Ruchy separatystyczne i dezintegracyjne przełomu XX i XXI wieku w Europie
PDF

Słowa kluczowe

ruchy separatystyczne
polityka etniczna
tożsamość
dezintegracja

Jak cytować

Piwnicki, G. (2019). Ruchy separatystyczne i dezintegracyjne przełomu XX i XXI wieku w Europie. Przegląd Politologiczny, (1), 49–64. https://doi.org/10.14746/pp.2019.24.1.4

Abstrakt

Istnienie w Europie ruchów separatystycznych i dezintegracyjnych, punktów zapalnych oraz konfliktów zbrojnych przekonuje, że nasz kontynent nie jest miejscem spokojnym ani bezpiecznym. Nawet, jeżeli uważamy go za najbezpieczniejszy na naszym globie. Po 1989 roku zapanowała w Europie demokracja, w latach 1999–2013 do zachodnich struktur obronnych (NATO) i gospodarczych (UE) włączono kraje Europy Środkowo-Wschodniej, wiązano z tym wielkie nadzieje na przyszłość. W drugiej dekadzie XXI wieku w Europie pojawiły się zupełnie inne tendencje. W prawie wszystkich krajach europejskich nasiliły się ruchy separatystyczne i populistyczne. W artykule postawiono następujące pytania badawcze:
1. Jakie jest źródło ruchów separatystyczno-populistycznych?
2. Co leży u podstaw odrodzenia nacjonalizmu w państwach europejskich?
3. Dlaczego polityka autonomii regionów nie skutkuje?
4. Co może być skutkiem rozbicia etnicznego kolejnych państw w Europie? Posłużono się metodą komparatystyczną oraz analizą systemową. Rozpoznając badany problem, autor doszedł do następujących wniosków:
1. W Europie występują problemy, które prowadziły i mogą doprowadzić do wojen.
2. Żadne państwo nie może się czuć bezpieczne, nawet, jeśli samo jest stabilne i demokratyczne.
3. Ekstremistyczne ugrupowania i ruchy polityczne mogą zdestabilizować kontynent.
4. Jednym antidotum w uspakajaniu konfliktów oraz eliminowania sytuacji separatystycznych jest ugruntowana i stabilna demokracja.
5. Polityka europejska (UE) powinna w tej kwestii być jednoznaczna i stabilna.
https://doi.org/10.14746/pp.2019.24.1.4
PDF

Bibliografia

Chwalba A. (2011), Historia Powszechna 1981–2011, Warszawa.

Czaja J. (2008), Kulturowe czynniki bezpieczeństwa, Kraków.

Dobraczyński M., Stefanowicz J. (1979), Tożsamość Europy, Warszawa.

Gellner E. (1991), Narody i nacjonalizm, przeł. T. Hołówka, Warszawa.

Grgies A. (1995), Sprawa kurdyjska w XX w., cz. I, II i III, Instytut Spraw Międzynarodowych UW, Warszawa.

Grott B. (1999), Nacjonalizm chrześcijański. Narodowo-katolicka formacja ideowa w II Rzeczypospolitej na tle porównawczym, Krzesłowice.

Heywood A. (2006), Politologia, Warszawa.

Kuczyński M. (2001), Krwawiąca Europa konflikty zbrojne i punkty zapalne w latach 1990–2000. Tło historyczne i stan obecny, Warszawa.

Jackson R. (2011), Suwerenność, Warszawa.

Matusiak E. (2007), Narody Północnego Kaukazu. Historia – kultura – konflikty 1985–1991, Toruń.

Michałowska G. (2010), Dyferencjacja cywilizacyjno-kulturowa świata a jedność porządku międzynarodowego, w: Świat wobec współczesnych wyzwań i zagrożeń, red. J. Symonides, Warszawa.

Piwnicki G. (2007), Wpływ traumatycznych doświadczeń Polaków i Niemców z okresu II wojny światowej na normalizację stosunków bilateralnych w jednoczącej się Europie po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, w: Kształtowanie się Nowego Ładu Międzynarodowego, red. A. Chodubski, M. Malinowski, E. Polak, P. Trawicki, Gdańsk.

Piwnicki G. (2016), Przyszłość bezpieczeństwa społecznego Unii Europejskiej w globalnej rzeczywistości XXI wieku przez pryzmat megatrendu minimalizacji kosztów pracy i robotyzacji, „Cywilizacja i Polityka”, nr 14, Toruń.

Piwnicki G. (2017), Syndrom reintegracji w stosunkach Polski z Unią Europejską po roku 2015, „Cywilizacja i Polityka”, nr 15.

Nacjonalizm kontra światowy ład. Co będzie górą?, „The Wall Street Journal” 22.01.2018, tłum. Agnieszka Rostkowska.

Stasiński M., ETA się rozwiązuje, ale nie kaja, „Gazeta Wyborcza” z dn. 20.04.2018.

Tomaszewski W., http://wolnosc24.pl (odczyt: 15.03.2018 r.).

Waniek D. (2014), Ruch narodowy w Polsce wczoraj i dziś, ideologia, organizacja, praktyka działania, Warszawa.