Słowa kluczowe
konsultacje ludowe
Konfederacja Szwajcarska
Polska
Jak cytować
Abstrakt
Konsultacje ludowe są jedną ze współcześnie spotykanych form partycypacji obywateli w procesach podejmowania rozstrzygnięć spraw ogólnospołecznych, w tym w procesach prawotwórczych. W czasie nasilonych dyskusji w polskiej sferze publicznej na temat kształtu modelu demokratycznego warto przedstawić, jak tego typu rozwiązanie uregulowane jest w państwie o ugruntowanej demokracji, to jest w Szwajcarii oraz jakie są konsekwencje praktyczne takich unormowań. Wnioski płynące z porównania obu systemów są następujące: choć regulacje polskie można, z pewnymi zastrzeżeniami, ocenić pozytywnie, jako potencjalnie umożliwiające współudział jednostek w procesach decyzyjnych, to realizacja tych założeń normatywnych, na tle praktyki szwajcarskiej nie wygląda okazale.
Bibliografia
Aleksandrowicz M. (2009), Procedura konsultacyjna w Konfederacji Szwajcarskiej, w: Fenomen Szwajcarii wobec Unii Europejskiej. Przyczyny i skutki szczególnej pozycji Konfederacji Helweckiej w Europie, red. B. Wiśniewska-Paź, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa.
Granat M. (1994), Od klasycznego przedstawicielstwa do demokracji konstytucyjnej (ewolucja prawa i doktryny we Francji), Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Häfelin U., Haller W. (2001), Schweizerisches Bundesstaatsrecht, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich.
Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r., t.j. Dz. U. 2017, poz. 2204.
Kölz A. (1992), Neuere schweizerische Verfassungsgeschichte, t. 1: Ihre Grundlinien vom Ende der Alten Eidgenossenschaft bis 1848, Verlag Stämpfli+Cie AG, Bern.
Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej z 18 kwietnia 1999 r., Bundesverfassung der Schweizerischen Eidgenossenschaft, SR 101, https://www.admin.ch/opc/de/classified-compilation/19995395/index.html, 2.01.2018. Przekład tekstu pierwotnego na język polski: Z. Czeszejko-Sochacki (2000), Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej z dnia kwietnia 1999 r, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej z 29 maja 1874 r, Bundesverfassung der Schweizerischen Eidgenossenschaft, Verfassungen der Schweiz, http://www.verfassungen.de/ch/verf74-i.htm, 21.12.2017.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. 1997, Nr 78, poz. 483 z późn. zm.
Marchal G. P. (1991), Die Schweiz von den Anfängen bis 1499, w: Geschichte der Schweiz, Handbuch der europäischen Geschichte, red. T. Schieder, Deutscher Taschenbuch Verlag GmBH &Co. KG, München.
Michalak B., Sokala A., Uziębło P. (2013), Leksykon prawa wyborczego i referendalnego oraz systemów wyborczych, Wolters Kluwer, Warszawa.
Müller G. (2001), Rechtsetzung und Staatsvertrage, w: Verfassungsrecht der Schweiz - Droit constitutionnel suisse, red. D. Thürer, J.-F. Aubert, J. P. Müller, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich.
Musiał-Karg M. (2012), Elektroniczne referendum w Szwajcarii. Wybrane kierunki zmian helweckiej demokracji bezpośredniej, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Poznań.
Orędzie Rady Federalnej z 20 listopada 1996 r o nowej Konstytucji Federalnej, Botschaft über eine neue Bundesverfassug, BBl 1997 I 1, https://www.amtsdruckschriften.bar.admin.ch/viewOrig-Doc.do?id=10054111, 28.12.2017.
Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r., t.j.: M. P. 2012, poz. 32 z późn. zm.
Rozporządzenie z 17 czerwca 1991 r. o procedurze konsultacyjnej, Verordnung über das Vernehmlas-sungsverfahren, SR 172.062 (akt archiwalny ze zbiorów autora).
Rozporządzenie z 17 sierpnia 2005 r. o procedurze konsultacyjnej, Verordnung über das Vernehmlas-sungsverfahren, SR 172.061.1, https://www.admin.ch/opc/de/classified-compilation/20051486/index.html, 2.01.2018.
Sartori G. (1998), Teoria demokracji, przekł. P. Amsterdamski, D. Grinberg, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Schumpeter J. A. (1995), Kapitalizm, socjalizm, demokracja, przekł. M. Rusiński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Tschannen P. (2007), Staatsrecht der Schweizerischen Eidgenossenschaft, Stämpfli Verlag AG, Bern.
Uchwała nr 190 Rady Ministrów z 29 października 2013 r., Regulamin pracy Rady Ministrów, t.j. M. P. 2016, poz. 1006.
Ustawa federalna z 18 marca 2005 r. o procedurze konsultacyjnej, Bundesgesetz über das Vernehmlas-sungsverfahren, SR 172.061, https://www.admin.ch/opc/de/classified-compilation/20032737/index.html, 2.01.2018.
Ustawa federalna z 19 września 1978 r. o organizacji i prowadzeniu spraw przez Radę federalną i administrację federalną, Bundesgesetz über die Organisation und die Geschäftsführung des Bundesrates und der Bundesverwaltung (Verwaltungsorganisationsgesetz), SR 172.010 (akt archiwalny ze zbiorów autora).
Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa, t.j. Dz. U. 2017, poz. 248.
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, t.j. Dz. U. 2016, poz. 1817, z późn. zm.
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, t.j. Dz. U. 2017, poz. 1073.
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, t.j. Dz. U. 2017, poz. 1769.
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, t.j. Dz. U. 2017, poz. 1065, z późn. zm.
Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego, Dz. U. 2015, poz. 1240, z późn. zm.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, t.j. Dz. U. 2017, poz. 1875.
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, t.j.: Dz. U. 2017, poz. 1868.
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, t.j.: Dz. U. 2017, poz. 2096.
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, t.j. Dz. U. 2017, poz. 1405.
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, t.j. Dz. U. 2017, poz. 1376.