Słowa kluczowe
decyzje polityczne
gospodarka morska
przemysł stoczniowy
Unia Europejska
Jak cytować
Abstrakt
W 2015 r. rząd polski zapowiedział odbudowę przemysłu stoczniowego, angażując między innymi firmy powstałe po upadku stoczni w Szczecinie w budowę nowoczesnych dużych statków. Celem artykułu jest przestawienie założeń i realizacji polityki rządu polskiego w zakresie rozwoju przemysłu stoczniowego w Polsce po 2015 roku. Szczególną uwagę zwrócono na decyzje rządu w celu realizacji programu rozwoju przemysłu stoczniowego w kontekście sytuacji rynku stoczniowego na świecie. Starano się odpowiedzieć na pytania: Jakie są założenia polityki rządu polskiego w zakresie rozwoju przemysłu stoczniowego w Polsce po 2015 r., biorąc pod uwagę sytuację rynku stoczniowego na świecie?; W jakim zakresie założenia programu rządu polskiego wobec przemysłu stoczniowego zostały zrealizowane w latach 2016-2018? Czy obecna polityka rządu wpłynie na powstanie silnego ośrodka budowy statków na terenie byłej stoczni szczecińskiej? Dążąc do uzyskania odpowiedzi na postawione pytania badawcze, wykorzystano metodę decyzyjną, analizując decyzje Rady Ministrów dotyczące wdrażania programu „Batory”. Metodę instytucjonalno-prawną zastosowano ukazując powstanie instytucjonalnych warunków do rozwoju gospodarki morskiej. Z kolei dzięki metodzie komparatystycznej przedstawiono w jakim zakresie założenia rządowego programu dotyczące rozwoju przemysłu stoczniowego zostały zrealizowane w latach 2016-2018. Na podstawie przeprowadzonych badań należy stwierdzić, że powstanie silnego ośrodka budowy dużych statków na terenach byłej stoczni szczecińskiej może okazać się trudne z braku doświadczeń MSR Gryfia w budowie tak specjalistycznych statków, jakimi są promy pasażersko-towarowe. Innym problemem jest brak wykwalifikowanej kadry, zdegradowana i wymagająca doinwestowania infrastruktura po byłej stoczni w Szczecinie, brak wskazania źródła finansowania programu „Batory” oraz trwający od 2016 r. kryzys branży stoczniowej na świecie związany z redukcją zamówień.
Bibliografia
Andrzej Duda w Szczecinie: Należy wymagać od prezydenta, żeby miał wizję, żeby wskazał dokąd ma zmierzać państwo polskie, 18.05.2015, http://wpolityce.pl/polityka/244861-andrzej-duda-w-szczecinie-nalezy-wymagac-od-prezydenta-zeby-mial-wizje-zeby-wskazal-dokad-ma-zmie-rzac-panstwo-polskie, 13.05.2018.
Baca-Pogorzelska K., Potocki M. (2018), Repolonizacja Stoczni Gdańsk stała się faktem, „Dziennik. Gazeta Prawna”, 23.07.2018.
Bade H., Ludwig T. (2016), Development of Word Shipbuilding. Facts. Figures and a Project Proposal, Industrial Europe Sector Committee Shipbuilding, Brussels.
Branża stoczniowa pozytywnie o zwolnieniu z podatku VAT w ustawie stoczniowej, 08.06.2016, https:// www.polskieradio.pl/42/273/Artykul/1629222,Branza-stoczniowa-pozytywnie-o-zwolnieniu-z-podatku-VAT-w-ustawie-stoczniowej, 12.08.2018.
Fudowicz J., Łapiński K., Peterlik M., Wyżnikiewicz B. (2007), Przemysł stoczniowy w województwie pomorskim, „Raport Sektorowy. Przemysł Stoczniowy” Gdańsk.
Gróbarczyk: Finansowanie budowy promów jest dopięte, 23.06.2017, http://radioszczecin.pl/7,355796,grobarczyk-finansowanie-budowy-promow-jest-dopiete, 20.08.2018.
Grzybowski M., Azjatyckie stocznie na pochylni. Brak zamówień i liczne bankructwa, 11.05.2017, http://www.pgt.pl/azjatyckie-stocznie-na-pochylni, 23.08.2018.
Informacja o wynikach kontroli zabezpieczenia interesu publicznego w związku z realizacją ustawy kompensacyjnej wobec Stoczni Gdynia SA oraz Stoczni Szczecińskiej Nowa Sp. z o.o. (2011), Najwyższa Izba Kontroli, Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji, Warszawa.
Kasińska J. (2016), Innowacje produktowe kluczowym czynnikiem sukcesu w budowaniu i umacnianiu konkurencyjności polskiego przemysłu stoczniowego na świecie, „Transport. Logika. Porty”, no. 2.
Kuźmiuk Z., Ustawa rządu PiS to dodatkowe 5 tysięcy miejsc pracy w przemyśle stoczniowym, 29.03.2016, https://wpolityce.pl/gospodarka/286712-ustawa-rzadu-pis-to-dodatkowe-5-tysiecy-miejsc-pracy-w-przemysle-stoczniowym, 12.08.2018.
Leadership. The Sea. New Opportunities for the Future (2013), European Commission, Brussels.
Lentowicz Z. (2015), Morski przemysł nafali, „Rzeczpospolita. Ekonomia i Rynek”, 9.03.2015.
Losz K. (2016), Rozruchy w dokach, „Nasz Dziennik”, 14.03.2016.
Polski sektor stoczniowy. Stan obecny, perspektywy, zagrożenia (2018), Fundacja Instytut Studiów Wschodnich, Warszawa.
Milionowe straty i zadłużenie Gryfii. Minister zdradził liczby, 26.10.2016, https://www.portalmorski.pl/stocznie-statki/33368-milionowe-straty-i-zadluzenie-gryfii-minister-zdradzil-liczby, 15.09.2018.
Polskie prywatne stocznie w świetnej kondycji, 16.10.2015, https://www.forbes.pl/wiadomosci/polskie-prywatne-stocznie-w-swietnej-kondycji/pf7yh60, 22.01.2017.
Polskie stocznie mogą liczyć na wsparcie samorządów, 15.02.2018, https://www.rp.pl/Pomorze-Zachodnie-/302149963-Polskie-stocznie-moga-liczyc-na-wsparcie-samorzadow.html, 12.08.2018.
Pomoc państwa: Komisja zatwierdza pomoc inwestycyjną dla MŚP w sektorze stoczniowym w Polsce. Wszczyna dochodzenie w sprawie zachęt podatkowych dla polskich stoczni, 15.01.2018, http://europa.eu/rapid/press-release_IP-18-242_pl.htm, 13.05.2018.
Pomorska strefa zainwestowała w tereny b. stoczni Gdynia ok. 100 mln zł, 13.10.2013, https://www.pb.pl/pomorska-strefa-zainwestowala-w-tereny-b-stoczni-gdynia-ok-100-mln-zl-733138, 12.08.2018.
Profil produkcyjny Crist, http://wwwcristxom.pl/profil-produkcyjny,10,pLh1ml, 12.08.2018.
Rocznik Statystyczny Gospodarki Morskiej (2011), Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Szczecinie, Warszawa-Szczecin.
Rocznik Statystyczny Gospodarki Morskiej (2013), Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Szczecinie, Warszawa-Szczecin.
Rocznik Statystyczny Gospodarki Morskiej (2017), Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Szczecinie, Warszawa-Szczecin.
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 stycznia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Dz. U. 2018, item. 100.
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Dz. U. 2015, item. 1909.
Sea Europe Shipbuilding Market Monitoring Report (2014), no. 35.
Sea Europe Shipbuilding Market Monitoring Report (2017), no. 42.
Sea Europe Shipbuilding Market Monitoring Report Full Year 2015 (2016), no. 40.
Sea Europe Shipbuilding Market Monitoring Report Full Year 2017 (2018), no. 44.
Sejm RP z VIII k., d. nr 557 (2016): Projekt ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, Warszawa, 31.05.2016.
Sejm. Projekt ustawy stoczniowej po raz drugi, 5.07.2016, https://www.gov.pl/gospodarkamorska/sejm-projekt-ustawy-stoczniowej-po-raz-drugi, 12.08.2018.
Sprawozdania stenograficzne z VIIIk. SRP (2015), 1 posiedzenie SRP z 18.11. 2015.
Sprawozdania stenograficzne z VIIIk. SRP (2015), 22 posiedzenie SRP z 05.07.2016.
Stankiewicz M. (2017), Odbudowa czy propaganda, „Rzeczpospolita. Życie Regionów”, 19.05.2017.
Starańczak P B., Coraz mniej stoczni na świecie, Polska buduje mało statków „pod klucz", 21.07.2017, https://www.portalmorski.pl/stocznie-statki/36382-coraz-mniej-stoczni-na-swiecie, 09.08.2018.
Starańczak P. B. (2018), Inwestycje na miarę możliwości, „Polska na Morzu”, no. 1.
Stefaniak P., Ziarno J. (2016), Na szerokie wody, „Nowy Przemysł”, no. 2.
Stefaniak P. (2018), Promem do przyszłości, „Nowy Przemysł”, no. 3.
Stocznia „Remontowa” kończy 65 lat, 17.11.2017, https://biznes.trojmiasto.pl/Stocznia-Remontowa-skonczyla-65-lat-n118582.html, 28.08.2018.
Stocznie produkcyjne w głębokiej recesji (2016) „Obserwator Morski”, no. 12.
Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) (2017), Warszawa.
Szczecin. Konsolidacja polskiego przemysłu stoczniowego, 24.01.2018, https://www.gov.pl/gospodarkamorska/szczecin-konsolidacja-polskiego-przemyslu-stoczniowego, 20.08.2018.
Tegoroczny portfel zamówień największej stoczni świata sięga już 3,8 mld dolarów, 01.06.2017, http://www.gospodarkamorska.pl/Stocznie,Offshore/tegoroczny-portfel-zamowien-najwiekszej-stoczni-swiata-siega-juz-38-mld-dolarow.html, 08.08.2018.
Uchwała Nr 14/2016 Rady Ministrów z dnia 16 lutego 2016 r. w sprawie przyjęcia „Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju, https://www.miir.gov.pl/media/16403/uchwala_plan_odp_rozw_16022016.pdf, 12.08.2018.
Uchwała nr 8 Rady Ministrów z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie przyjęcia Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.), Dz. Urz. 2017, item. 260.
Wojciechowski P. (2018), Państwowa stocznia w ruinie, „Gazeta Wyborcza”, 27.03.2018.