polityczne
politologia
Jak cytować
Abstrakt
W artykule poruszono problematykę wykorzystania gier 2×2 w badaniach zjawisk politycznych. Omówiono zarówno podstawowe zagadnienia teoretyczne, jak i przykładowe zastosowania. Wśród zagadnień teoretycznych wyróżniono: równowagę Nasha, optymalność w sensie Pareto oraz aksjomaty charakteryzujące schemat arbitrażowy Nasha. Przykłady użycia gier 2×2 w badaniach politologicznych zaprezentowano, stosując podział na gry o wypłatach symetrycznych i gry o wypłatach asymetrycznych. W tych pierwszych relacje między poszczególnymi wypłatami są takie same dla obu graczy, natomiast w tych drugich są ustalane osobno dla każdego z uczestników gry. W analizach wykorzystano gry o schematach interakcji typu: chicken i polowanie na jelenia. Modele gier przyjęły postać strategiczną. Wypłaty graczy odzwierciedlono graficznie (w formie wieloboków) na układach współrzędnych. Przeprowadzone analizy ukazują niewątpliwe zalety stosowania modeli teoriogrowych w badaniach politologicznych. Po pierwsze, modele teoriogrowe redukują analizowane zjawiska do niezbędnego minimum, pozwalając tym samym skoncentrować się badaczom na kluczowych aspektach zjawisk. Po drugie, język matematyki, którym posługuje się teoria gier, odznacza się niezwykłą precyzją oraz intersubiektywną komunikowalnością. Po trzecie wreszcie, stosowanie narzędzi teorii gier nie wymaga od badaczy znajomości rozbudowanego i skomplikowanego aparatu matematycznego.Bibliografia
Haman J. (2014), Gry wokół nas. Socjolog i teoria gier, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Humphreys M. (2017), Political Games: Mathematical Insights on Fighting, Voting, Lying & Other Affairs of State, W.W. Norton & Company, New York–London.
Komendant-Brodowska A. (2009), Grzech zaniechania. Świadkowie przemocy szkolnej w perspektywie teorii gier, „Decyzje”, nr 11, s. 5–47, http://journal.kozminski.edu.pl/ind ex.php/decyzje/article/view/114/97, 20.07.2017.
Liang X., Xiao Y. (2013), Game theory for network security, „IEEE Communications Surveys & Tutorials”, vol. 15, nr 1, s. 472–486, http://yangxiao.cs.ua.edu/IEEE_COMST_game_2013.pdf, 10.07.2017.
Lissowski G. (2008), Zasady sprawiedliwego podziału dóbr, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Maynard Smith J., Price G. R. (1973), The logic of animal conflict, „Nature”, vol. 246, s. 15–18, ftp://oceane.obs-vlfr.fr/pub/irisson/papers/Maynard%20Smith1973-The%20logic%20of%20animal%20conflict00.pdf, 20.07.2017.
Nash J. F. (1950), The bargaining problem, „Econometrica”, vol. 18, nr 2, s. 155–162, http://www.eecs.harvard.edu/cs286r/courses/spring02/papers/nash50a.pdf, 24.07.2017.
Rapoport A., Chammah A. M. (1969), The game of chicken, w: Game Theory in the Behavioral Sciences, red. I. B. Buchler, H. G. Nutini, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh, s. 151–175.
Riechmann T. (2014), Spieltheorie, Verlag Franz Vahlen, München.
Schelling T. C. (1960), The Strategy of Conflict, Harvard University Press, Cambridge, MA, wyd. polskie: Strategia konfliktu, przeł. J. Stawiński, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
Straffin P. D. (2004), Teoria gier, przeł. J. Haman, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Von Neumann J., Morgenstern O. (1944), Theory of Games and Economic Behavior, Princeton University Press, Princeton.
Wilson E. O. (2011), Konsiliencja. Jedność wiedzy, przeł. J. Mikos, Zysk i S-ka, Poznań.