Zachód w polityce bezpieczeństwa Ukrainy
PDF

Słowa kluczowe

polityka bezpieczeństwa
Ukraina
Zachód
NATO
Unia Europejska

Jak cytować

Blyzniuk, M. (2022). Zachód w polityce bezpieczeństwa Ukrainy. Przegląd Politologiczny, (2), 117–133. https://doi.org/10.14746/pp.2022.27.2.9

Abstrakt

W niniejszym artykule autorka dokonuje wszechstronnej analizy prowadzonej przez Ukrainę wobec szeroko pojętego Zachodu polityki bezpieczeństwa. Charakteryzując ukraińską politykę bezpieczeństwa od momentu uzyskania przez państwo niepodległości, zwraca uwagę na warstwę zarówno koncepcyjną (dokumenty strategiczne, deklaracje polityczne), jak i realizacyjną (faktycznie podjęte działania). Rozważania w artykule zawierają w sobie zagadnienia historyczne i komparatystyczne dotyczące charakteru ukraińskiej polityki bezpieczeństwa prowadzonej wobec Zachodu, m.in. wobec Unii Europejskiej, NATO i Stanów Zjednoczonych. Do analizy niniejszej kwestii została wykorzystana jeszcze niezbyt ciesząca się popularnością wśród badaczy teoria realizmu neoklasycznego. Posiada ona dużą moc eksplanacyjną, ponieważ uwzględnia aspekty zewnętrzne, tkwiące w systemie międzynarodowym, jak i wewnętrzne, wynikające z sytuacji w samym państwie. Jako cel tego artykułu wyznaczono poszukiwanie odpowiedzi na następujące pytania: dlaczego, w jaki sposób oraz pod wpływem jakich czynników zmieniała się pozycja Zachodu w polityce bezpieczeństwa Ukrainy? Wskutek przeprowadzonych badań potwierdza się postawiona hipoteza o stopniowym zbliżeniu się państwa ukraińskiego do Zachodu mimo niekonsekwentności w jego polityce bezpieczeństwa oraz niepewności Zachodu co do pogłębiania współpracy z nim.

https://doi.org/10.14746/pp.2022.27.2.9
PDF

Bibliografia

Charter on a Distinctive Partnership between the North Atlantic Treaty Organization and Ukraine (1997), Brussels, https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_25457.htm, 14.11.2021.

Espinas G. D. (2010), Ukraine’s Defense Engagement with the United States, “Journal of International Affairs”, vol. 63, nr 2.

Gressel G. (2019), Guarding the Guardians: Ukraine’s Security and Judicial Reforms under Zelensky, “European Council on Foreign Relations”, policy brief.

Kaczmarski M. (2015), Realizm neoklasyczny, w: Teorie i podejścia badawcze w nauce o stosunkach międzynarodowych, red. R. Zięba, S. Bieleń, J. Zając, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.

Kasyanov G. (2008), Ukraina 1991–2007: Ocherki Novejshej Istorii, Nasz Czas, Kijów.

Kramer D. (2015), THE UKRAINE INVASION: One Year Later, “World Affairs”, vol. 177, nr 6.

Kuzio T. (2012), Ukraine’s relations with the West since the Orange Revolution, “European Security”, vol. 21, nr 3.

Kuzio T. (2020), The Long and Arduous Road: Ukraine Updates Its National Security Strategy, “RUSI”, https://rusi.org/explore-our-research/publications/commentary/long-and-arduous-road-ukraine-updates-its-national-security-strategy, 28.11.2021.

Kuzio T., Moroney J. (2001), Ukraine and the West: Moving from stability to strategic engagement, “European Security”, vol. 10, nr 2.

Kyiv International Institute of Sociology, national surveys, October 1998.

Leszczyński P. (2014), Bezpieczeństwo narodowe Ukrainy w kontekście jej podstaw konstytucyjnych i położenia geopolitycznego – węzłowe zagadnienia, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach”, nr 103.

Lobell S. E., Ripsman N. M., Taliaferro J. W. (red.), (2009), Neoclassical realism, the state, and foreign policy, Cambridge University Press, Cambridge.

Malek M. (2009), The “Western Vector” of the Foreign and Security Policy of Ukraine. Continuities and Ruptures under President Viktor Yushchenko (2005–2009), “The Journal of Slavic Military Studies”, vol. 22, nr 4.

Medvid F., Chorna M. (2015), Ukraine security policy in terms of external aggression: regulatory support, „Naukovi zapiski Institutu politichnih i etnonacionalnih doslidzhen im. I. F. Kurasa NAN Ukrayini”, nr 5–6.

Memorandum on Security Assurances in Connection with Ukraine’s Accession to the Treaty on the Non-Proliferation of Nuclear Weapons (1994), https://www.securitycouncilreport.org/atf/cf/%7B65BFCF9B-6D27-4E9C-8CD3-CF6E4FF96FF9%7D/s_1994_1399.pdf, 14.11.2021.

NATO Press Release, Bucharest Summit Declaration, 3 April 2008, https://www.nato.int/cps/en/natolive/official_texts_8443.htm, 25.11.2021.

Partnership and Cooperation Agreement between the European Communities and their Member States, and Ukraine (1994, entered into force 1 March 1998), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/cs/TXT/?uri=CELEX:21998A0219(02), 14.11.2021.

Pavliuk O. (2002), An unfulfilling Partnership: Ukraine and the West, 1991–2001, “European Security”, vol. 11, nr 1.

Perepelytsia G. (1998), Bezjadernyj status i nacionalna bezpeka Ukrainy, Nacjonalny instytut strategicznych doslidżeń, Kijów.

Plan dij “Ukraina – Ewropejskij Souz”, (2005), Kijów, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/994_693#Text, 25.11.2021.

Politychnyi portret Ukrainy 20 (1998), Democratic Initiatives Research Center, Kyiv.

Proedrou F. (2010), Ukraine’s foreign policy: accounting for Ukraine’s indeterminate stance between Russia and the West, “Southeast European and Black Sea Studies”, vol. 10, nr 4.

Prokop M. (2014), Od koncepcji do Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Ukrainy. Ewolucja polityki bezpieczeństwa narodowego Ukrainy w latach 1991–2012, “Nowa Polityka Wschodnia”, vol. 7, nr 2.

Razumkov centre (2019), Zovnishnya polityka ta polityka bezpeky pislya onowlenya wlady: poslidownist, zminy, perspektywy, Kijów.

Rose G. (1998), Neoclassical realism and theories of foreign policy, “World Politics”, vol. 51, nr 1.

Schweller R. L. (2003), The progressiveness of neoclassical realism, w: Progress in International Relations Theory: Appraising the Field, red. C. Elman, M. F. Elman, MIT Press, Cambridge.

Tsedilina E. (2018), Ukraine and NATO: Euro-Atlantic Prospects of Ukraine, „Russia and New States of Eurasia”, nr 4.

Tymkiw J. (2007), Koncepcje polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Ukrainy, w: Ukraina w stosunkach międzynarodowych, red. M. Pietraś , T. Kapuś niak, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.

Vidnyanskiij S. (2018), Vzayemovidnosini Ukraini i Yevropeijskogo Soyuzu pislya Pomaranchevoji Revolyucji: Potencial i Nerealizovani Mozhlivosti, „Zbirnik naukovih prac”, vol. 20, nr 1.

Zelensky zaklykaw SSZA do posylenia sankcij proty Rosii, „Ukraińska Prawda”, 21 Maja 2019, https://www.pravda.com.ua/news/2019/05/21/7215632/, 28.11.2021.

Zięba R. (1997), Promocja interesów narodowych Ukrainy, w: Polska w Europie na przełomie wieków, red. J. Stefanowicz, ISP PAN, Warszawa.

Zięba R. (2004), Cele polityki zagranicznej państwa, w: Wstęp do teorii polityki zagranicznej, red. idem, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Zięba R. (2018), Teoria bezpieczeństwa państwa w ujęciu neorealistycznym, „Studia Politologiczne”, vol. 49.