Abstrakt
Zagadnienia związane z partycypacją wyborczą są wyjątkowo złożone, m.in. ze względu na różne podejścia badaczy do tej problematyki. Pandemia COVID-19 przyczyniła się do podejmowania przez specjalistów, prawników, politologów kwestii partycypacji wyborczej w kontekście zagrożenia zdrowia publicznego i realizacji zasady powszechności wyborów.
Aby zapewnić większą gwarancję zasady powszechności, w wielu państwach wprowadza się dodatkowo inne niż głosowanie w lokalu wyborczym formy oddawania głosu w wyborach. Głosowanie korespondencyjne jest jedną z alternatywnych metod głosowania, która wydaje się najbardziej popularną w kontekście udziału w elekcjach. W rożnych państwach występuje ona w różnych formach. W Polsce w 2020 usiłowano wdrożyć najpierw all-postal voting, a następnie – po rozpisaniu drugich wyborów – zdecydowano się na głosowanie hybrydowe.
Celem niniejszego artykuły jest analiza polskich doświadczeń z głosowaniem korespondencyjnym w 2020 r. w kontekście zastosowania tego narzędzia w czasie pandemii.
Bibliografia
Aragonès E., Sánchez-Pagés S. (2008), A theory of participatory democracy based on the real case of Porto Alegre. European Economic Review and Global Governance, “The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science”, no. 616(1). DOI: https://doi.org/10.1016/j.euroecorev.2008.09.006
Arnstein S. (2011), Drabina partycypacji, in: Partycypacja. Przewodnik krytyki politycznej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warsaw.
Barber B. (1984), Strong Democracy. Participatory Politics for a New Age, Berkley–London.
Będzie nowy termin wyborów prezydenckich. Kaczyński i Gowin zawarli kompromis, 6.05.2020, Polsatnews.pl, https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2020-05-06/wspolne-oswiadczenie-kaczynskiego-i-gowina-ws-wyborow/.
Brodie E., Cowling E., Nissen N., Paine A. E., Jochum V., Warburton D. (2009), Understanding participation: A literature review, London.
Held D. (2010), Modele demokracji, UJ, Kraków.
International IDEA, Global overview of COVID-19: Impact on elections, 1.12.2022, https://www.idea.int/news-media/multimedia-reports/global-overview-covid-19-impact-elections.
Kapsa I. (2017), Elektroniczna partycypacja obywatelska w miastach typu „smart”. Doświadczenia Polski na tle innych państw, in: Innowacyjność w warunkach współczesnych miast, eds. A. Kaszkur, A. Laska, Bydgoszcz.
Kapsa I., Musiał-Karg M. (2020), Alternatywne metody głosowania w opiniach Polaków. Postawy i poglądy względem wybranych form partycypacji w wyborach, WNPiD UAM, Poznań.
Kaźmierczak T. (2011), Partycypacja publiczna: pojęcie, ramy teoretyczne, in: Partycypacja publiczna: o uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej, ed. A. Olech, Warsaw.
Komito L. (2005), E-Participation and Governance: Widening the Net, “The electronic journal of e-Government”, no. 1, pp. 39–48.
Komunikat Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 7 maja 2020 roku, Państwowa Komisja Wyborcza, https://pkw.gov.pl/aktualnosci/wyjasnienia-stanowiska-komunikaty/komunikat-panstwowej-komisji-wyborczej-z-dnia-7-maja-2020-roku.
Korycki K. (2017), Alternatywne techniki głosowania a frekwencja wyborcza, „Studia Wyborcze”, vol. 23.
Lubik-Reczek N., Kapsa I., Musiał-Karg M. (2020), Elektroniczna partycypacja obywatelska w Polsce. Deklaracje i opinie Polaków na temat e-administracji i e-głosowania, WNPiD UAM, Poznań, pp. 263.
Malużinas M. (2021), Wybory parlamentarne w czasie pandemii COVID-19. Przykład wyborów litewskich w 2020 r., „Athenaeum. Polskie studia politologiczne”, vol. 69 (1). DOI: https://doi.org/10.15804/athena.2021.69.13
Martin-Rozumilowicz B. (2020), Poland Yet Again Cast in the Role of Democracy’s, Bellwether, https://www.tol.org/client/article/28876-poland-yet-again-cast-in-the-role-of-democracys-bellwether.html.
Mider D. (2008), Partycypacja polityczna w internecie, Warsaw.
Musiał-Karg M. (2016), Alternative Voting Methods Th rough the Example of Postal Voting and E-Voting in Switzerland, „Białostockie Studia Prawnicze”, vol. 2A, pp. 13–23, DOI: https://doi.org/10.15290/bsp.2016.20A.en.01
Musiał-Karg M. (2021), Głosowanie korespondencyjne podczas pandemii Covid-19. Doświadczenia z polskich wyborów prezydenckich w 2020 r., „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, no. 2 (60), pp. 31–48, DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2021.02.02
Musiał-Karg M., Kapsa I. (2021), Debate: Voting challenges in a pandemic – Poland, “Public Money & Management”, vol. 41, no. 1, pp. 6–8. DOI: https://doi.org/10.1080/09540962.2020.1809791
Noworól K. (2020), Wyzwania partycypacji w zarządzaniu publicznym, UJ, Kraków.
Opinia w sprawie ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r., http://www.pteilchz.org.pl/wp-content/uploads/2020/04/Opinia-dla-Senatu-v.-20-04-2020.pdf.
Oworuszko J., Wybory prezydenckie 2020. Problemy z głosowaniem za granicą – nie wszyscy otrzymali karty, tysiące głosów nie dotarło do komisji wyborczych, 1.07.2020, https://polskatimes.pl/wybory-prezydenckie-2020-problemy-z-glosowaniem-za-granica-nie-wszyscy-otrzymali-karty-tysiace-glosow-nie-dotarlo-do-komisji/ar/c1-15057552.
Pyrzyńska A. (2022), Problematyka terminów w wyborach Prezydenta RP zarządzonych postanowieniem Marszałka Sejmu z 3 czerwca 2020 roku, „Forum Prawnicze”, no. 4(72).
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2020, poz. 568.
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, Dz. U. 2020, poz. 695.
Ustawa z dnia 2 czerwca 2020 r. o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego, Dz. U. 2020, poz. 979.
Wądołowska A. (2020), EU, OSCE and Poland’s own electoral commission voice concern over holding elections amid epidemic, 11.04.2020, https://notesfrompoland.com/2020/04/11/eu-osce-and-polands-own-electoral-commission-voice-concern-over-holding-elections-amid-epidemic/.
Wójcicki M. (2013), Pojęcie, istota i formy partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, no. 24, pp. 169–184.
Wybory 2020. Problemy w głosowaniu za granicą. Niektóre karty nie mają pieczątek, inne wyglądają na skserowane, 24.06.2020, https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,143907,26062643,wybory–2020–problemy-w-glosowaniu-za-granica-niektore-karty.html.
(Wyłączne) głosowanie korespondencyjne – wybrane zagadnienia, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, 3.04.2020, https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/Wy%C5%82%C4%85czne%20g%C5%82osowanie%20korepondencyjne%2C%202.04.2020_0.pdf.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Magdalena Musiał-Karg
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.