Abstrakt
Territorial self-government is one of the fundamental institutions of a modern democratic state of law. There are numerous European traditions of self-government that have produced different concepts and, consequently, different theories of territorial self-government. The most important ones include the naturalist, state, and political theories. Each of them shows a different picture of the origin, essence and the scope of legal personality a territorial self-government has, of local communities, the position of the administrative unit of the commune and higher units. Depending on the concept one chooses, political and organizational solutions are differentiated, as are the tasks of territorial self-government units, the competences of its organs and the authority of state organs to exercise control and supervision. On the basis of the solutions adopted in every country, and at a given level of development of the state, the degree of decentralization of power, the degree of autonomy, self-reliance and independence of territorial self-government is determined.Bibliografia
Antoszewski A., Istota władzy samorządowej, w: Polityka lokalna. Właściwości, determinanty, podmioty, red. E. Ganowicz, L. Rubisz, Toruń 2008.
Chorąży K., Zagadnienia ustroju Francji, Lublin 1998.
Boć J., Autonomia gminy (samorząd gminny) w Belgii, „Samorząd Terytorialny” 1992, nr 3.
Dobosz P., Uniwersalistyczna teoria samorządu terytorialnego. (Teoria ponadpaństwowych determinant modelu samorządu terytorialnego), w: Prawo do dobrej administracji, red. Z. Cieślak, Z. Niewiadomski, Warszawa 2003.
Dolnicki B., Prawnoustrojowe ramy polityki lokalnej, w: Polityka lokalna. Właściwości, determinanty, podmioty, red. E. Ganowicz, L. Rubisz, Toruń 2008.
Elander J., Między centralizmem a lokalnością, „Samorząd Terytorialny” 1996, nr 9.
Gąciarz B., Instytucjonalizacja samorządności. Aktorzy i efekty, Warszawa 2004.
Grzybowski K., Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1967.
Izdebski H., Historia administracji, Warszawa 1997.
Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1999.
Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, Warszawa 2008.
Kasiñski M., Monizm i pluralizm władzy lokalnej, Łódź 2009.
Kulesza M., Samorząd terytorialny, Warszawa 1995.
Miemiec M., Gmina w systemie administracji publicznej Republiki Federalnej Niemiec, Kolonia 2007.
Nowacka E., Polski samorząd terytorialny, Warszawa 2006.
Ofierska M., Nowy model współpracy międzygminnej (na tle reformy z 1999 roku), „Samorząd Terytorialny 2003, nr 1–2.
Panejko J., Geneza i podstawy samorządu europejskiego, Wilno 1934, II wyd.
Piasecki A. K., Samorząd terytorialny i wspólnoty lokalne, Warszawa 2009.
Pickvance Ch., Decentralizacja i demokracja w Europie Wschodniej, podejście sceptyczne, „Samorząd Terytorialny” 1991, nr 9.
Polityka lokalna. Właściwości, determinanty, podmioty, red. E. Ganowicz, L. Rubisz, Toruń 2008.
Polska demokracja. Koncepcje, płaszczyzny, instytucje, red. S. Wróbel, Toruń 2008.
Poplewska A., Współpraca międzygminna we Francji, „Samorząd Terytorialny” 2002, nr 1–2.
Pokładecki J., Systemowe znaczenie demokracji na poziomie lokalnym w Polsce, w: Polska demokracja. Koncepcje, płaszczyzny, instytucje, red. S. Wróbel, Toruń 2008.
Popławski M., Samorząd terytorialny w Królestwie Szwecji, Toruń 2006.
Samorząd terytorialny i administracja w wybranych krajach. Gmina w państwach Europy Zachodniej, red. J. Jeżewski, Wrocław 1999.
Samorząd w Polsce. Istota, formy, zadania, red. S. Wykrętowicz, Poznań 2008.
Schnapp F., Samorząd jako element politycznego porządku państwowego, „Samorząd Terytorialny” 1991, nr 7–8.
Samorząd terytorialny III RP. Dziesięć lat doświadczeń, red. S. Michałowski, Lublin 2002.
Samorząd terytorialny w Europie Zachodniej, red. L. Rajca, Warszawa 2010.
Sidorkiewicz K., Idea samorządu w myśli liberalnej, w : Samorząd terytorialny w krajach Unii Europejskiej, red. K. Gomółka, Elbląg 2007.
Tulard J., Napoleon – mit zbawcy, Warszawa 2003.
Wójcik S., Samorząd terytorialny w Polsce w XX w. Myśl samorządowa, historia i współczesność, Lublin 1999.
Wójcik S., Polityczne i teoretyczne aspekty decentralizacji, w: Samorząd gminny w Polsce. Doświadczenia i perspektywy, red. B. Nawrot, J. Pokładecki, Poznań 1999.